Ambasada Sjedinjenih Američkih Država u Berlinu

Ambasada Sjedinjenih Američkih Država u Berlinu je diplomatsko predstavništvo Sjedinjenih Američkih Država u Saveznoj Republici Njemačkoj. Počela je s diplomatskim aktivnostima 1797. godine imenovanjem Džona Kvinsija Adamsa u Berlin, tadašnji glavni grad Pruske. Nije bilo stalne zgrade za ambasadu sve do 1930. godine, kupovinom Blücher palate. Tokom učešća SAD u Drugom svjetskom ratu, ambasada je prestala sa radom.

Tokom Hladnog rata, Sjedinjene Države su imale dvije ambasade: jednu u Bonnu, glavnom gradu Zapadne Njemačke, i jednu u Istočnom Berlinu, glavnom gradu Istočne Njemačke. Godine 1999. diplomatske aktivnosti ambasade u potpunosti su prebačene u Berlin i trenutno se nalazi na Pariser Platzu.

Historija ambasade

1797–1930.

Palata Blücher, zgrada ambasade na Pariser Platzu 1932

Zgrada buduće američke kancelarije krajnje desno, na Pariser Platzu

Američka ambasada u Berlinu vjerovatno je počela sa imenovanjem Johna Quincyja Adamsa 1797. u tadašnji glavni grad Pruske, Berlin. U to vrijeme, tokom djelovanja ove misije u Berlinu, postojale su i druge američke misije u drugim dijelovima onoga što će kasnije postati ujedinjena njemačka država. Bilo je perioda prekida djelovanja u ovim godinama formiranja njemačko-američkih diplomatskih odnosa u kojima nije bilo zvaničnog američkog diplomatskog prisustva u Berlinu. Nakon kasnog 19. stoljeća termin ambasada će se koristiti za opisivanje američke misije u novom ujedinjenom Njemačkom Carstvu. Došlo je i do prekida odnosa sa Njemačkom tokom Prvog svjetskog rata. U ovim ranim godinama ambasada SAD-a u Berlinu mijenjala se onoliko često koliko je novi ambasador mijenjao svoju rezidenciju, a dvije su bile iste. Posljednja privremena lokacija ambasade bila je u ulici Bendlerstraße 39 (sada Stauffenbergstraße), blizu Tiergartena.

1930–1941

Godine 1930. Palata Blücher, koja se nalazi na Pariser Platzu, kupljena je kao novi i stalni dom za američku ambasadu u Berlinu. U palači Blücher izbio je požar 15. aprila 1931. prije nego što je mogla biti u potpunosti iskorištena i preuređena za upotrebu ambasade. Nestašica novca u Americi, zbog depresije, plus narušeni odnosi sa nacističkim režimom (nakon 1933.) dodatno su odložili renoviranje oštećene zgrade. U stvari, ambasador Dodd je zatražio od State Departmenta da ne obnavlja ili renovira tu lokaciju zbog korištenja Pariser Platz-a kao nacističkog izloga za skupove i marševe. U međuvremenu, ambasada je radila sa lokacije u oblasti Tiergarten u ulici Stauffenbergstraße (tada poznata kao Bendlerstraße). Godine 1938. ambasador Hugh Wilson (Doddova zamjena) je opozvan u SAD od strane predsjednika Franklina D. Roosevelta u znak protesta zbog Kristalne noći (divljanja koje su nacisti organizovali protiv Jevreja u Njemačkoj). Osoblje američke ambasade 1939. preselilo se u kancelariju na Pariser Platzu, sada renoviranu i upotrebljivu, ali je to učinilo pomalo pod prisilom jer je šef nacističke zgrade Albert Speer naredio da se ambasade u oblasti Tiergarten isprazne u pripremi za veliki nacistički plan grada nazvan Germania. Od 1939. do 1941. nije bilo ambasadora dodijeljenog Berlinu; ambasadu je vodio otpravnik poslova. S obzirom na to da je Drugi svjetski rat u toku, a SAD još uvijek nisu bile uključene u rat protiv Sila osovine, osoblje ambasade stavilo je velika slova na kojima je pisalo "SAD" na krov zgrade nadajući se da bi to moglo pomoći u sprječavanju britanskog bombardovanja. Ipak, britansko bombardovanje Berlina donijelo je bombašku štetu kancelariji američke ambasade i njeno privremeno zatvaranje – ili se barem tako mislilo. Četiri dana nakon napada na Pearl Harbor SAD i Njemačka su bile u ratu; ambasada je u potpunosti prestala sa radom, a njeno osoblje je internirano na pet i po meseci u Jeschke's Grand Hotel, ljetovalište u banjskom gradu Bad Nauhajmu. Američki otpravnik poslova Leland B. Morris i američki diplomata George F. Kennan bili su dio ove internirane grupe. Švicarska je kao neutralna država, preuzela zgradu ambasade na Pariser Platzu do kraja rata.

Američki konzul William Russell napisao je knjigu o svojim iskustvima tokom ranih faza Drugog svjetskog rata u knjizi Berlinska ambasada.

Vidi također

• Ambasada Njemačke, Washington, DC