Ali-hodžina džamija (Krvava džamija)

Ali-hodžina džamija je islamska bogomolja u Mostaru, koja je smještena neposredno uz lijevu obalu rijeke Radobolje na Raljevini. Ovaj kraj bio je gusto naseljen i po svom osnivaču dobio je naziv Alihodžina mahala. O graditelju džamije ne postoji dovoljno pisanih izvora, ali se iz sidžila mostarskog kadije zna da je džamija izgrađena prije 1631. godine.[1] Džamija je u narodu poznata i kao Krvava džamija, po događaju koji se desio na bajramsko jutro 9. augusta 1687. godine. Tada su mletački uskoci predvođeni serdarom Stojanom Jankovićem ušli u zapadne mahale Mostara (Prethum i Raljevina), koje su značajno stradale u tom mletačkom pljačkaškom napadu. Narod koji se zatekao u to vrijeme u Ali-hodžinoj džamiji na Bajram-namazu pobijeni su i zapaljeni zajedno sa džamijom. Džamija je obnovljena 1868. godine zaslugom sina Smail-age, Derviša Dedage Čengića koji je govorio:

Janković srušio, Čengić pogradio i načinio.

[2]

Džamija je u narodu bila poznata i kao Dedagina džamija i Džamija na vakufu.[1]

Godine 1922. izgorila je u požaru kada je uništeno sve osim kamena i od te godine ne služi svojoj svrsi. Godine 1934, munara je raslojena, odvojen je kamen koji je prevezen u Jablanicu, gdje je korišten pri izgradnji tamošnjeg mesdžida. Sve do 1955. godine temelji su bili vidljivi kao i nekoliko nišana koji su se nalazili oko harema. Nakon toga nestali su svi dokazi da je postojala Ali-hodžina džamija na Raljevini.[3] U junu 2010. godine izvršena su arheološka istraživanja lokaliteta džamije i pronađeni su njeni temelji. Na osnovu tih podataka, izrađen je glavni projekt za njenu obnovu, a Ali-hodžina džamija uvrštena je na listu Nacionalnih spomenika Bosne i Hercegovine.[4]

Književnik Ibrahim Kajan napisao je pjesmu o Ali-hodžinoj džamiji pod naslovom Akšam olur.[3]

Reference

uredi
  1. ^ a b "Arhivirana kopija". Arhivirano s originala, 2. 4. 2021. Pristupljeno 1. 4. 2021.CS1 održavanje: arhivirana kopija u naslovu (link)
  2. ^ Faruk Taslidža, Mostar u doba Morejskog rata (1684-1699), Kulturološko-historijski razvoj grada Mostara, Mostar, 2015. str. 55.
  3. ^ a b "Džamija na Raljevini - izbrisana". bosnjaci.net. Pristupljeno 27. 11. 2022.
  4. ^ "Džamije i munare opet u svakoj mostarskoj mahali". medzlismostar.ba. Pristupljeno 27. 11. 2022.