Šemsudin Gegić
Šemsudin Gegić (rođen 29. oktobra 1951. godine, u Dolini- Zavidovići, Bosna i Hercegovina) jest pisac, dramaturg, pozorišni, televizijski i filmski režiser. Jedan je od rijetkih autora sa područja bivše Jugoslavije, koji je tokom svoje trodecenijske karijere dobio najviša međunarodna priznanja u svim medijima i žanrovima u kojima se okušao.
Šemsudin Gegić | |
|---|---|
| Rođenje | 29. oktobar 1951 Zavidovići, Bosna i Hercegovina |
| Zanimanje | Pisac, dramaturg, režiser, |
Biografija
urediDiplomirao je na Fakultetu dramskih umetnosti (pozorište, film, radio i televizija) u Beogradu. U Milanu je imao jednogodišnje stručno usavršavanje multimedijalne režije: regista/režiser, podržano stipendijama RTV BiH i Teatro Verdi-Italia, koje je završio 1995-96 godine. Bivši je direktor i umjetnički direktor Narodnog pozorišta Mostar do kada je uspješno obavljao poslove: Urednik-autor/reditelj na FTV, Animatora kulture, Sekretara Kulturno-prosvjetne zajednice BiH, urednika I i II, Odgovornog urednika Dokumentarno-dramskog programa RTV, Koordinatora programa RTV BiH, Direktora programa RTV BiH.
Aktuelni je Predsjednik Upravnog odbora JU Pozorište mladih Sarajevo i ima članstvo u UFRBiH (Udruženje filmskih radnika BiH- reditelji) i Umjetnički je direktor Intimo Teatro Internazionale Milano iz Italije. Aktuelni je vanredni profesor na odsjecima Gluma i Produkcija Akademije dramskih umjetnosti (pozorište, film, radio i televizija) Univerziteta u Tuzli i Stručni saradnik-profesor multimedijalne režije i kreativne produkcije na Istočnoevropskom koledžu u Plovdivu, Bugarska. Učesnik je i predavač na konferencijama i seminarima o temi produkcija, režija i menadžment u pozorištu, filmu i elektronskim medijima. Također, predsjedavajući je član žirijem domaćih i međunarodnih pozorišnih i filmskih festivala.
Umjetničko djelovanje
urediAutor i režiser 10 igranih i dokumentarnih radio-drama, među kojima su:
- Album čovjeka koji ide iz naroda
- Mantijaši
- Crni vrh
- Udove jedne vojne
- Zadnji stanari tekije i dr.
Pisac i režiser u premijernoj izvedbi 10 originalnih pozorišnih drama:
- Ruho
- Trofejne noći
- Sarajevska trokuka
- Genetski ples-Hasanaginica
- Fundamentalist ili tajna mlade udovice (koautor Emina Gegić)
- Dobrovoljni davaoci kr(i)vi
- Krvopija
- Zadirkivanje u budale ili Veseli događaji
- Časna grješnica
- Koncert za pticu rugalicu
Režiser predstava po tekstu Emine Gegić:
- La Sibilla di Sarajevo (Sarajevska proročica)
- 360 Gradi di rabbia (360 Stepeni bijesa)
Ove predstave su izvedene na scenama i u produkciji Narodnog pozorišta Sarajevo, Narodno pozorište Mostar, Narodno pozorište Zenica, Pokazalište 99 Sarajevo, Pozorište mladih Sarajevo, Teatro Franco Parenti i Teatro Verdi – Milano, Teatro Galleria Toledo Napulj – Italija, Intimo Teatro Internazionale Milano, ASU Sarajevo, HNK Mostar.
Scenarista i režiser više od 30 dokumentarnih, dokumentarno-igranih i tv filmova kao što su:
- Dopiši tugu,
- Memento-Kasarne zla:trilogija,
- Suada:božica dobrih namjera,
- Dječak iz ratnog filma,
- Karo,
- Ambasadori uče jezike,
- Nostalgični satovi,
- Autograf,
- Godine ponosa,
- Narodni neprijatelj „A“ kategorije,
- Titovaža- omnibus od 7 kratkih filmova,
- Jeka Ajšina glasa,
- Sarajevo zdesna nalijevo,
- Vozna karta za prošlost
Produkcija: Tv SA, Tv BiH, FTV, BHT, S.D. KUD Sarajevo, IR production-London, ADU, Flash production–Sarajevo, IEOC production Plovdiv, Bugarska, Hot spot films-Dubai, UAE-i i dr.
U teatrografiji i filmografiji posebno su mu naznačena autorska djela (napisao i režirao) sa Mostarskim motivima:
- Stopama sjenki, igrano-dokumentarni film o Starom mostu i njegovom graditelju Mimaru Hajrudinu (saradnja sa NP Mostar),
- Šebi arus-Uoči Nevjestine noći, dokumentarni film (saradnja sa mostarskim/blagajskim dervišima)
- Red Army Mostar, dokumentarni film o navijačima FK Velež,
- Zadnji stanari tekije, fičer o prvom filmu snimljenom u Mostaru "Posljednji most" sa Marijom Shell u glavnoj ulozi,
- Frend of Bosnia, dokumentarni film o Teufiku Velagiću i Mladim muslimanima,
- Ruho – 3 (tri) premijerna i na desetine repriznih ambijentalno-scenskih izvođenja pozorišne predstave-1988, 1997, 2004. u produkciji NP Mostar i Teatro Toledo Napoli i režiji Jovice Pavića, Šemsudina Gegića i Laure Angiulli,
- Trofejne noći, ambijentalna prva poslijeratna pozorišna predstava u devastiranom hotelu "Ruža"- 1998. godine (Saradnja sa Centrom za kulturu, Festivalom Mostarsko ljeto i BHT),
- Fundamentalist ili Tajna mlade udovice-koautorstvo sa kćerkom Eminom Gegić (produkcija NP Mostar),
- Krvopija, monodrama u izvođenju glumice HNK Mostar Jelene Kordić (izvođenja na scenama Studio 64 NP Mostar, HNK Mostar i 32 reprizne predstave na scenama Bosne i Hercegovine i u regionu: Predstava je odabrana i zvanično je otvorila 33. Internacionalni festival monodrame i pantomime Zemun - Beograd),
- Seobe lica, autorska trilogija - drame Ruho, Sarajevska trokuka i Genetski ples (Izdavač IP "Slovo" Mostar, promocija Studio 64 NP Mostar - Nastavna literatura na fakultetima i akademijama Univerziteta u Sarajevu, Tuzli, Sofiji, Napulju i Plovdivu; Radiofonska umjetnost; Enciklopedija bosanskohercegovačkog stvaralaštva. Urednik i autor koncepta – 100 epizoda (Između ostalih bosanskohercegovačkih stvaralaca snimljene su polusatne emisije o Mostarcima: Aleksa Šantić, Hamza Humo, Svetozar Ćorović, Osman Đikić, Himzo Polovina... itd.)
- Mostarska tv trilogija: Pirati nad Mostarom, Mostarska terapija i Šantićeva 88 (filmovi o predratnom, ratnom i poratnom Mostaru i Mostarcima).
Djela (pozorišna, filmska, radio i televizijska) su mu izvođena i prikazivana u takmičarskoj selekciji prestižnih festivala u: New Yorku Filmski festival Tribeca, Moskvi - Zlatni vitez, Geteborgu - IFF, Berlinu - Prix Europa, Butrintiu - IFTeatro, Dohi – IFF AlJazeera, San Francisku - UNAFF, Budvi - ITF Grad teatar, Dubrovniku - Internacionalni film centar, Bolonji – Prix Italia, Kazanu – Zlatni minbar, Milanu -Scena Prima, Napulju - Napolidrammaturgia in Festival, Sofiji - Zlatna art amfora, Sarajevu - Sarajevo Film Festival (3 puta), Plovdivu - Balfest (2 puta) Beogradu- IFDF, Londonu - IFF, Cagliari – Prix Italia, Sardinija – Assuni film festival, Milano – Lombardia Teatro Fest, Palermu, Brčkom, Zenici, Bihaću... itd.
Drame su mu objavljene u ediciji - Antologija savremene drame "Ka novoj drami", Nova knjiga, Beograd i "Seobe lica" ,Slovo, Mostar.
Prevođen je na: engleski, francuski, ruski, italijanski, njemački, arapski i bugarski jezik.
Pored rediteljskog i autorskog djela, također je predsjednik žirija festivala Mostarska liska (NP Mostar), te je autor ideje i koncepta pomoćne ambijentalne scene NP: BiHyde Park.
Nagrade i priznanja
urediDobitnik je brojnih domaćih i stranih nagrada i priznanja za dramsku umjetnost i filmsku kreativnost:
- Nagrada Hercegovačko sunce za filmsku umjetnost, Mostar, Bosna i Hercegovina, 2011.
- Nagrada "Zlatne ruke" za ljudska prava i humanost, "Autograf", 2010.
- Nagrada "Bez dubla" za majstorstvo snimanja igrano-dokumentarnog filma "Stopama sjenki", Plovdiv/Bugarska, 2009.
- Grand Prix Camera Veritas za najbolji film "Ambasadori uče jezike", Plovdiv/Bugarska, 2008.
- Maxi man of the year awards 2008. - film, Sarajevo, Bosna i Hercegovina, 2008.
- Zlatna art amphora za najbolji dokumentarni film "Dječak iz ratnog filma", Sofija/Bugarska, 2004.
- Prix Europa:Berlin – Best European Radio Documentary of the Year 2005 za fitcher "Zadnji stanari tekije", 2005.
- Prva Specijalna nagrada Napolidrammaturgiainfestival za najbolju dramu La Dote, Napoli/Italia, 2002.
- Statua Djevojka sa Une Festivala scenskih umjetnosti Bosne i Hercegovine za dramsko stvaralaštvo, Bihać/Bosna i Herecegovina, 2001.
- Specijalna nagrada Međunarodnog žirija 6. Sarajevo Film Festivala za najbolji dokumentarno-igrani film "Stopama sjenki", Sarajevo/Bosna i Hercegovina, 2000.
- Nagrada Scena Prima za najbolju predstavu "La Sibilla di Sarajevo", Emina Gegić/Šemsudin Gegić, Lombardia/Italija, 1996.
- Medalja ACLI za najbolju predstavu "La Sibilla di Sarajevo", Emina Gegić/Šemsudin Gegić, Milano/Italija, 1995.
- Godišnja nagrada Saveza novinara Bosne i Hercegovine za televizijsko-dokumentarni poduhvat godine, Sarajevo/Bosna i Hercegovina, 1992.
- Godišnja nagrada Zlatno kolo KPZ Bosne i Hercegovine za književno-dramsko stvaralaštvo, Sarajevo/Bosna i Herecegovina,1988.
- Top 3 najbolje drame za dramu "Mantijaši", Ohrid/Jugoslavija, 1986.
- Prix Italia – The Best World Radio Documentari of the Year 1985 za fitcher Album čovjeka koji ide iz naroda, Cagliari/Italia 1985.
- Književna nagrada Isak Samokovlija za najbolju dramu Ruho, Konkurs MRZ za Kulturno-prosvjetnu djelatnost Pljevlja, Beograd/ex Jugoslavija, 1984. i dr.