Tireostimulirajući hormon
Tireostimulirajući hormon (TSH) ili tireotropni hormon je hormon prednjeg režnja hipofize, koji izaziva povećano stvaranje i oslobađanje hormona tiroksina (T4) i tironina (T3) iz štitaste žlijezde. Ovaj hormon također izaziva rast te žlijezde (diobu njenih ćelija), povećava transport joda u ćelije štitaste žlijezde, kao i povećano stvaranje tiroglobulina.[1][2]
| Tireostimulirajući hormon alfa | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Identifikatori | |||||||
| Simbol | CGA | ||||||
| Alt. simboli | HCG, GPHa, GPHA1 | ||||||
| NCBI gen | 1081 | ||||||
| HGNC | 1885 | ||||||
| OMIM | 118850 | ||||||
| RefSeq | NM_000735 | ||||||
| UniProt | P01215 | ||||||
| Ostali podaci | |||||||
| Lokus | Hrom. 6 q14-q21 | ||||||
| |||||||
| Tireostimulirajući hormon beta | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Identifikatori | |||||||
| Simbol | TSHB | ||||||
| NCBI gen | 7252 | ||||||
| HGNC | 12372 | ||||||
| OMIM | 188540 | ||||||
| RefSeq | NM_000549 | ||||||
| UniProt | P01222 | ||||||
| Ostali podaci | |||||||
| Lokus | Hrom. 1 p13 | ||||||
| |||||||
U 1916, Bennett M. Allen i Philip E. Smithnašli našli su da hipofiza sadrži pituitary contained tirotropne supstance.[3]
Struktura
urediTireostimulišući hormon je glikoprotein molekulske mase oko 30.000 daltona. Oko 15% molekula čine ugljikohidrati, a ostatak proteini. Čine ga dvije podjedinice: α i β, koje su vezane nekovalentnim vezama. Alfa podjedinica, iste strukture sreće se i kod drugih hormona adenohipofiznih hormona glikoproteinske prirode: adrenokortikotropnog hormona (ACTH), folikulostimulirajućeg (FSH) i luteinizirajućeg hormona (LH), kao i kod ljudskog horionskog gonadotropina (HCG). Za svaki od ovih hormona, karakteristićna je beta podjedinica. Kada su podjedinice razdvojene, gube aktivnost. Gen za α podjedinicu se nalazi na hromosomu 6, dok se gen za β podjedinicu nalazi na hromosomu 1.
Djelovanje
uredi
TSH višestruko djeluje na štitnu žlijezdu. Povećava oslobađanje hormona ove žlijezde: tiroksina i tironina, povećava transport joda u njene ćelije, sintezu tireoglobulina (prethodnik hormona). Tireostimulirajućići hormon podstiče rast i diobu ćelija štitne žlijezde. Svoje dejstvo ispoljava vezanjem za membranske receptore ćelija štitne žlijezde, nakon čega se aktivira anzim adenil ciklazu, koja iz ATP-a proizvodi ciklični adenozin-monofosfat (c-AMP). Zatim c-AMP posreduje u prenosu informacija do jedra ćelija, gdje se odvija proces prepisivanja genetičke informacije na iRNK.
Regulacija
urediTireostimuliraujći hormon je pod kontrolom tirotropin-oslobađajućeg hormona (TRH) iz hipotalamusa. Hormoni štitne žlijezde, tiroksin i tironin, mehanizmom negativne povratne sprege inhibiraju lučenje ovog hormona. Kada koncentracija tiroksina i tironina opadne, inhibicija se otklanja. Ova dva hormona također inhibiraju i lučenje TRH na isti način. Lučenje TSH također može koćiti i somatostatin.
Poremećaji
uredi- Visoke vrijednosti tireostimulirajućeg hormona se najčešće sreću kod kod primarnog hipotireoidizma.
- Niske vrijednosti ovog hormona se najčešće sreću kod primarnog hipertireoidizma.
Zato se kod sumnje na poremećaj funkcije štitne žlijezde često određuje koncentracija ovog hormona u krvi.
Također pogledajte
uredi
Reference
uredi- ^ The American Heritage Dictionary of the English Language, Fourth Edition. Houghton Mifflin Company. 2006. ISBN 0-395-82517-2.
- ^ Sacher, Ronald; McPherson, Richard A. (2000). Widmann's Clinical Interpretation of Laboratory Tests, 11th ed. F.A. Davis Company. ISBN 0-8036-0270-7. Nepoznati parametar
|name-list-format=zanemaren (prijedlog zamjene:|name-list-style=) (pomoć) - ^ Magner J (June 2014). "Historical note: many steps led to the 'discovery' of thyroid-stimulating hormone". European Thyroid Journal. 3 (2): 95–100. doi:10.1159/000360534. PMC 4109514. PMID 25114872.
- ^ References used in image are found in image article in Commons:Commons:File:Thyroid system.png#References.
Dopunska literatura
uredi- Darinka Koraćević; Gordana Bjelaković; Vidosava Đorđević: Biohemija, Savremena administracija ISBN 86-387-0622-7
Vanjski linkovi
uredi