Spisak njemačkih kancelara
Njemački kancelar je politički lider Njemačke i šef savezne vlade. Nosilac funkcije je odgovoran za odabir svih ostalih članova vlade i predsjedavanje sjednicama kabineta.[1]
Pozicija kancelara stvorena je u Sjevernonjemačkoj konfederaciji 1867. godine, kada je Otto von Bismarck postao prvi kancelar. Sa ujedinjenjem Njemačke i uspostavljanjem Njemačkog Carstva 1871. godine, konfederacija je evoluirala u njemačku nacionalnu državu, a njen vođa je postao poznat kao kancelar Njemačke. Prvobitno je kancelar bio odgovoran samo caru. To se promijenilo ustavnom reformom 1918. godine, kada je parlament dobio pravo da smijeni kancelara. Prema Vajmarskom ustavu iz 1919. godine, kancelare je imenovao direktno izabrani predsjednik, ali su bili odgovorni Parlamentu.[2]
Ustav je poništen tokom nacističke diktature od 1933. do 1945. godine. Za vrijeme savezničke okupacije nije postojala nezavisna njemačka vlada niti kancelar; a ured nije rekonstituisan u Istočnoj Njemačkoj, tako da je šef vlade Istočne Njemačke bio predsjedavajući Vijeća ministara. Osnovni zakon iz 1949. učinio je kancelara najvažnijom političkom pozicijom u Zapadnoj Njemačkoj, dok je umanjio ulogu predsjednika.[3]
Njemački rajh (1871–1945)
urediNjemački rajh bio je zvanični naziv njemačke nacionalne države od 1871. do 1945. godine.[4]
Spisak
uredi# | Premijer | Vrijeme na vlasti | Stranka | ||
---|---|---|---|---|---|
1. | Otto von Bismarck | 21. mart 1871 – 20. mart 1890. | Nezavisan | ||
2. | Leo von Caprivi | 20. mart 1890 – 26. oktobar 1894. | Nezavisan | ||
3. | Chlodwig zu Hohenlohe-Schillingsfürst | 29. oktobar 1894 – 17. oktobar 1900. | Nezavisan | ||
4. | Bernhard von Bülow | 17. oktobar 1900 – 14. juli 1909. | Nezavisan | ||
5. | Theobald von Bethmann Hollweg | 14. juli 1909 – 13. juli 1917. | Nezavisan | ||
6. | Georg Michaelis | 14. juli 1917 – 1. novembar 1917. | Nezavisan | ||
7. | Georg von Hertling | 1. novembar 1917 – 30. septembar 1918. | Stranka Centra | ||
8. | Max von Baden | 3 oktobar 1918 – 9. novembar 1918. | Nezavisan | ||
9. | Friedrich Ebert | 9. novembar 1918 – 13. februar 1919. | Socijaldemokratska partija | ||
10. | Philipp Scheidemann | 13. februar 1919 – 20. juni 1919. | Socijaldemokratska partija | ||
11. | Gustav Bauer | 21. juni 1919 – 26. mart 1920. | Socijaldemokratska partija | ||
12. | Hermann Müller | 27. mart 1920 – 21. juni 1920. | Socijaldemokratska partija | ||
13. | Constantin Fehrenbach | 25. juni 1920 – 10. maj 1921. | Stranka Centra | ||
14. | Joseph Wirth | 10. maj 1921 – 22. novembar 1922. | Stranka Centra | ||
15. | Wilhelm Cuno | 22. novembar 1922 – 12. august 1923. | Nezavisan | ||
16. | Gustav Stresemann | 13. august 1923 – 30. novembar 1923. | Njemačka narodna stranka | ||
17. | Wilhelm Marx | 30. novembar 1923 – 15. januar 1925. | Stranka Centra | ||
18. | Hans Luther | 15. januar 1925 – 12. maj 1926. | Nezavisan | ||
19. | Wilhelm Marx | 17. maj 1926 – 28. juni 1928. | Stranka Centra | ||
20. | Hermann Müller | 28. juni 1928 – 27. mart 1930. | Socijaldemokratska partija | ||
21. | Heinrich Brüning | 30. mart 1930 – 30. maj 1932. | Stranka Centra | ||
22. | Franz von Papen | 1. juni 1932 – 3. decembar 1932. | Nezavisan | ||
23. | Kurt von Schleicher | 3. decembar 1932 – 30. januar 1933. | Nezavisan | ||
24. | Adolf Hitler | 30. januar 1933 – 30. april 1945. | Nacistička stranka | ||
25. | Joseph Goebbels | 30. april 1945 – 1. maj 1945. | Nacistička stranka | ||
26. | Lutz Graf Schwerin von Krosigk | 2. maj 1945 – 23. maj 1945. | Nacistička stranka |
Savezna Republika Njemačka (1949–danas)
urediGodine 1949. uspostavljene su dvije odvojene njemačke države: Savezna Republika Njemačka (poznata kao Zapadna Njemačka) i Njemačka demokratska republika (poznata kao Istočna Njemačka). Donji spisak daje kancelare Zapadne Njemačke; vladu Istočne Njemačke predvodio je predsjedavajući Vijeća ministara.[5] Istočna Njemačka je raspuštena jer se spojila sa Zapadnom Njemačkom 1990. godine; Njemačka se ponovo ujedinila. Zadržala je naziv Savezna Republika Njemačka.
Spisak
uredi# | Premijer | Vrijeme na vlasti | Stranka | ||
---|---|---|---|---|---|
1. | Konrad Adenauer | 15. septembar 1949. – 16. oktobar 1963. | Kršćansko-demokratska unija | ||
2. | Ludwig Erhard | 16. oktobar 1963. – 1. decembar 1966. | Kršćansko-demokratska unija | ||
3. | Kurt Georg Kiesinger | 1. decembar 1966. – 22. oktobar 1969. | Kršćansko-demokratska unija | ||
4. | Willy Brandt | 22. oktobar 1969. – 7. maj 1974. | Socijaldemokratska partija | ||
5. | Helmut Schmidt | 16. maj 1974. – 1. oktobar 1982. | Socijaldemokratska partija | ||
6. | Helmut Kohl | 1. oktobar 1982. – 27. oktobar 1998. | Kršćansko-demokratska unija | ||
7. | Gerhard Schröder | 27. oktobar 1998. – 22. novembar 2005. | Socijaldemokratska partija | ||
8. | Angela Merkel | 22. novembar 2005. – 8. decembar 2021. | Kršćansko-demokratska unija | ||
9. | Olaf Scholz | 8. decembar 2021. – trenutni | Socijaldemokratska partija |
Reference
uredi- ^ "Tasks of the Federal Chancellor". bundeskanzlerin.de (jezik: engleski). The Press and Information Office of the Federal Government. Arhivirano s originala, 23. 7. 2016. Pristupljeno 13. 3. 2018.
- ^ "The Seeds of Evil: The Rise of Hitler — The Constitution of the Weimar Republic". schoolshistory.org.uk (jezik: engleski). 2004. Arhivirano s originala, 20. 11. 2011. Pristupljeno 13. 3. 2018.
- ^ "Neuland Grundgesetz | Abkehr von Weimarer Verfassung – Reaktion auf Nazi-Deutschland" (jezik: njemački). Bundeszentrale für politische Bildung. 1. 9. 2008. Pristupljeno 13. 3. 2018.
- ^ "Njemačka" u Encyclopædia Britannica.
- ^ "Entstehung der DDR: Verfassung und Führungsrolle der SED" [Formation of the GDR: Constitution and the SED's Leadership Role]. www.hdg.de/lemo (jezik: njemački). LeMO/Haus der Geschichte. Pristupljeno 14. 3. 2018.
Vanjski linkovi
uredi- Spisak njemačkih kancelara na Wikimedia Commonsu