Wikipedia

Spisak atlantskih uragana kategorije 5

spisak na Wikimediji
Nema pregledanih verzija ove stranice, što znači da možda nije provjereno odgovara li standardima projekta.

Atlantski uragan kategorije 5 je tropski ciklon koji može dostići intenzitet kategorije 5 na Saffir-Simpsonovoj skali vjetra uragana, unutar Atlantskog okeana sjeverno od ekvatora . Ovi uragani spadaju u najjače tropske ciklone koje se mogu formirati na Zemlji, a imaju 1-minutnu stalnu brzinu vjetra od najmanje 137 knots (254 km/h; 158 mph; 70 m/s). Nacionalni centar za uragane Sjedinjenih Država trenutno tvrdi da je 11 tropskih ciklona između 1851. i 1959. godine dosegla vrhunac kao kategorija 5 uragana. Međutim, budući da tehnologije kao što je satelitsko praćenje nisu bile dostupne do 1960-ih, neki od takvih ciklona su možda ostali neotkriveni. Od 1960. godine čak 31 atlantski uragan dosegao je kategoriju 5.

Uragan Milton kao uragan 5. kategorije u oktobru 7, 2024

Pozadina

uredi
 
Tragovi svih poznatih atlantskih uragana kategorije 5 između 1851. i 2024.

Unutar Atlantskog okeana sve do sjevernog dijela ekvatora, uragani su službeno kontrolisani i praćeni od strane Nacionalnog Centra za Uragane Sjedinjenih Američkih Država (NHC), međutim neke meteorološke službe, kao što su Meteo-France, britanski Met Office i Enviroment Canada također vrše nadgledanja. U regiji, kategorija 5 uragana je tropski ciklon koji doseže status Kategorije 5 na Saffir-Simpsonovoj skali uragana, što znači tropski ciklon koji ima 1-minutnu srednju maksimalnu trajnu brzinu vjetra od 137 čvorova (254 km/h; 158 m/h; 70 m/s) ili više na 10 metara (32,8 ft) iznad tla.[1]

Procjenjuje se da su ukupno 42 tropska ciklona dostigla vrhunac kao uragani kategorije 5 na SSHWS, a prva pojava zabilježena je 1924. nijedan uragan kategorije 5 nije službeno zabilježen prije 1924. Iako je anemometar, uređaj koji se koristi za mjerenje brzine vjetra, izumljen 1846. godine, tokom velikih udara uragana instrumenti su često bili razneseni ili oštećeni, ostavljajući najveći intenzitet uragana nezabilježen. Na primjer, dok je Veliki uragan Beaufort iz 1879. pogodio Sjevernu Karolinu, čaše anemometra su raznijete kada su pokazivale 222 km/h . [2]

Od maja 2018. godine, urađena je ponovna analiza podataka koju su uradili istražitelji kako bi uporedili jačinu te potencijalno smanjili rizik od narednih Atlantskih uragana.[3] Naprimjer, za uragan Santa Ana iz 1825. godine se sumnja da je dostigao jačinu približnu kategoriji 5.[4] Nadalje, paleotempestološki ciljevi istraživanja podrazumijevaju identificiranje velikih uragana od prije tako što će se uporediti sedimentni dokazi od najskorijih i prošlih udara. "Veliki uragan" koji je znatno snažniji od Hurricane Hattie (kategorije 5) je bio upraćen u belizeanskom sedimentu koji je zahvatio regiju nekad prije 1500-tih.[5]

Evidencije

uredi
 
Oktobarska kategorija<span typeof="mw:Entity" id="mwSA"> </span>5 koji je pogodio Kubu, Floridu i Bahame 1924. godine. Bio je to prvi uragan koji je službeno priznat kao kategorija 5 na suvremenoj skali vjetra uragana Saffir-Simpson .

Zvanično, decenija sa najviše uragana kategorije 5 je ubjedljivo period 2000–2009, sa službeno osam uragana ove jačine: Isabel (2003), Ivan (2004), Emily (2005), Katrina (2005), Rita (2005), Wilma (2005), Dean (2007) i Felix (2007). Prethodne decenije sa najviše kategorije 5 uragana bilo je 1930-ih i 1960-ih, sa šest uragana između 1930. i 1939.godine.

Najveća kategorija 5 uragana zabilježenih u jednoj sezoni su četiri, i to sve 2005. godine. Najviše uzastopnih godina u kojima se desila barem jedna slična katastrofa bilo je u periodu od 2016. do 2019. godine . [6]

 
Kolaž svih atlantskih uragana kategorije 5 od 1980

Devet atlantskih uragana — Camille, Allen, Andrew, Isabel, Ivan, Dean, Felix, Irma i Maria — dosegnulo je kategoriju 5 intenzitet u više navrata; odnosno dostizanjem kategorije 5 intenziteta, slabljenje do kategorije 4 ili niže, a zatim postaje kategorija 5 iznova. Takvi uragani imaju datume zajedno. Camille, Andrew, Dean, Felix, Irma i Maria su po dva puta tokom svog životnog vijeka stekli status kategorije 5. Allen, Isabel i Ivan su u tri odvojena navrata dostigli intenzitet kategorije 5. Uragan na Kubi iz 1932. idalje drži rekord za najviše vremena provedenog kao uragan kategorije 5. Irma drži rekord za najduži kontinuirani raspon kao oluja kategorije 5 u satelitskoj eri. [7]

Od 42 uragana kategorije 5, zabilježeno je 5 Atlantskih, 2 su zabilježena u julu, 8 u avgustu, 25 u septembru, 7 u oktobru i 1 u novembru. Nije bilo oficijelno zabilježenih junskih ili vansezonskih uragana najviše kategorije.

Oluje kategorije 5 iz jula i augusta su dostigli svoj visoki intenzitet na Meksičkom zalivu i Karibima. Ovo su oblasti koje su najpogodnije za tropske ciklone i njihov razvoj u ovim mjesecima. [8]

Ovi uragani su najučestaliji u septembru. Ovo se poklapa sa klimatološkim vrhuncem atlantske sezone uragana, koji se javlja početkom septembra. [9] Septembarske Kategorije 5 su dostigle svoju snagu u bilo kojem od Meksičkog zaljeva, Kariba ili otvorenog Atlantika. Na ovim mjestima vjerovatno će se formirati septembarski tropski cikloni. [8] Mnogi od ovih uragana su ili uragani sa Zelenortskih otoka. [10] Nadalje se intenziviraju preko tople Loop struje u Meksičkom zaljevu.

Svi osim 2 uragana kategorije 5 u oktobru i novembru (izuzeci su Michael i Milton ) doseglo je svoj intenzitet u zapadnim Karibima, regiji kojoj atlantski uragani snažno gravitiraju krajem sezone. [8] To je zbog klimatologije područja koje ponekad ima visinsku anticiklonu, a ona uzdiže naglo pojačanje krajem sezone. Jedan od faktora jesu i tople vode.

Broj po mjesecima

uredi
Number of recorded Category 5 Atlantic hurricanes by monthŠablon:Atlantic hurricane best track
Name Year bgcolor="#Šablon:Storm colour" |
Category 5
 bgcolor="#Šablon:Storm colour" |
Category 4
 bgcolor="#Šablon:Storm colour" |
Category 3
 bgcolor="#Šablon:Storm colour" |
Category 2
 bgcolor="#Šablon:Storm colour" |
Category 1
 bgcolor="#Šablon:Storm colour" |
Tropical or
subtropical storm
 bgcolor="#Šablon:Storm colour" |
Tropical or
subtropical depression
 Refs
"Cuba" 1924 Cuba Florida The Bahamas [11]
"Okeechobee" 1928 Puerto Rico Guadeloupe, Lucayan Archipelago, Florida South Carolina
"Bahamas" 1932 The Bahamas
"Cuba" 1932 Little Cayman, Cuba The Bahamas Martinique
"Cuba–Brownsville" 1933 The Bahamas Cuba, Texas
"Tampico" 1933 Yucatán Peninsula Mainland Mexico
"Labor Day" 1935 Florida Keys Northwest Florida The Bahamas
"New England" 1938 New York, Connecticut
"Great Atlantic" 1944 New York, Rhode Island
Carol 1953 New Brunswick
Janet 1955 Yucatán Peninsula Mexico
Esther 1961 Canada
Hattie 1961 Belize Mexico
Inez 1966 Dominican Republic Cuba, Haiti, Mexico Cuba
Beulah 1967 Mexico Yucatán Peninsula
Camille 1969 Mississippi Cuba
Edith 1971 Nicaragua Louisiana Belize, Mexico
Anita 1977 Mexico
David 1979 Dominican Republic Dominica Florida Cuba, The Bahamas, Georgia
Allen 1980 Texas, Barbados
Gilbert 1988 Quintana Roo Jamaica, Tamaulipas
Hugo 1989 Guadeloupe, Saint Croix, South Carolina Puerto Rico
Andrew 1992 Eleuthera, Florida Berry Islands Louisiana
Mitch 1998 Honduras Campeche, Florida
Isabel 2003 North Carolina
Ivan 2004 Alabama, Grenada Louisiana
Emily 2005 Quintana Roo Tamaulipas Grenada
Katrina 2005 Louisiana, Mississippi Florida
Rita 2005 Louisiana
Wilma 2005 Cozumel, Quintana Roo Florida
Dean 2007 Quintana Roo Veracruz
Felix 2007 Nicaragua Grenada
Matthew 2016 Haiti, Cuba, Grand Bahama South Carolina
Irma 2017 Barbuda, Saint Martin, Virgin Gorda, Cuba Little Inagua, Florida Keys Southwest Florida
Maria 2017 Dominica Puerto Rico [12]
Michael 2018 Florida
Dorian 2019 Abaco Islands, Grand Bahama (2×) North Carolina St. Thomas Saint Lucia, Barbados
Ian 2022 Florida (2x) Cuba South Carolina
Beryl 2024 Carriacou Quintana Roo Texas

Vidi

uredi
 Portal Tropical cyclones
 Portal Weather
  • [[Sezona uragana na Atlantiku
  • Lista atlantskih uragana
  • Lista 4. kategorije atlantskih uragana
  • Popis atlantskih uragana kategorije 3
  • Popis atlantskih uragana kategorije 2
  • Lista pacifičkih uragana kategorije 5
  • Lista pacifičkih uragana kategorije 4
  • Lista pacifičkih uragana kategorije 3
  • Sezona pacifičkih uragana
  • Lista pacifičkih uragana

Izvori

uredi
  1. ^ Schott, Timothy; Landsea, Christopher; Hafele, Gene; Lorens, Jeffrey; Taylor, Arthur; Thrum, Harvey; Ward, Bill; Willis, Mark; Zaleski, Walt (January 2, 2019). The Saffir–Simpson Hurricane Wind Scale (PDF) (Report). United States National Hurricane Center. Arhivirano (PDF) s originala, May 25, 2019. Pristupljeno June 4, 2019.
  2. ^ Hudgins, James E. (2000). "Tropical cyclones affecting North Carolina since 1586" (PDF). National Weather Service Office Blacksburg, Virginia. National Oceanic and Atmospheric Administration. Arhivirano s originala (PDF), June 11, 2011. Pristupljeno November 25, 2010.
  3. ^ Atlantic Oceanographic & Meteorological Laboratory (June 8, 2010). "Current Hurricane Data Sets". Hurricane Research Division. National Oceanic and Atmospheric Administration. Arhivirano s originala, March 1, 2012. Pristupljeno November 1, 2018.
  4. ^ Donnelly, J. P. (2005). "Evidence of Past Intense Tropical Cyclones from Backbarrier Salt Pond Sediments: A Case Study from Isla de Culebrita, Puerto Rico, USA" (PDF). Journal of Coastal Research. SI42: 201–210. ISSN 0749-0208. Arhivirano (PDF) s originala, November 9, 2013. Pristupljeno November 26, 2010.
  5. ^ Mccloskey, T. A.; Keller, G. (2009). "5000 year sedimentary record of hurricane strikes on the central coast of Belize". Quaternary International. 195 (1–2): 53–68. Bibcode:2009QuInt.195...53M. doi:10.1016/j.quaint.2008.03.003. ISSN 1040-6182.
  6. ^ "Hurricane Dorian Becomes the 5th Atlantic Category 5 in 4 Years". The Weather Channel. Arhivirano s originala, September 1, 2019. Pristupljeno 2019-09-01.
  7. ^ Rappaport, Edward N. "Addendum Hurricane Andrew". National Hurricane Center. National Oceanic and Atmospheric Administration. Arhivirano s originala, October 23, 2013. Pristupljeno August 21, 2007.
  8. ^ a b c Staff writer (2010). "Tropical Cyclone Climatology". National Hurricane Center. National Oceanic and Atmospheric Administration. Arhivirano s originala, December 13, 2007. Pristupljeno November 30, 2010. Greška kod citiranja: Neispravna oznaka <ref>; naziv "climatology" definiran je nekoliko puta s različitim sadržajem
  9. ^ Dorst, Neal (June 10, 2010). "Tropical Cyclone FAQ G1) When is hurricane season ?". National Hurricane Center. National Oceanic and Atmospheric Administration. Arhivirano s originala, 2006-07-18. Pristupljeno November 30, 2010.
  10. ^ Landsea, Christopher W. (2010-06-08). "Tropical Cyclone FAQ A2) What is a "Cape Verde" hurricane?". Hurricane Research Division — Atlantic Oceanographic and Meteorological Laboratory. National Oceanic and Atmospheric Administration. Arhivirano s originala, March 27, 2015. Pristupljeno November 30, 2010.
  11. ^ Mitchell, Charles L (October 1924). "Notes on the West Indian Hurricane of October 14–23, 1924" (PDF). U.S. Weather Bureau. Arhivirano (PDF) s originala, 19 March 2009. Pristupljeno 2009-03-21.
  12. ^ Brown, Daniel. "Hurricane Maria Tropical Cyclone Update". National Hurricane Center. Arhivirano s originala, September 19, 2017. Pristupljeno 19 September 2017.
Preuzeto iz "https://bs.wikipedia.org/wiki/Spisak_atlantskih_uragana_kategorije_5"