Soli (oblast)
Soli su srednjovjekovna oblast u Bosni i Hercegovini, koja je po prvim izvorima toga vremena obuhvatala porječje Spreče. Imala je organizaciono-politički status sličan Usori, sa kojom dijeli sudbinu. Te dvije oblasti zajedno ulaze u sastav širih političkih organizama, ali se njena individualnost, bar minimalno, uvijek izražava. Tako ugarski kralj kaločkom nadbiskupu 1225 poklanja – Usoru i Soli. To čini i Bela IV 1244 kada Usori i Soli dodjeljuje crkvenu desetinu. Ima mišljenja da je povelja iz 1244 falsifikat, nastao nešto kasnije radi desetine, ali kao i takav ne umanjuje značaj Usore (koja je tada možda i banovina) i Soli.[1]
U ranofeudalnoj župskoj organizaciji oblast Soli dijelila se na tri župe. Jedna župa, Gornja Spreča, zauzimala je gornji sliv rijeke Spreče, sa današnjim Banovićima. Druga župa se prostirala u slivu rječice Jale i srednjem toku rijeke Spreče, obuhvatala župu Sol. Treća župa je zauzimala donji tok rijeke Spreče.[2]
Počevši od Stjepana II Kotromanića Usora i Soli su u tituli bosanskih banova. Sredinom XIV vijeka dolazi do integracije Usore i Soli, i proširenja na srednje Podrinje sa slivom Drinjače. Od tada, na bosanskom zboru velikaša, vlastela iz Soli su predstavljali Usoru.
Literatura uredi
- Nada Klaić, Zagreb : Eminex, 1994. -Srednjovjekovna Bosna
- Vladimir Ćorović, Beograd, novembar 2001 - Istorija srpskog naroda
Reference uredi
- ^ "Lažna povelja". Arhivirano s originala, 18. 9. 2017. Pristupljeno 20. 2. 2017.
- ^ Pavao Anđelić- O usorskim vojvodama i političkom statusu Usore u srednjem vijeku, Prilozi Instituta za istoriju u Sarajevu (poseban otisak iz br. 13. god. XIII), Sarajevo, 1977,17-45.