Rokada
Rokada je specifičan šahovski potez kojim se istovremeno pomjeraju kralj i top iste boje. To je jedini potez prilikom kojeg se pomjeraju dvije figure, a računa se kao jedan potez. Rokada se se može izvršiti samo jedanput u toku partije, a svrha mu je da se bolje zaštiti kralj. postavljanjem u lijevu ili desnu stranu šahovske table. I takođe je jedini potez u kome kralj može da pređe dva polja.
Definicija i preduslovi
urediRokada obuhvata pomjeranje i kralja i topa, a izvodljiva je ako su ispunjeni sljedeći uslovi:
- Kralj i top kojima se vrši rokada nisu pomjerani sa svojih pozicija od početka partije;
- Između kralja i topa s kojima se rokira nema drugih figura;
- Kralj kojim se rokira nije napadnut, odnosno nije u šahu;
- Polja preko kojih kralj treba da pređe, i polje na koje kralj treba da dođe, nisu napadnuta;
- Kralj i top moraju biti u istom redu. Ova formulacija je naknadno dodata, da bi se izbjegla, teoretski moguća, ali u praksi neprimjenjena Pam Krabbéova rokada.
Izvršenje rokade
urediRokada se vrši na sljedeći način: kralj napušta početno polje i pomjera se dva polja od početnog polja ka topu s kojim vrši rokadu, zatim se uzima top prema kojem je pomjeren kralj, preskače kralja i zauzima polje do njega. Obavezno je prvo igrati kraljem pa topom. U slučaju da se prvo igra topom rokada je neizvodljiva i smatra se da je odigran potez topom. Ako se rokada vrši s topom koji je bliži kralju naziva se mala rokada (Algebarskom notacijom obilježava se 0-0), a daminim topom koji je dalji velika rokada (obilježava se 0-0-0).
Iako je jedini potez kojim se pomjeraju dvije šahovske figure, zvanično se smatra da je rokada potez kraljem.
Gubitak prava na rokadu
urediZanimljivosti
urediVanjski linkovi
urediReference
uredi