|
'''Kalibar''' je oznaka za veličinu unutrašnjeg [[prečnik]]a cijevi vatrenog [[Oružje|oružja]] odnosno veličinu prečnika projektila/zrna municije. Sama riječ kalibar koja se i u bosanskom jeziku upotrebljava, u [[17. vijek]]u preuzeta je od [[francuski jezik|francuske]] riječi ''Calibre'' čiji se korijeni nalaze u [[arapski jezik|arapskom]] ''qalib'' (postolarska lajsna) i [[grčki jezik|grčkoj]] riječi ''kalapodium'' istog značenja. Osim za oružje, kalibar se često koristi i za označavanje prečnika cijevi ili metalnih šipki.
==== Kalibar u inčima ====
Oznake u inčima se pišu u obliku decimalnog broja sa anglo-američkim načinom pisanja, tačkom umjesto zareza (naprimjer .45, .38 ili .306). U ovom slučaju se kalibri [[pištolj]]a, [[revolver]]a i [[Puška|pušaka]] razlikuju dodavanjem daljih brojeva ili specijalnih oznaka (kalibar ''.25'' je naprimjer pištolj u kalibru ''0,25'' inča dok kalibar ''.250'' označava metak puške istog presjeka ali duže čahure, osim toga koriste se dodaci kao naprimjer ''.45 ACP'' za pištolj, naspram ''.45'' za revolvere.).
[[Datoteka:Cartridge comparison with mm scale.jpg|200px|mini| Puščani metci u kalibrima: 7*64, 7,92mm Mauser, .243 Win., .222 Rem.]]
|+ Česti kalibri u ''Inčima'' i ''mm''
|-
! Kalibar u Inčima !! Metrični naziv !! Tipični prosjek projektila!! NajčešċiNajčešći metci !! Objašnjenje
|-
| .107 || 2,7 mm || 0.107 in (2,72 mm) || [[2 mm Kolibri|2,7 × 9 mm Kolibri]] || najmanji komercijalni metak
|-
| .17 || 4,4 mm || 0.172 in || .17 Remington, [[.17 Hornady Magnum Rimfire|.17 HMR]] || lov na manju divljač i streljački kalibar
|-
| .177 || 4,5 mm || .177 lead, .175 BB || .177 Airgun ||
|-
| .20, .204 || 5 mm || 0.204 in (5,18 mm) || .204 Ruger, 5 mm Remington Rimfire Magnum || streljački kalibar
|-
| || 5,45 mm || || 5,45 × 39 mm (M74 AK-74) ||
|-
| .22, .218, .219 .220, .221, .222, .223, .224, .225, .226 || 5,5, 5,56, 5,7 mm || 0.223 – 0.224 in (5,69 mm) || .22 Long Rifle, .222 Remington, .223 Remington, [[5,56 × 45 mm NATO]], [[5,7 × 28 mm]], .22-250 Remington, .22 Airgun, [[.22 Hornet]] || uobičajeni malokalibarski metci, <br />.223 NATO-kalibar
Benchrest Metak: .22PPC USA, .22BR (.22 Benchrest Remington), lov na malu divljač
|-
| .228 || – || 0.228 in || .228 Ackley Magnum ||
|-
| .24 || 6 mm || 0.243 in (6,17 mm) || .243 Winchester, 6 mm Remington, 6 mm Plastični metak za zračno oružje || Benchrest Metak: 6mm PPC, 6mm BR Norma, 6mm BR Remington
|-
| .25 || 6,35 mm || 0.25 in (6,35 mm) || .25 ACP, 6,35 × 16 mm SR || .25 Auto i 6.35 mm Browning
|-
| .257 || 6,5 mm || 0.257 in (6,53 mm) || .257 Roberts, .25-06 Remington, .250 Savage .257 Weatherby Magnum || tipični .25 kalibar
|-
| .26 || 6,5 mm || 0.264 in (6,71 mm) || [[6,5 × 55 mm Mauser]], .260 Remington || poznat kao ''6,5 mm''
|-
| .27 || 6,8 mm || 0.277 in (7,04 mm) || .270 Winchester, 6,8 mm Remington SPC || česta municija za lov
|-
| .28 || 7 mm || 0.285 in (7,25 mm) || 7 mm Remington Magnum, [[7 × 57 mm Mauser]] 7 × 64 mm || poznat kao ''7 mm''
|-
| .30 || 7,62 mm || 0.311 in (7,90 mm) || [[.303 British]], [[7,62 × 39 mm]] (M43 AK-47), [[7,62 × 54 mm R]] ||
|-
| .30 || 7,62 mm || 0.308 in (7,82 mm) || [[.30-06 Springfield]],<br /> [[.300 Winchester Magnum]],<br /> .308 Winchester ([[7,62 × 51 mm NATO]] stari NATO-Kalibar) || američki .30 kalibar, tipični kalibar za snajpere, takoeđr rasprostranjeni lovački kalibar
|-
| .32, .327 || 7,65 mm || 0.309 – 0.312 in || .32 ACP, .32 S&W, .327 Federal Magnum || .32 Kalibar za kratko oružje
|-
|.32, .325 || 8 mm || 0.323 in (8,20 mm) || 8 × 57 mm IS / IRS ([[7,92 × 57 mm|7,92 × 57 mm Mauser]]), .325 WSM, 8 mm Remington Magnum, [[8 × 68 mm S]], 8 mm Plastični metci za zračne puške || .32 Kalibar za puške
|-
| .338 || 8,58 mm || 0.338 in || [[.338 Lapua Magnum]], .338 Winchester Magnum, .338 Federal .338 Ultra Magnum || novija municija za snajpere i dalekometni metci za lov
|-
| .38, .380, .357, .35 || 9 mm || 0.355 – 0.357 in || [[.38 Super]], .380 ACP, .357 Magnum, .357 SIG, .35 Remington, [[9 × 19 mm Parabellum]], 9 × 18 mm [[Makarow_Makarow (Pistole)|Makarow]] || .355 za automatsko oružje,<br /> .357 za revolvere i puške,<br /> ''9 × 19 mm'' najprošireniji kalibar za pištolje
|-
| .375 || 9,5 mm || 0.375 in (9,53 mm) || [[.375 H&H Magnum]], [[.375 Ruger]] || visoka divljač
|-
| .38 || 10 mm || 0.400 in || .38–40 || stari metci sa crnim barutom
|-
| .40 || 10 mm || 0.400 in (10,16 mm) || [[.40 S&W]], [[10 mm Auto]] ||
|-
| .404 || 10,25 mm || 0.423 in (10,74 mm) || .404 Jeffery || visoka divljač
|-
| .405 || 10,75 mm || 0.411 in || .405 Winchester ||
|-
| .408 || 10,4 mm || 0.408 in || [[.408 Chey Tac]] || snajperska municija za velike udaljenosti
|-
| .41 || 10,25 mm || 0.410 in || .41 Magnum, .41 Action Express ||
|-
| .416 || 10,6 mm || 0.416 in (10,57 mm) || ''.416 Barrett,'' .416 Remington Magnum, .416 Rigby, .416 Weatherby Magnum || visoka divljač na malu daljinu
|-
| .43 || 11 mm || 0.43 in (10,92 mm) || .43 SL large ||
|-
| .44 || 10,8 mm || 0.427 – 0.430 in || .44-40 Winchester, .44 Special, [[.44 Magnum]] || česti kalibar za velikokalibarske revolvere
|-
| .45 || 11,45 mm || 0.451 – 0.452 in (11,48 mm) || .45 Colt, [[.45 ACP]], [[.45 GAP]] || .45 Automatic Colt Pistol (1911), .451 olovni projektili
|-
| .45 || 11,6 mm || 0.458 in (11,63 mm) || [[.45-70 Government]] || čest kalibar za puške, lovački kalibar
|-
| .450 || 11,43 || || [[.450 Rigby]] || Jagdmunition für Großwildjagd in Afrika
|-
| .454 || 11,53 mm || 0.454 in (11,53 mm) || [[.45 Long Colt]], [[.454 Casull]] || .45 Colt
|-
| .458, .46 || 11,6 mm || 0.458 in || [[.458 Winchester Magnum]], [[.460 Weatherby Magnum]], .458 Lott || visoka divljač na srednju i veliku daljinu
|-
| .475, .480 || 12 mm || 0.475 in (12,07 mm) || .480 Ruger, .475 Linebaugh || revolverski kalibar
|-
| .50 || 12,7 mm || 0.500 in (12,7 mm) || [[.50 AE]], [[.500 S&W]], .500 Nitro express, .50 Beowulf, [[.50 GI]] || [[Desert Eagle]], [[S&W Model 500]], Kaliber .50 [[Paintball]] municija, lov na visoku divljač
|-
| .50 || 12,7 mm || 0.510 in (12,95 mm) || .50 BMG ([[12,7 × 99 mm NATO]]), [[12,7 × 108 mm]] || M2 Browning [[Mitraljez]] i drugo oružje za borbu protiv oklopljenih ciljeva na veliku udaljenost
|-
| .57 || 14,5 mm || 0.586 in (14,88 mm) || [[14,5 × 114 mm]], 14,5 mm JDJ || Ruski protivoklopni metak
|-
| .68 || 17,27 mm || 0.675 – 0.695 in || || Kaliber .68 [[Paintball]] municija
|-
| .79 || 20 mm || 0.787 in (20,00 mm) || 20 × 102 mm, 20 × 138 mm B || oružje za utvrđene ciljeve
|-
| .95 || 24,13 mm || 0.950 in (24,13 mm) || [[.950 JDJ]] || .950 JDJ jedini poznati metak u kalibru preko .79
|}
=== Pištolji i revolveri: ===
* ''.22 Short'' Malokalibarski pištolji velike preciznosti za sportska takmičenja
* ''7,65'' ili ''7.65*25'' Veći broj pištolja u istočnim zemljama
* ''9*18'' Normalni pištoljski metak kalibra 9 mm
* ''9*19'' ili ''9 mm Parabelum'' Metak sa malo dužom čahurom i jačim punjenjem nego 9*18
* ''.357 Magnum'' Metak u kalibru ''.357'' jačeg punjenja
=== Karabinske puške: ===
* ''.22 LR'' Long Rifle je ustvari metak kalibra .22 sa dužom čahurom (6 mm Flobert)
* ''.222 Remington'' Kalibar .22 firme Remington
* ''.243 Winchester'' Manji kalibar firme Winchester
* ''8*57'' Čest kalibar lovačkih pušaka kod nas, koristi se i za preuređene karabine M-48 iako su u kalibru ''7,9 Mauser''
Svi kalibri preko 8 mm su najčešće izvedeni od vojnih kalibara.
{{Commonscat|Pistol and rifle cartridges}}
| 