Parlament Moldavije

Parlament Republike Moldavije

Parlamentul Republicii Moldova
Parlament Republike Moldavije ; Parlamentul Republicii Moldova
XI saziv
	Logo Parlamenta Moldavije
Vrsta
Vrsta	Jednodomni sistem
Ograničenje mandata	4 godine
Historija
Osnovano	23. maj 1991.
Prethodnik	Vrhovni sovjet Moldavske SSR
Vodstvo
Predsjednik Parlamenta	Igor Gorsu, PAS ; (od 29. juli 2021.)
Potpredsjednik Parlamenta	Mihai Popșoi, PAS ; (od 8. juni 2019.)
Potpredsjednik Parlamenta	Vlad Batrîncea, PSRM ; (od 29. novembar 2019.)
Struktura
Broj zastupnika	101
Političke grupe	Vlada (63) PAS (63); Opozicija (38) BCS (32) PSRM (23); PCRM (9); ; ȘOR (6);
Izbori
Izborni sistem	Zatvorena lista Partijska lista proporcionalne zastupljenosti
Posljednji opći izbori	11. juli 2021.
Mjesto zasjedanja
	Palata Parlamenta, Chișinău, Moldavija
Veb-sajt
	multimedia.parlament.md

Parlament Republike Moldavije jest vrhovno predstavničko tijelo Republike Moldavije, jedini državni zakonodavni organ, sastavljen od jednog doma sa 101 izabranim poslanikom, na period od 4 godine. Parlament se bira univerzalnim glasanjem, ravnopravnim direktno, tajno i slobodno. Predsjednika Parlamenta Republike Moldavije bira Parlament, sa najmanje 52 glasa.

Ustavni sud Republike Moldavije, na prijedlog Centralne izborne komisije, odlučuje da potvrdi ili poništi mandat poslanika. Mandat je nevažeći u slučaju kršenja izbornog zakonodavstva. Parlament se sastaje na sazivanju predsjednika Parlamenta u roku od 30 dana od održavanja izbora. Mandat parlamenta je produžen do zakonske sjednice novog sastava. U tom periodu ne može se mijenjati Ustav i ne mogu se usvajati, mijenjati ili ukidati organski zakoni.^[1]

Posljednji parlamentarni izbori održani su 11. jula 2021. godine ^[2] Vanredni parlamentarni izbori rezultirali su ubjedljivom pobjedom Stranke akcije i solidarnosti (PAS).^[3]

Aparat uredi

Narodno osoblje obezbjeđuje organizacionu, informatičku i tehnološku pomoć radu Parlamenta, Stalnog biroa, stalnih komisija, poslaničkih frakcija i narodnih poslanika. Strukturu i lični dosije skupštinskog osoblja odobrava Parlament.

Zakonodavna procedura uredi

Prema Ustavu Moldavije (1994.), parlament je vrhovni predstavnički organ i jedinstvena zakonodavna vlast u državi. Pravo zakonodavne inicijative imaju narodni poslanici, predsjednik (osim prijedloga za reviziju Ustava) i Vlada. U ostvarivanju ovog prava narodni poslanici i predsjednik države dostavljaju Skupštini nacrte i zakonske prijedloge, a Vlada nacrte.

Parlamentarne frakcije uredi

U cilju formiranja radnih tijela i organizovanja rada parlamenta, poslanici obrazuju poslaničke frakcije koje se sastoje od najmanje 5 poslanika izabranih na osnovu lista izbornih kandidata, kao i poslaničke frakcije u istom brojčanom sastavu kao i nezavisni poslanici. Poslaničke frakcije se konstituišu u roku od 10 dana od zakonskog konstituisanja parlamenta.

Parlamentarni odbori uredi

Odbor za poljoprivredu i prehrambenu industriju
Odbor za kulturu, obrazovanje, istraživanje, mlade, sport i masovne medije
Odbor za privredu, budžet i finansije
Odbor za životnu sredinu i regionalni razvoj
Odbor za ljudska prava i međunacionalne odnose
Odbor za nacionalnu sigurnost, odbranu i javni red
Odbor za javnu upravu
Odbor za socijalnu zaštitu, zdravlje i porodicu
Odbor za vanjsku politiku i evropske integracije
Sudski odbor za imenovanja i imunitet
Odbor za kontrolu javnih finansija

Predsjednici parlamenta Moldavije uredi

Alexandru Moşanu (4. septembar 1990 – 2. februar 1993.)
Petru Lucinschi (4. februara 1993 – 9. januara 1997.)
Dumitru Moțpan (5. marta 1997 – 23. aprila 1998.)
Dumitru Diacov (23. aprila 1998 – 20. marta 2001.)
Eugenia Ostapciuc (20. mart 2001 – 24. mart 2005.)
Marian Lupu (24. marta 2005 – 5. maja 2009.)
Vladimir Voronjin (12. maja 2009 – 28. avgusta 2009.)
Mihai Ghimpu (28. augusta 2009 – 28. decembra 2010.)
Marian Lupu (30. decembar 2010 – 25. april 2013.)
Liliana Palihović (v.d.; 25. aprila 2013 – 30. maja 2013.)
Igor Corman (30. maja 2013 – 23. januara 2015.)
Andrian Candu (23. januara 2015 – 24. februara 2019.)
Zinaida Greceanîi (8. juna 2019 – 28. aprila 2021.)
Igor Grosu (29. juli 2021 – danas)

Zgrada parlamenta uredi

Zgrada parlamenta je ranije bila mjesto okupljanja Centralnog komiteta moldavskog ogranka Komunističke partije Sovjetskog Saveza, a izgrađena je između 1976. i 1979. godine. Nalazi se na Bulevaru Stefana Velikog, ranije poznatom kao Bulevar Lenjina . Arhitekti su bili Alexander Cerdanțev i Grigore Bosenco. Zgrada je oštećena tokom građanskih nemira 2009. ^[4], a popravke su obavljene 2012. i 2013. godine. Parlament se vratio u obnovljenu zgradu u februaru 2014.^[5]

Bulevar Stefana Velikog
Pogled sa stražnje strane

Reference uredi

^ Constitution of Moldova, art. 63, pag. 16.
^ "Moldova's president calls early election for July 11". AP NEWS. 28. 4. 2021. Pristupljeno 1. 5. 2021.
^ "President Sandu's party wins landslide victory in Moldova's snap election". www.intellinews.com (jezik: engleski). 12. 7. 2021. Pristupljeno 27. 7. 2021.
^ "De ce rămân în praf şi beznă clădirile Parlamentului şi Preşedinţiei". Timpul – Ştiri din Moldova.
^ "allmoldova". Arhivirano s originala, 2. 1. 2014.

[1] Constitution of Moldova, art. 63, pag. 16.

[2] "Moldova's president calls early election for July 11". AP NEWS. 28. 4. 2021. Pristupljeno 1. 5. 2021.

[3] "President Sandu's party wins landslide victory in Moldova's snap election". www.intellinews.com (jezik: engleski). 12. 7. 2021. Pristupljeno 27. 7. 2021.

[4] "De ce rămân în praf şi beznă clădirile Parlamentului şi Preşedinţiei". Timpul – Ştiri din Moldova.

[5] "allmoldova". Arhivirano s originala, 2. 1. 2014.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]