Opel
Ovaj članak ili neki od njegovih odlomaka nije dovoljno potkrijepljen izvorima (literatura, veb-sajtovi ili drugi izvori). |
Moguće je da članak ne poštuje standarde Wikipedije na bosanskom jeziku. |
Opel, punog naziva Adam Opel AG, jest njemački proizvođač automobila.
Kompanija je osnovana 21. januara 1863, a automobile je počela proizvoditi tek 1899. Kompanija General Motors (GM) 1929. kupuje kompaniju Adam Opel, ali nastavlja s radom pod starim imenom Adam Opel GmbH i predstavlja najveći brend General Motorsa u Europi, zajedno s Vauxhallom (u Ujedinjenom Kraljevstvu).
Vozila pod Opelovim brendom proizvodile su i mnoge kompanije pod GM-om, kao što su: 1. Vauxhall, (Engleska) 2. Chevrolet (SAD i Južna Amerika) 3. Cadilac (SAD) 4. Holden (Australija) 5. Daewoo (Južna Koreja) 6. Saab (proizvodio vozila na osnovu Opelovih modela, npr. Vectra A i Saabov 2-9 )
Serijske prerade u Evropi radio je Lotus (Lotus Omega), a 1997. Opel otvara vlastiti OPC (Opel Preformance Center), koji se bavi serijskim tjuniranjem Opelovih vozila.
Rana historija
urediKompaniju je osnovao Adam Opel 21. januara 1863. U početku se bavila proizvodnjom kućanskih mašina i bili su najveći proizvođači šivaćih mašina. Osnivač, Adam Opel umire 1895, a njegova kompanija u to je vrijeme evropski lider u proizvodnji šivaćih mašina, a godišnje proizvode i više od 2000 bicikala. Prvi automobil je proizveden 1898, koji nije bio Opel nego Lutzmann, koji je pravljen po licenci, a nazvan je "Opel-Litzmann". Međutim, dvije godine poslije, po raspadu partnerstva, Opelov sin potpisuje licencni ugovor s automobilskom industrijom "Darracq S.A." iz francuske i poćinje proizvodnja vozila zvanih "Ople-Darracq". Automobili su bilo sastavljeni od Opelove karoserije na Darracqovoj šasiji, i pokretao ih je motor s dva cilindra.
Godine 1906. Opel pokreće vlastitu proizvodnju, koju prvi put prikazuju na Hamburškom sajmu, a 1907. Opel definitivno prestaje s proizvodnjom "Opel-Darracqa".
Godine 1911. fabrika je potpuno izgorjela te je sagrađena nova, opremljena najmodernijim mašinama koje su se mogle kupiti u to vrijeme, te se gasi proizvodnja šivaćih mašina. Od te godine sva proizvodnja sastoji se od proizvodnje automobila, motocikala i bicikala. Godine 1913. Opel postaje i najveći proizvođać automobila u Njemačkoj.
Preuzimanje od GM-a
urediU martu 1929. američka kompanija General Motors kupuje 80% dionica Opela, a već 1931. udio povećava na 100%. Porodica Opel time dobija 33,3 miliona američkih dolara.
Događaji:
uredi1863. Kompaniju osniva Adam Opel 1902. Prvi modeli prikazani na Hamburškom Motor Sajmu 1906. Automobili prvi put iskljućivo samo Opel-ov dizajn 1907. Prestaje proizvodnja vozila "Opel-Darracq" 1911. Fabrika je totalno uništena u požaru 1913. Opel je najveći automobilski proizvođać u Njemačkoj 1919. Američka kompanija kupuje 80% dionica Opel-a 1931. General Motors je 100%-ni vlasnik Opel-a 1971. Opel otvara proizvodnju u Aziji 2005. Opel poinje saradnju s Saturn Korporacijom 2006. U decembru, Opel zatvara pogon u Japanu
Opel u svijetu
urediMnoga vozila, prodana širom svijeta su Opelov dizajn, uključujući modele kao što su Corsa, Astra, Vectra i Omega. Opelova vozila su također prodavana pod drugim GM-ovim brend imenima, kao što su, Vauxhall u Engleskoj, Holden u Australiji i Chevrolet u Južnoj Americi. Model Zafira je prodavan u Japanu kao Subaru Traviq, dok je Omega u USA prodavana kao Cadillac Catera. I drugi modeli su prodavani u USA ali malo modifikovani, tako da će te prepoznati Opel u Saturnima L-serije, Chevrolet Malibu-u i Cobalt-u. Većinu budućih Saturnovih modela očekujte da budu identični, kao Saturn Sky, ili jako sličnim kao Aurora, s Europskim Opel-ima. Automobil Pontiac LeMans (1989-1994), koji je i prvijenac Dawoo-a u Južnoj Koreji namjenjen izvozu u USA, je temeljen na Opel Kadett-u E (sada Astra).
U Sjedinjenim Američkim Državama, od 1958 do 1975-e godine, opel je nastupao pod svojim imenom i prodavan je preko Buick dilera. Najprodavaniji Opel modeli u USA su bili Opel kadett od 1964 do 1972, Opel Manta od 1971 do 1975 i sada već klasika, Opel GT od 1968 do 1973 godine (Opel brand naziv se također koristio i na Isuzu vozilima od 1976 do 1989 godina iako su s mehaničkog aspekta, to bila sasvim drugačija vozila).
Opel je dugo vremena bio GM-ova najjača marka u Japanu, sa prodajom od 38000 vozila 9196-e godine, međutim brend je izgobio na ugledu dekadu poslije, te prodaja pada na siromašnih 1800 jedinica godišnje te GM 2006 godine, napokon i zatvara pogon u Japanu.
Opel u Evropi
urediOpel je glavni GM-ov brand naziv u Europi, osim u Engleskoj gdje nastupa pod nazivom "Vauxhall Motors". Vauxhall Motors, iako je sestrinjska Opel firma, iako sada proizvode istovjetna vozila ali sa drugačijim zaštitnim znakom, nije uvijek proizvodio Opelove modele, nego je to poćelo tek 1970-ih godina, do tada Vauxhall je imao svoje sopstvene modele. Opelovo ime je u većem dijelu Engleske isćezlo 1981-e godine poslije udruživanja Vauxhall-ovih i Opel-ovih dilerskih mreža, s izuzetkom vozila Manta i Monza (kupe verzija Senator-a) koji su bili prodavani kao Opel, sve dok proizvodnja istih nije obustavljena(Manta 1988-e, a Monza 1987-e godine).
Vauxhall je poćeo uvoditi Opel nazive modela s izuzetkom Kadett-a koji je zamjenjen s Astra, koji je Vauxhall već koristio u 1991-e. Na ostalim tržištima s desno pozicioniranim volanima u Europi, kao što su Irska, Kipar, i Malta glavni Gm-ov brend naziv je još uvijek Opel, međutim Vauxhallova vozila se također izvoze u Irsku kao paralelni uvoz.
Bilo je predloga da Vauxhall prekine s proizvodnjom vozila pod svojim zaštitnim znakom u korist Opel-a, harmonizirajući GM marketinšku strategiju u Europi, međutim Vauxhall je to odbio tvrdeći da je njegov brand poznat u Engleskoj i mnogi kupci preferiraju njihova vozila iako se radi o identićnim Opel vozilima sa Vauxhall-ovim znakovima
Opel također, kao i Vauxhall-u, tako i Saturn-u u Americi pruža dizajnersku i inženjersku pomoć.
Sjedište kompanije se nalazi u Russelheim-u a ima pogone i u Bochum-u, Eisenach-i i Kaiserslautern-u kao i u Belgiji, Španiji i Portugalu. Opel vozila se također proizvode i u Engleskoj, u Vauxhallovoj fabrici u Ellesmere Port-u.
Oktobra 2004 godine, radnici Opel-a stupaju u šetodnevni štrajk radi prijetnji da će biti otpušteno 12000 radnika, radi nepofitabilnosti Europskog tržišta radi loše potrošaćke potražnje. Štrajk je imao ogroman uticaj na proizvodnju.
2005 godine, Opel predstavlja i pušta u proizvodnju model Astra Dizel-Hibrid]]
2006 godine, Opel zatvara fabriku u mjestu Azambuja i proizvodnju modela Opel Combo preseljava u pogone u Zaragosa-i u Španiji, što izaziva nacionalni bojkot u Portugalu i uzrokuje javnom tužbom Portugalske vlade protiv General Motors-a
Aktuelni modeli
urediPaleta vozila
urediSpisak modela koji su izašli kroz vrata Russelheim-a a i drugih tvornica širom svijeta je povelik, i svaki zaslužuje svoje mijesto u istoriji automobilizma, su po kategorijama:
Supermini automobili
urediMali porodični automobili
urediVeliki porodićni automobili
uredi- Rekord PI 1957-1960
- Rekord PII 1960-1963 (Record prelazi u "poslovnu" klasu a klasu velikih porodićnih automobila nastavlja Ascona)
- Ascona A 1970-1975
- Ascona B 1975-1981
- Ascona C 1981-1988 (1988-2 godine, kao i kod kadett-a, gasi se ime Ascona a klasu nastavlja Vectra)
- Vectra A 1988-1995
- Vectra B 1995-2002
- Vectra C 2002-i dalje (Vectra seriju nasljeđuje Insignia)
Poslovni" automobili
uredi- Rekord A 1963-1965
- Rekord B 1965-1966
- Rekord C 1966-1972
- Rekord D 1972-1977
- Rekord E 1977-1986
- Kapitän 1938-1940
- Kapitän II 1947-1950
- Kapitän III 1951-1953
- Kapitän IV 1954-1957
- Kapitän P1 1958-1959
- Kapitän P2 1959-1963 (1965 godine, kapitan kao i Rekord prelazi u klasu više, u "luksuzne automobile" a klasu nastavlja Commodore)
- Commodore A 1967-1972
- Commodore B 1972-1978
- Commodore C 1978-1982
- Omega A 1986-1994
- Omega B 1994-2003
- Omega Lotus Charlton
Luksuzni automobili
uredi- Kapitän A 1964-1969
- Kapitän B 1969-1977
- Admiral A 1964-1969
- Admiral B 1969-1977
- Diplomat A1964-1969
- Diplomat B 1969-1977 (Kapitän/Admiral/Diplomat pripadaju KAD platformi koja je bila u 2 serije, A i B)
- Senator A 1977-1987
- Senator B 1987-1993
- Monza A 1978-1986
- Signum 2003-i dalje
Sportski automobili i kupei
uredi- Opel GT 1968-1973
- Manta A 1970-1975
- Manta B1 1975–1981
- Manta B2 1982–1988
- Calibra 1990-1997
- Speedster 2000-2005
te nastupa povratak legendarnog kupea GT
- Opel GT 2007]- i dalje
- Tigra 1994-2000
- Tigra TwinTop 2004-i dalje
Mala, srednja i velika kompaktna vozila
urediSportski terenci tj. SUV-ovi
uredi- Monterey 1992-1999
- Frontera A 1992-1998
- Frontera B 1998-2003 (2006 godine, klasu nastavlja Antara)
- Antara 2006-i dalje
Pick-up, kombi, manja teretna i dostavna vozila
urediAuti, studije i modeli RAK programa
uredi- System Litzmann (1899–1901) u saradnji s Fridrikom Lutzmannom
- Doktorwagen (1909) izdržljiv i popularan među doktorima
- 12,3 litarski Rennwagen (1914) (ispod haube)
- Laubrofch (1924–1931)
- RAK2 (1928) (iz RAK programa)
- P4 (1935 – 1937)
- Super 6 (1938) (2500 cm3 zapremine/ 54 KS)
- GT2 (1975) studija i prethodnik serijskog GT – a
- Corsa C OPC (2002)
- Concept A (1999)
- Insignia (2003) - Sad već u serijskoj proizvodnji
- Tech 1 (1981)
- GTC Geneve (2003)
- Opel CD (1969)
- Chronos (1991)
- Filo (2001)
- G90 (1999)
- Frogster (2001)
- Trixx (2004)
- Junior (1983)
- Signum 1 (1997)
- Signum 2 (2001)
- Concept M (2002)
- GTC (2007)
Ostali
uredi- Chevette (1980 – 1982) izvorno od Vauxhalla (predhodnik Corse)
- Bedford Blitz (1973 – 1987) izvorno od Bedforda i Vauxhalla (klasa mini buseva)