Omicron Ceti
Omicron Ceti (ο Ceti, ο Cet, Mira Ceti, Mira) je zvijezda u sazviježđu Kit. Ima prividan sjaj od 3,04 mag. Udaljena je 420 sg od Sunca. Ubraja se u divove spektralne klasse M1-9IIIe. Promjenjivog je sjaja, prototip Mira Ceti zvijezda. Sastoji se od dvije zvijezde.[1][2][3][4]
| Omicron Ceti | |
|---|---|
 Crveni div Mira A | |
| Podaci posmatranja Epoha: J2000 | |
| Sazviježđe | Kit |
| Rektascenzija | 02h 19m 20s[1] |
| Deklinacija | -02° 58' 39"[1] |
| Vidljivi sjaj | 3,04[1] m |
| Tipizacija | |
| Spektralna klasa | M7IIIe[1] |
| B-V indeks boje | 1,42[1] |
| Astrometrija | |
| Radijalna brzina | 63,5[2] km/s |
| Udaljenost | 420[3] SG (129 Pc) |
| Fizikalne osobine | |
| Procijenjena starost | 6 milijardi[3] g |
| Ostali nazivi | |
| Oznaka po Bayer-u | ο Cet[2] |
| Oznaka po Flamsteedu | 68 Cet[2] |
| Oznaka po Bonneru | BD-03 353[2] |
| Oznaka po BSK | HR 681[2] |
| Oznaka po Henry-Draper katalogu | HD 14386[2] |
| Oznaka po SAO katalogu | SAO 129825[2] |
| Oznaka po Tycho katalogu | TYC 4693-1144-1[2] |
| Oznaka po Hipparcos katalogu | HIP 10826[2] |
Zvjezdani sistem
urediSastoji se od dvije zvijezde udaljene 55 AJ.[5] Primarna ο Cet A (Mira A) je crveni div spektralne klase M7IIIe. Sekundarna ο Cet B (Mira B) je bijeli patuljak koji formira akrecioni disk od materije crvenog diva (Mira A). Mira A ostavlja za sobom trag dug 13 sg. Ovaj "rep" je otkriven s Galaxy Evolution Explorer i sadrži materijal koji se odvojio zadnjih 30000 godina od Mira A.[3][6]
Zvijezda prototip Mira A
urediPrvo otkriće napravio je 1596. njemački astronom David Fabricius. Fabricius ju je prethodno uvrstio u nove. Johannes Holwarda otkrio je 1609. akrecioni disk te ustanovio posebnu promjenu sjaja. Mira A je prototip Mira Ceti zvijezda. Do sada ih je otkriveno oko 6000-7000. Njihov period promjene sjaj traje 80-1000 dana. Prva je otkrivena promjenljiva koja nema osobine supernove, izuzme li se Algol (otkriven 1667.) u sazviježđu Perzeja. Mira A ima period promjene sjaja od 332 dana, koji na vrhuncu naraste 1500 puta.[3][5]
Kinematika
urediKreće se brzinom 155,5˙km/s u odnosu na Sunce. Njena galaktocentrična udaljenost iznosi oko 10300-26200˙sg.[4]
Hemijski sastav
urediEtimologija
urediPoljski astronom Johannes Hevelius dao joj je, u svom djelu Historiale Mirae Stellae, naziv Mira koji potječe od latinske riječi za "prelijepa" ili "čudesna".[3][5]
Reference
uredi- ^ a b c d e f C.Kronberg Zvijezde u sazviježđu Kit iz Arhivirano 14. 8. 2011. na Wayback Machinemaa.mhn.de pristupljeno 24.3.2015 (de)
- ^ a b c d e f g h i j SIMBAD baza podataka, Strazburški centar astronomskih podataka (CDS), Strazburg, ο Cet pristupljeno 24.3.2015 (en)
- ^ a b c d e f Sazviježđe Kit izconstellation-guide.com pristupljeno 24.3.2015 (en)
- ^ a b c ο Cet iz[mrtav link]astrostudio.org pristupljeno 24.3.2015 (en)
- ^ a b c Der Wundersame Stern Mira sa Bečkog univerziteta, objavljeno 26.7.2011, pristupljeno 14.4.2015 (de)
- ^ 13 Lichtjahre langer Schweif - Stern "Mira" mit Phänomen sa N-TV objavljeno 15.8.2007, pristupljeno 14.4.2015 (de)
Vanjski linkovi
uredi- Vizier katalog (en)