Avari

"Obri" preusmjerava ovdje. Za druga značenja, pogledajte Obri (čvor).

Avari (poznati i pod imenom Obri kako ih nazivaju Slaveni), nomadski narod, porijeklom su iz središnje Azije. Postoje dvije grupe Avara, evroazijski (o kojim govori ovaj članak) i kavkaski Avari, stanovnici današnjeg Dagestana.

Historija

Prema kineskim izvorima oko 400. godine osnovan je savez plemena Dzut - Dzut, najvjerovatnije među Ujgurima koje su u Bizantu nazivali Ogorima. Ovladali su zemljom hunskog plemena Sabira otkuda se jedna grupa oko 460. godine pokrenula prema Kaspijskom i Crnom moru. Tada se i po prvi put pojavljuje ime Avari u evropskoj historiji. Avari se ponovno pojavljuju 557. godine kada nude pomoć Bizantu u borbi protiv drugih barbarskih plemena. Car Justinijan I ih plaća za borbu protiv Bugara koji su učestalo upadali u bizantske teritorije.

Bajan, osnivač avarske države (Avarski kaganat) 567. godine prelazi Karpate i u savezu sa Langobardima uništava Gepide i zauzima područja istočno od Dunava. Kada su Langobardi napustili Panoniju, Avari ostaju jedini gospodari ovog područja i šire svoju vlast prema Dalmaciji ali i prema Češkoj i prema Alpama. Iako su bilo malobrojni, vrlo brzo su potčinili sva slavenska plemena koja su se tu našla.

Karta američkog porijekla prikazuje avarskoslavensku imperiju Kaganat nakon zauzimanja Balkana, to jeste poslije kampanje u grčkom prostoru i osvajanja luke Patras na Peloponezu 588. godine. Ljubičasta linija je granica Kaganata i Bizantije nakon 626. godine. Historical Atlas, New York: Henry Holt and Company, 1911. (Wikipedia.org: Landnahme der Slawen auf dem Balkan; porijeklo slike: William R. Shepherd (1871 –1934)).

Uz povremene upade u Furlaniju i u Franačku državu, Avari su uglavnom najveći problem predstavljali Bizantu, pa su pod Bajanom ovladali bizantskim uporištima u Panoniji, Sirmijumom i Singidunumom, a učestalo su upadali preko starih rimskih putova i u Dalmaciju.

Njihov najveći pothvat je bio neuspjeli napad na Carigrad 626. godine, u kojem su osim Avara učestvovali i Slaveni i Gepidi, nakon čega su odbačeni s velikim gubicima. Porazom kod Carigrada i počinje prestanak njihove moći. Slaveni ih napuštaju i uz pomoć Bizantije protjeruju ih u Panoniju. Propao je prvi Avarski kaganat, ali ipak u Panoniji uspijevaju sačuvati još dva naredna vijeka svoju moć, sve do 796. godine kada Karlo Veliki (vidi: Franačko-avarski ratovi) uništava Avare, koji poslije toga i zauvijek nestaju.

Ustroj

Avari su bili organizirani po rodovima i plemenima na čijem su se čelu nalazili tarhani. Na čelu više rodova i plemena se nalazio kagan, a u ratnim pohodima pored njega je postojao još i jugur, kao prvi zapovjednik. Avari su imali brze konje i bili su odlični jahači, što im je i omogućilo nadmoć nad brojčano jačim Slavenima. Bitke su vodili uglavnom na otvorenim prostorima, a gradili su i velike logore, utvrđene zemljanim nasipima iz kojih su mogli vršiti ispade na sve strane. Kada su im se oko 570. godine pridružili Bugari i Huni, mogli su brojati oko 50 hiljada.

Posljedica odlaska Avara sa Balkana je stvaranje velikog broja Sklavinija.