No pasaran (francuski: Ils ne passeront pas; rumunski: Pe aici nu se trece; španski: No pasarán) je slogan, koji se koristio u Francuskoj posebno tokom Prvog svjetskog rata a čijom upotrebom se izražavala odlučnost u odbrani pozicija protiv neprijatelja. Njegov oblik na španskom jeziku republikanska frakcija je također koristila kao antifašistički slogan tokom Španskog građanskog rata.

Početak upotrebe

uredi

Široko rasprostranjena upotreba slogana potiče iz 1916. godine i bitke za Verdun tokom Prvog svjetskog rata, kada je general francuske vojske Robert Nivelle podsticao svoje trupe da ne popuste pred neprijateljem.[1] Pojednostavljeni slogan "neće proći" pojavljivao se na francuskim ratnim propagandnim plakatima, a najznačajniji je onaj francuskog umjetnika Maurice Neumont u posljednjoj godini rata, nakon savezničke pobjede u Drugoj bici na Marni.[1]

Kasnije tokom Prvog svetskog rata, slogan su koristili i vojnici rumunske vojske tokom bitke kod Mărășeștija, pri čemu je rumunski slogan glasio Pe aici nu se trece, što u prevodu znači „Ovdje se ne prolazi“.

Kasnija upotreba

uredi

Francuski socijalistički političar Léon Blum (SFIO) je 1934. upotrebio slogan "Ils ne passeront pas!" protiv demonstracija Lige koje su se desile 6. februara.[2] Ils (oni) se odnosio na nacionalističke demonstrante.

Korišten je i tokom Španskog građanskog rata, ovog puta pri opsadi Madrida kada je Dolores Ibaruri Gomez ("Pasionaria"), članice Komunističke partije Španije, u svom čuvenom govoru upotrijebila termin No pasarán (Neće proći).[3] Vođa nacionalističkih snaga, general Francisco Franco, nakon osvajanja Madrida, odgovorio je na ovaj slogan izjavom Hemos pasado (Prošli smo).

"¡No pasarán!" koristili su i britanski antifašisti tokom bitke kod Cable Streeta oktobra 1936. godine, i još uvijek se koristi u ovom kontekstu u nekim političkim krugovima. Često je bio praćen riječima ¡Nosotros pasaremos! (proći ćemo) kako bi se naznačilo da će komunisti, a ne fašisti, biti ti koji će preuzeti državnu vlast.[4]

Slogan je usvojen na značkama uniformi francuskih jedinica na Maginotovoj liniji.

Ova fraza je ponovo došla do javnosti nakon akcije decembru 1943. francusko-kanadskog oficira Paula Triquet-a iz Kraljevskog 22. puka. Upotrebio je Nivelleovu frazu pri "osvajanju ključnog cilja u Ortoni, (Italiji), suočen sa ogromnom njemačkom otporom."[5]

U 1980-im, fraza ¡No pasarán! bila je tema u srednjoameričkoj krizi, posebno u nikaragvanskoj revoluciji.[6] Nikaragvanski no pasarán je i naslov dokumentarnog filma Davida Bradburyja iz 1984. o događajima u Nikaragvi koji su doveli do svrgavanja Somozine diktature.[7][8][9]

Galerija

uredi

Reference

uredi
  1. ^ a b Robinson, Tony (septembar 2018). Battles that Changed History: Epic Conflicts Explored and Explained. DK. str. 197. ISBN 978-0241301937.
  2. ^ "1936, le Front Populaire et des lendemains qui chantent". www.franceinter.fr (jezik: francuski). 17. 11. 2020. Arhivirano s originala, 20. 11. 2020. Pristupljeno 7. 8. 2024.
  3. ^ Ibárruri, D.; Ibárruri, I.D.; Partido Comunista de España (1966). They Shall Not Pass: The Autobiography of La Pasionaria. New world paperbacks. International Publishers. str. 195. ISBN 978-0-7178-0468-9. Pristupljeno 7. 8. 2024.
  4. ^ Audrey Gillan (2. 10. 2006). "Day the East End said No pasaran to Blackshirts". The Guardian. London. Pristupljeno 7. 8. 2024.
  5. ^ "French Canadian Wins Victoria Cross". Ottawa Citizen. 6. 3. 1944. Pristupljeno 7. 8. 2024.
  6. ^ Kunzle, David (1995). The Murals of Revolutionary Nicaragua, 1979–1992. University of California Press. str. 168. ISBN 9780520081925.
  7. ^ Kallen, Stuart A. (2009). The Aftermath of the Sandinista Revolution. Twenty-First Century Books. str. 152. ISBN 9780822590910.
  8. ^ "Nicaragua: No Pasaran". Frontline Films. Arhivirano s originala, 28. 5. 2016. Pristupljeno 7. 8. 2024.
  9. ^ FitzSimons, Trish; Laughren, Pat; Williamson, Dugald (2011). Australian Documentary: History, Practices and Genres. Cambridge University Press. str. 267. ISBN 9780521167994.