Natrij-sulfat
Natrij sulfat je so natrija i sumporne kiseline. U anhidratnoj formi, je bijeli kristalni prah sa hemijskom formulom Na2SO4, dok je kao dekahidrat poznat kao Glauberova so ili sal mirabilis (čudesna so) sa formulom Na2SO4 ·10H2O. Sa godišnjom proizvodnjom od 6 miliona tona je jedna od najvažnijih trgovačkih hemikalija.
| Natrij-sulfat | |
|---|---|
 | |
| Općenito | |
| Hemijski spoj | Natrij-sulfat |
| Druga imena | Glauberova so, čudesna so, mirabilit |
| Molekularna formula | Na2SO4 |
| CAS registarski broj | 7757-82-6 |
| Kratki opis | bijela kristalna čvrsta tvar |
| Osobine1 | |
| Molarna masa | 142,04 g/mol (anhidrat) |
| Agregatno stanje | čvrsto |
| Gustoća | 2,68 g/cm3 (anhidrat) |
| Tačka topljenja | 884 °C (anhidrat) |
| Rastvorljivost | 4,76 g/100 ml vode (0 °C) |
| 1 Gdje god je moguće korištene su SI jedinice. Ako nije drugačije naznačeno, dati podaci vrijede pri standardnim uslovima. | |
Natrij-sulfat se najviše koristi u proizvodnji deterdženata, u Kraftovom procesu proizvodnje papira. Oko dvije trećine svjetske proizvodnje se dobija iz mirabilita, prirodnog minerala u formi dekahidrata te ostataka iz proizvodnje nekih hemijskih sirovina poput hlorovodične kiseline.
Historija
urediHidrat natrij-sulfata je poznat i kao Glauberova so, koja je dobila ime po njemačko-holandskom farmakologu Johann Rudolf Glauberu (1604–1670), koji ju je otkrio u izvorima u Mađarskoj. On lično ju je nazvao čudesna so (latinski: sal mirabilis) zbog njenih medicinskih osobina: kristali se generalno koriste kao laksativ, dok nije otkrivena njena današnja primjena početkom 20. vijeka.[1]
U 18. vijeku Glauberova so se počela upotrebljavati kao sirovina u industrijskoj proizvodnji sode (natrij-karbonat), putem reakcije sa kalij-karbonatom. Pošto su se povećale potrebe za sodom, povećana je i potražnja za natrij sulfatom.[2] Do tada, Leblancov proces, kojim se natrij sulfat dobijao kao intermedijarni proizvod je bio glavni metod u proizvodnji sode.
Reference
uredi- ^ Zbigniew Szydlo: Water which does not wet hands: The Alchemy of Michael Sendivogius, 1994, London-Varšava, Poljska Akademija nauka
- ^ Fred Aftalion: A History of the International Chemical Industry, 1991, Philadelphia, University of Pennsylvania Press, str. 11–16, ISBN 0-8122-1297-5
Nedovršeni članak Natrij-sulfat koji govori o hemiji treba dopuniti. Dopunite ga prema pravilima Wikipedije.
