Nacionalni park Prokletije

Nacionalni park Prokletije nalazi se na istoimenoj planini, na jugoistoku Crne Gore, na granici sa Albanijom. Naziv Prokletije upućuje na netaknutu divljinu, nepristupačne vrhove, zastrašujuće litice i misteriozna jezera, prije nego na prizvuk kakve kletve.[2]

Nacionalni park Prokletije
IUCN kategorija II
(nacionalni park)
LokacijaGranica sa Albanijom
Najbliži gradGusinje, Plav (Crna Gora)
Površina16.630 ha
Osnovano2009.[1]

Geografija

uredi

Smještene na krajnjem jugu Dinarida, razuđenim vijencem vrhova (preko 2.500 m), ukrštenim grebenima, brojnim procjepima i cirkovma, strmim padinama i dubokim dolinama koje ih presjecaju, navele su austrijskog geologa Ami Boué da ih sredinom XIX vijeka proglasi "Alpima na jugu Evrope" s mnoštvom stjenovitih vrhova mističnih imena: Rosni vrh, Dobra i Zla Kolata, Trojan, Gvozdeni, Šilo, Očnjak, Volušnica, Popadija, Talijanka, Karaula.

Prokletije su jedan od najvećih planinskih vijenaca na Balkanu, sa preko 50 vrhova viših od 2000 metara i čak 20 vrhova iznad 2500 metara. Najveći vrh je na albanskoj strani Maja Jezerce (2694 m), dok je u Crnoj Gori to Zla Kolata (2534 m), ujedno i najviša tačka Crne Gore. Do ovog otkrića, smatralo se da je najviši vrh u Crnoj Gori na Durmitoru, Bobotov Kuk na 2523 m. Reljef Prokletija je razuđen, sa brojnim visovima, klisurama, strmim padinama, riječnim dolinama alpskog tipa i drugim prirodnim fenomenima.

Medju jezerima svojom ljepotom izdvaju se Hridsko, Visitorsko, Ropojansko, Tatarijsko, Bjelajsko, jezerce na Vezirovoj Bradi, jezerce na Treskavcu, te Koljindarsko jezero. Hridsko jezero, površine od oko 35.000 m2na 1970 m je jedno od najvišljih, a po mnogima i najljepše jezero u Crnoj Gori. Svojom ljepotom izdvaja se i Visitorsko jezero na 1820 metara, s travnatim plovećim ostrvom – sprudom po sredini, koji je u prošlosti čobanima služio kao prirodno sklonište za stoku od planinskih zvijeri.

Flora i Fauna

uredi

Specifičnost ovog Nacionalnog parka čini i preko 1.700 vrsta biljaka, što predstavlja polovinu flore Crne Gore, ili nešto oko petinu ukupne balkanske flore. Prokletije su bogate šumama, među kojima dominiraju lišćari i četinari. Skoro polovina šumskog bogatstva ima prašumski karakter.

U biogeografskom pogledu Prokletije pripadaju alpskom-planinskom regionu, što je imalo uticaja i na životinjski svijet koji karakteriše velika raznovrsnost. Na ovom području žive: zec, vuk, mrki medvjed, ris, divlja svinja, divokoza, srna, te 161 zabilježenih vrsta ptica.[3]

Nacionalni park

uredi

Nacionalni park Prokletije jedan je od najmlađih u dinarskom predjelu. Službeno je imenovan nacionalnim parkom 2009. godine. Na sjeveru je ograničen Gusinjsko-plavskom dolinom, na jugu visokim grebenima planine i albanskom granicom, na zapadu je rijeka Grnčar a na istoku planina Bogićevica.[4] Površina parka iznosi 1660 ha i nalazi se na teritoriji opština Plav i Gusinje.[1] Najmladji nacionalni park najmanje je „dirnut” ljudskom rukom. U tome se i sastoji njegova ljepota. Svojom surovošću i nepristupačnošću mami ljude avanturističkog duha.[5]

Reference

uredi
  1. ^ a b "Nacionalni park Prokletije". Svjetska baza podataka zaštićenih područja - WDPA - www.protectedplanet.net. Pristupljeno 9. 2. 2021.
  2. ^ "Nacionalni parkovi u Crnoj Gori". Svjetska baza podataka zaštićenih područja - WDPA - www.protectedplanet.net. Pristupljeno 9. 2. 2021.
  3. ^ "Nacionalni park Prokletije". Dinarides - parksdinarides.org/me. Arhivirano s originala, 6. 1. 2021. Pristupljeno 9. 2. 2021.
  4. ^ "Zaštićena područja u Crnoj Gori". Svjetska baza podataka zaštićenih područja - WDPA - www.protectedplanet.net. Pristupljeno 9. 2. 2021.
  5. ^ "NP Prokletije - www.booking.me - Pristupljeno 18.12.2021". Arhivirano s originala, 18. 12. 2021. Pristupljeno 18. 12. 2021.