Konzervativna stranka (Ujedinjeno Kraljevstvo)

politička stranka u Ujedinjenom Kraljevstvu

Konzervativna i unionistička stranka (engleski: Conservative and Unionist Party), obično Konzervativna stranka i kolokvijalno poznata kao Torijevci (engleski: Tories),[7] jedna je od dvije glavne političke stranke u Ujedinjenom Kraljevstvu, zajedno sa Laburističkom strankom. Bila je vladajuća stranka od 2010. do 2024. Stranka se nalazi od desna[8] do desnog centra političkog spektra.[9] Obuhvata različite ideološke frakcije uključujući konzervativce jednog naroda, tačerovce i konzervativce tradicionaliste. Stranka održava godišnju konferenciju Konzervativne stranke, na kojoj visoki konzervativci promovišu politiku stranke.

Konzervativna stranka

Conservative and Unionist Party
PredsjednikRishi Sunak
PredsjedavajućiRichard Holden
Osnovana1834.
PrethodnikTorijevci
SjedišteLondon, Engleska
Adresa4 Matthew Parker Street
Mladi ogranakMladi Konzervativci
Broj članova172.437[1]
Politička pozicijaDesni centar, Desnica
IdeologijaKonzervativizam[2][3]
Ekonomski liberalizam[3][4]
Britanski unionizam[5][6]
Boje  Nebeska plava
Donji dom
121 / 650
Dom lordova
274 / 783
Škotski parlament
31 / 129
Senedd
16 / 60
Regionalni gradonačelnici
1 / 14
Skupština Londona
8 / 25
Veb-sajt
conservatives.com

Konzervativna stranka osnovana je 1834. od Torijevaca i bila je jedna od dvije dominantne političke stranke u 19. vijeku, zajedno sa Liberalnom strankom. Igrala je istaknutu ulogu u politici na vrhuncu Britanskog Carstva. Liberalna unionistička stranka se spojila sa strankom i formirala Konzervativnu i unionističku stranku 1912. godine. Od 1920-ih, Laburistička stranka se pojavila kao glavni rival konzervativaca, a političko rivalstvo konzervativaca i laburista je oblikovalo modernu britansku politiku tokom prošlog vijeka.

Stranka je generalno usvojila liberalnu ekonomsku politiku koja favorizuje slobodna tržišta, uključujući deregulaciju, privatizaciju i marketizaciju, od 1980-ih, iako se historijski zalagala za protekcionizam. Stranka je britanska unionistička, protivi se ujedinjenoj Irskoj, kao i nezavisnosti Škotske i Velsa, i kritična je prema decentralizaciji. Historijski gledano, stranka je podržavala nastavak i održavanje Britanskog Carstva. Stranka je imala različite pristupe Evropskoj uniji, sa euroskeptičnim i, u sve manjoj mjeri, proevropskim frakcijama u njoj. Hstorijski gledano, stranka je nekada imala društveno konzervativan pristup i ostala je takva za nekoliko frakcija stranke.[10][11] Socijalna politika u drugim frakcijama stranke je od tada postala liberalnija.[12][13] U politici odbrane podržava nezavisni program nuklearnog oružja i posvećenost članstvu u NATO-u.

Tokom većeg dijela moderne britanske političke historije, Ujedinjeno Kraljevstvo je pokazalo široku političku podjelu urbano-ruralno; baza za glasanje i finansijsku podršku Konzervativne stranke se kroz historiju prvenstveno sastojala od vlasnika kuća, vlasnika preduzeća, poljoprivrednika, graditelja nekretnina i glasača srednje klase, posebno u ruralnim i prigradskim područjima Engleske.[14] Međutim, od referenduma o EU 2016, konzervativci su ciljali i glasače radničke klase iz tradicionalnih laburističkih uporišta.[15] Dominacija konzervativaca nad britanskom politikom tokom 20. vijeka, nakon što su vladali 65 neuzastopnih godina, i njeno ponovno pojavljivanje u 2010-im, učinili su je jednom od najuspešnijih političkih stranaka u zapadnom svijetu.[16]

Reference

uredi
  1. ^ Wheeler, Brian (5. 9. 2022). "Tory membership figure revealed". BBC News (jezik: engleski). Pristupljeno 5. 9. 2022.
  2. ^ "Capping welfare and working to control immigration" (jezik: engleski). Conservative and Unionist Party. Arhivirano s originala, 9. 6. 2016. Pristupljeno 1. 7. 2016.
  3. ^ a b Nordsieck, Wolfram (2019). "United Kingdom". Parties and Elections in Europe (jezik: engleski). Arhivirano s originala, 11. 10. 2012. Pristupljeno 21. 1. 2020.
  4. ^ Bale, Tim (2011). The Conservative Party: From Thatcher to Cameron. p. 145.
  5. ^ David Dutton, "Unionist Politics and the aftermath of the General Election of 1906: A Reassessment." Historical Journal 22#4 (1979): 861–76.
  6. ^ McConnel, James (17. 2. 2011). "Irish Home Rule: An imagined future" (jezik: engleski). BBC. Arhivirano s originala, 4. 8. 2021. Pristupljeno 5. 11. 2021.
  7. ^ Buchan, Lizzy (12. 11. 2018). "What does Tory mean and where does this term come from?". The Independent (jezik: engleski). Arhivirano s originala, 9. 7. 2022. Pristupljeno 29. 11. 2023.
  8. ^ Saini, Rima; Bankole, Michael; Begum, Neema (april 2023). "The 2022 Conservative Leadership Campaign and Post-racial Gatekeeping". Race & Class: 1–20. doi:10.1177/03063968231164599.
  9. ^ James, William (1. 10. 2019). "Never mind the politics, get a Brexit deal done, says UK business". Reuters (jezik: engleski). Pristupljeno 21. 9. 2019.
  10. ^ Hartley-Brewer, Julia (25. 7. 2000). "Section 28". The Guardian. Arhivirano s originala, 11. 2. 2021. Pristupljeno 19. 1. 2021.
  11. ^ Special, Keep Sunday (12. 6. 2020). "Keep Sunday Special: Why Sunday trading regulations need to stay". Conservative Home (jezik: engleski). Arhivirano s originala, 5. 12. 2020. Pristupljeno 3. 11. 2020.
  12. ^ Ivers, Charlotte (4. 4. 2022). "The Tories' socially liberal 2019 intake will shape their future". New Statesman (jezik: engleski). Pristupljeno 22. 9. 2023.
  13. ^ "The Conservative Party". politics.co.uk.
  14. ^ "Why the UK has no clear party of business". theconversation.com (jezik: engleski). 10. 12. 2019. Arhivirano s originala, 2. 6. 2022. Pristupljeno 2. 6. 2022.
  15. ^ "Tories won more working class votes than Labour amid stark generation gap at general election, poll suggests". The Independent. 17. 12. 2019. Arhivirano s originala, 16. 8. 2020. Pristupljeno 21. 8. 2020.
  16. ^ Steve Coulter (10. 4. 2011). "Book Review: The Conservative Party from Thatcher to Cameron". Arhivirano s originala, 15. 8. 2016. Pristupljeno 8. 7. 2016.

Vanjski linkovi

uredi