Josip Antolović
Josip Antolović – Hrvat (Slavonski Brod, 5. mart 1916 — Zagreb, 28. januar 1999), učesnik Narodnooslobodilačke borbe, general-pukovnik JNA i narodni heroj Jugoslavije.
Josip Antolović | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Rođenje | 5. mart 1916. | |||||||||||||||
| Smrt | 28. januar 1999 (82 godine) | |||||||||||||||
| Nacionalnost | Hrvat | |||||||||||||||
| Obrazovanje | vojno lice | |||||||||||||||
| Poznat(a) po | Narodni heroj Jugoslavije | |||||||||||||||
| Nagrade |
| |||||||||||||||
Biografija uredi
Rođen je 5. marta 1916. godine u Slavonskom Brodu, u radničkoj porodici. U rodnom gradu je izučio zanat i radio u Fabrici vagona. Član Saveza komunističke omladine Jugoslavije (SKOJ) postao je 1934. godine. Godine 1937, s grupom skojevaca bio je upućen u Španiju. Pri prelasku austrijske granice, grupa je bila pohapšena i vraćena u Jugoslaviju. Kao metalski radnik, bio je član Ujedinjenih radničkih sindikata (URS) i radio u nekoliko sekcija sindikata u Radničkom domu u Slavonskom Brodu. Član Komunističke partije Jugoslavije (KPJ) postao je marta 1941. godine.
Drugi svjetski rat uredi
Poslije okupacije Jugoslavije 1941, radio je na prikupljanju oružja, a pošto je bio zaposlen u odjeljenju za lokomotive tvornice vagona, dobio je zadatak od KPJ da napravi papuče za vuču vagona. Tada je bio otkriven i uhapšen krajem jula 1941. godine. Iste noći uspio je da pobjegne iz zatvora i prebacio se ilegalno u Mačvu. Bez dokumenata se našao u selu Crna Bara, gdje je ponovo bio uhapšen i sproveden u zatvor u Bogatiću. U zatvoru je proveo jednu noć, jer su 7. augusta 1941. godine mačvanski partizani zauzeli Sresku zgradu u Bogatiću i oslobodili zatvorenike. Antolović je stupio u četu Mačvanskog odreda, kojom je komandovao Mika Mitrović Jarac, i dobio partizansko ime Hrvat. Poslije prve akcije odreda protiv okupatora, postao je komandir voda. Učestvovao je u borbama kod Mačvanske Mitrovice, Prnjavora, Banje Koviljače, Šapca, Noćaja. Kada je Mika Mitrović poginuo u borbi za Šabac, Antolović je postao komandir udarne čete Mačvanskog partizanskog odreda. Preživevši uništenje Mačvanskog odreda i posljednju borbu, 2. marta 1942. godine, ilegalno se vratio u Slavonski Brod do 17. marta. Odmah se povezao s rukovodstvom KPJ i krajem marta ponovno otišao u partizane. Krajem aprila, od 28 komunista, skojevaca i simpatizera, uglavnom iz Slavonskog Broda i okoline, formirana je u istočnoj Slavoniji partizanska četa, čiji je komandir bio Antolović. Zatim je bio komandant bataljona s kojim je ušao u sastav Prve slavonske brigade i početkom 1943. godine postao komandant iste brigade. Kao komandant brigade, učestvovao je u borbama za Voćin, Orahovicu, Viroviticu, Garešnicu, Našice, Veliku i u nizu drugih borbi u Slavoniji. U Hrvatskom Zagorju, učestvovao je u napadu na logor Lepoglavu, gde je bilo oslobođeno 90 političkih zatvorenika. U jesen 1943. godine, brigada je prešla u Bosnu, gde je Antolović učestvovao u razbijanju četničkih jedinica i u drugim borbama na planini Motajici, te za Teslić, Prnjavor i u nizu drugih mesta. Januara 1944. godine, bio je postavljen za komandanta 33. divizije Desetog zagrebačkog korpusa NOVJ. Divizija je dejstvovala u neposrednoj blizini Zagreba, na glavnoj magistrali Zagreb—Beograd. Dolaskom Crvene armije u Viroviticu, 33. divizija je učestvovala u odbrani virovitičkog mostobrana, i dva mjeseca odoljevala napadima njemačko-ustaških snaga. Poslije proboja Sremskog fronta i povlačenja njemačkih snaga, kao komandant divizije, spriječio je neprijatelja da organizuje odbrambenu liniju na rijeci Ilovi. Godine 1943, na oslobođenoj teritoriji Slavonije bio je biran za vijećnika ZAVNOH-a.
Poslijeratni period uredi
Poslije rata, Antolović se nalazio na mnogim odgovornim dužnostima u JNA kao komandant divizije, načelnik štaba Armije, komandant korpusa, načelnik Pešadijskog školskog centra JNA. Završio je Vojnu akademiju Frunze u Sovjetskom Savezu i školu operatike Više vojne akademije JNA. Penzionisan je u činu general-pukovnika JNA. Umro je 28. januara 1999. godine u Zagrebu. Sahranjen je na zagrebačkom groblju Mirogoj. Nosilac je Partizanske spomenice 1941, Ordena zasluga za narod sa zlatnim vencem i ostalih jugoslavenskih odlikovanja. Ordenom narodnog heroja odlikovan je 27. novembra 1951. godine.[1]
Vidi takođe uredi
Reference uredi
- ^ Narodni heroji 1982, str. 28.
Literatura uredi
- Vojna enciklopedija tom I. Beograd. 1970.
- Narodni heroji Jugoslavije tom I. Beograd: Narodna knjiga. 1982.