Harald III, kralj Norveške
Harald III (staronordijski: Haraldr III; 1015 – 25. septembar 1066), poznatiji kao Harald Sigurdsson (staronordijski: Haraldr Sigurðarson), bio je kralj Norveške od 1046. do 1066. godine. Prije dolaska na prijestolje, petnaest godina je proveo u egzilu kao plaćenik i vojni zapovjednik u Kijevskoj Rusiji i Bizantijskom carstvu.
| Harald III | |
|---|---|
 | |
| Kralj Norveške | |
| Vladavina | 25. oktobar 1047 – 25. septembar 1066. |
| Prethodnik | Magnus I |
| Nasljednik | Magnus II |
| Supružnik | |
| Djeca | |
| Dinastija | Hardrada |
| Otac | Sigurd Syr |
| Majka | Asta Gudbrandsdatter |
| Rođenje | 1015. Ringerike, Norveška |
| Smrt | 25. septembar 1066 (u 51. godini) Stamford Bridge, Yorkshire, Kraljevina Engleska |
| Mjesto sahrane | Manastir Helgeseter, Trondheim |
Prvi put se petnaestogodišnji Harald borio u bici kod Stiklestada zajedno sa svojim polubratom norveškim kraljem Olafom II. U njoj je Olaf pokušao vratiti norveško prijestolje koje je izgubio prije dvije godine u sukobu sa danskim kraljem Knutom Velikim. Nakon poraza, Harald je bio prisiljen na izgnanstvo u Kijevsku Rusiju. Tamo je neko vrijeme proveo u vojsci velikog kneza Jaroslava I gdje je napredovao do čina kapetana, nakon čega se preselio u Konstantinopolj 1034. godine. Tamo je brzo napredovao i postao komandant bizantijske Varjarske garde, te sudjelovao u borbama na Mediteranu, Maloj Aziji, Siciliji, Svetoj Zemlji i Bugarskoj.
Tokom svog boravka u Bizantijskom carstvu, Harald je stekao veliko bogatstvo koje je poslao na čuvanje u Kijevsku Rusiju. Nakon povratka u Kijevsku Rusiju 1042. godine, započeo je pripreme za pohod s ciljem sticanja norveškog prijestolja. Tokom njegovog odsustva, norveško prijestolje je pripalo Olafovom nezakonitom sinu Magnusu I. Nakon udruživanja snaga sa Magnusovim suparnikom Svenom Estridssonom, započeo je pljačkaške prepade na dansku obalu. Magnus, ne želeći se boriti sa vlastitim stricem, je pristao podijeliti prijestolje sa njim ako on bude podijelio sa njim blago. Nakon njegove smrti sljedeće godine, prestalo je dvovlašće pa je Harald postao jedini vladar Norveške.
Na unutrašnjem planu, Harald je slomio sve suparnike i istakao teritorijalno ujedinjenje Norveške. Tokom njegove vladavine nastupio je period relativnog mira i stabilnosti koji je pokrenuo jačanje ekonomije i vanjske trgovine. Nastojeći obnoviti nekadašnje Knutovo "Sjevernomorsko carstvo", Harald je vršio pljačkaške pohode na dansku obalu. Iako su pohodi bili veoma uspješni, on nije uspio osvojiti Dansku. Nedugo nakon toga, Tostig Godwinson, brat engleskog kralja Harolda Godwinsona, mu se zarekao na vjernost i pozvao ga da preuzme englesko prijestolje. Harald je prihvatio poziv i izvršio invaziju na Englesku gdje je porazio lokalne engleske snage u bici kod Fulforda u blizini Yorka. Ohrabren ovim uspjehom, Harald je napao snage Harolda Godwinsona, ali je poražen i ubijen u bici na Stamford Bridgeu. Mnogi historičari smatraju da je njegovom smrću završeno Vikinško doba. Zbog toga se on često naziva posljednjim velikim Vikinškim kraljem, a nekad i posljednjim velikim Vikingom.