Grafička kartica

Grafička kartica, grafički adapter, VGA kartica ili video kartica (engleski: graphics card, video card, vga card, graphics adapter) jest proširujući uređaj je koji obrađuje dvo-dimenzionalnu ili tro-dimenzionalnu sliku i prikazuje je na nekom grafičkom izlaznom uređaju kao što je monitor.

Grafička kartica
Pny 6600GT grafička kartica
Spaja se na	Matičnu ploču PCI Express AGP PCI Monitor preko jednog od: VGA DVI Video out HDMI DisplayPort
Poznati proizvođači	Intel AMD (bivši ATI) Nvidia

Grafički procesor (GPU) jest glavni dio na kartici, a njegova uloga je prevođenje binarnog koda u vidljivu sliku.

Kako radi grafička kartica?

Moderne grafičke kartice su opremljene snažnim grafičkim procesorima koji svojom procesorskom snagom i brojem tranzistora gotovo nadmašuju glavne procesore. Grafički procesor obrađuje podatke koje dobija posredstvom neke sabirnice (najćešće AGP, PCI i PCI Express). Sama arhitektura čipa je najbitnija, što znači da njegove instrukcije i brzina izvođenja istih su glavne odlike jednog GPU-a.

Većina podataka koji dolaze za obradu se privremeno smješta na memoriju koja se nalazi na grafičkoj kartici. Time se obezbjeđuje brz protok i samim time brža obrada grafike, što na kraju daje veći broj slika u sekundi čineći grafičku scenu ljepšom i fluidnijom. Zbog toga proizvođači nastoje poboljšati brzinu RAM-a na kartici koja je prešla brzinu sistemskog RAM-a. Brzina memorije na grafičkoj kartici je već odavno prešla Gigahercne granice.

Dijelovi grafičke kartice

Glavni dijelovi moderne grafičke kartice

Glavni dijelovi moderne grafičke kartice su:

• PCB (Printed Circuit Board) jeste printana ploča na kojoj se nalaze svi ostali dijelovi
• GPU (Graphic Processing Unit) grafički procesor, ujedno i glavni dio koji prevodi binarni kod u sliku)
• RAM (ili VRAM - Video Random Acces Memory), služi za pohranjivanje najnužnijih podataka za GPU, najčešće teksture
• Konektori
  • PCI
  • AGP
  • PCI Express
• Izlazi
  • VGA (Video Graphics Array)
  • DVI (Digital Visual Interface)
  • Video in/Video out (VIVO)

Današnje kartice najčešće imaju neku vrstu hladnjaka (aktivnog ili pasivnog) zbog komplikovanosti grafičkog procesora koji je već po broju tranzistora prestigao centralni procesor.

Moćnije kartice obično imaju i pasivne hladnjake na VRAM-u zbog visokih frekvencija koje su i do dva puta veće nego kod običnog RAM-a. RAMDAC je dio koji se brine za prikazivanje i kvalitetu 2D slike, dok 3D slike obrađuje grafički procesor u saradnji sa centralnim procesorom i RAM memorijom.

Kvalitet, mogućnosti i trendovi

Što je brži GPU i VRAM na grafičkoj kartici time je ona bolja i kvalitetnija. Količina memorije nije presudna iako igra ulogu u mogućnostima jedne grafičke kartice. Često neke 3D igre nisu u mogućnosti da rade sa starijim grafičkim karticama jer GPU na njoj jednostavno nema instrukcije da ih pokrene. Svake godine se GPU na grafičkoj kartici neprestano unapređuje novim instrukcijama i mogućnostima. U zadnje vrijeme se sve češće promoviraju SLI i Crossfire tehnologije, praktično uparivanja dvije ili više grafičkih kartica (PCI-E obavezno) u jednu matičnu ploču.

Proizvođači

Glavni proizvođači grafičkih čipova (GPU)

• Intel
• AMD – Radeon, FirePro serija
• NVIDIA – GeForce, Tesla, Quadro serija

Grafički čipovi posebne namjene

• Matrox – Parhelia i P-serija

Manji proizvođači grafičkih čipova (GPU)

• S3 Graphics – Chrome serija
• XGI Technology Inc. – Volari
• Tech Source – Raptor
• Falanx Microsystems – Mali

Također pogledajte spisak propalih proizvođača grafičkih čipova.

Također pogledajte

• Grafički procesor
• Monitor
• Računarska grafika
  • 3D računarska grafika
  • 2D računarska grafika
• Prikazivanje slike (render)
• SLI tehnologija – Nvidia
• CrossFire tehnologija – ATI/AMD
• Računarske igre
• Shaderi
• Color Graphics Adapter

Vanjski linkovi

• http://www.howstuffworks.com/graphics-card.htm