Gradac (pećina)

Gradac je pećina koja se nalazi u blizini Batočine u Srbiji. U ovoj pećini su nađeni tragovi čovjeka iz doba paleolita, oko 25.000 godina p. n. e. Predstavlja jedan od najstarijih lokaliteta u Srbiji i jedno od prvih mjesta praživota u Srbiji. Lokalitet je musterijersko nalazište (kultura Musterijer je nazvana prema pećini (fr. da Moustier), na obali jezera u Dordonji), nađeni su trougaoni šiljci, izduženi strugači, listoliki deltoidni šiljci, kao i 2 ognjišta (vatrišta).

Arheološka istraživanja

Pećina pod Jerininim brdom, u selu Gradac i pećina Risovača (nedaleko od Aranđelovca) su sistematski istraženi lokaliteti iz paleolitskog perioda. Na osnovu arheološke građe koja je nađena može se rekonstruistati život tadašnjih zajednica ljudi na centralno balkanskom području.

Pećina Gradac (kao i Risovača) naseljavana je u nekoliko mahova. Nalazi iz starijih slojeva pokazuju da je bila naseljena u početku prvog razdoblja otopljenja virmske glacijacije (stara teorija o glacijalima) (njem. interstadial Würm 1/2). U ovom periodu imamo prisustvo krupnih biljoždera poput džinovskih jelena i divljih konja.

Paleolitska zajednica

U pećini je živjela ljudska zajednica koja je brojala oko 15 članova (pretpostavka je da su je činile od jedne do tri biološke porodice). Bavili su se lovom, što dokazuje obilje kostiju životinja nađenih pored vatrišta, kao i sakupljanjem plodova. Pronađeni su i kremeni šiljci i diskoidni strugači. Arhaični oblici ovog oruđa vezuju se za poznu musterijersku kulturu. Osim kremenog, izrađivano je i oruđe od kosti, koje je karakteristično za ovo podneblje.

Antropološka građa

Antropološka građa nije bogata. Pronađeni ostatak ljudskog kutnjaka pokazuje antropološke odlike savremenog čovjeka, (lat. Homo sapiens-a).

Vanjski linkovi

• https://web.archive.org/web/20120321223839/http://spomenicisrbije.com/index.php/arheoloska-nalazista/83-pecina-gradac.html