Brutalistička arhitektura
Brutalistička arhitektura ili Brutalizam je arhitektonski stil koji je proizašao iz moderne arhitekture a koji je napredovao od 1950-ih do 1970-ih godina. Početci ovog stila su ponajviše bili inspirisani od strane švicarskog arhitekte Le Corbusier-a (specifično sa primjerom zgrade Unité d'Habitation) i od strane njemačkog arhitekte Ludwig Mies van der Rohe-a. Izraz potiče od francuske riječi béton brut ili sirovi beton. Pored betona, koristi se i opeka, staklo, čelik i grubo obrađeni kamen.[1][2]
Brutalna arhitektura počela se razvijati nakon Drugog svjetskog rata kada su vlade i njene intitucije postali investitori, sa velikim brojem primjera na engleskom govornom području (Velika Britanija, USA, Kanada, Australija), Zapadna Evropa (Francuska, Njemačka, Italija), SSSR, istočni blok (Slovačka, Bugarska) i mnogim drugim zemljama (Japan, Indija, Brazil, Filipini, Izrael).
Brutalizam se kao arhitektonski stil također ponekad udruživao sa socijalističkim utopijskim ideologijama kojima su sami dizajneri bili skloni, posebno Alison i Peter Smithson. Stil je posebno bio popularan u evropskim komunističkim zemljama od sredine 1960-ih do kasnih 1980-ih godina: (Bugarska, Čehoslovačka, Istočna Njemačka, SSSR, Jugoslavija)
Ipak propust naprednih zajednica da prihvate Brutalizam te zbog urbanog propadanja nakon Drugog svjetskog rata doprinijelo je da sam arhitektonski stil kao i ideologija izgubi na popularnosti.[3]
Opis
urediGrađevine su robusne konstrukcije (čak i kad nisu velike), podsjećaju na tvrđave, sa jednom prevladavajućom betonskom konstrukcijom, ili kombinacijom opeke i betona. Odlikuju se često izbačenim dijelovima, ponekad kao prolaz za ljude.[4]
Brutalizam je postao popularan za školske zgrade (posebno za univerzitetske), nebodere, šoping-centre, ali ne i za poslovne objekte, koji su preferirali Međunarodni stil.[5]
Brutalistički objekti su obično formirani u obliku blokova, geometrijskih i repetativnih oblika te su često odražavale teksturu drvenih formi korištenih za uklopljivanje materijala a koji je obično bio hrapavi i neobrađen izliveni beton. Objekti mogu ostvariti brutalistički karakter kroz hrapav, blokovni izgled te kroz odražavanje strukturalnih i mehaničkih komponenata i oblika na svom eksterijeru
Literatura
urediReference
uredi- ^ Meades, Jonathan (13. 2. 2014). "The incredible hulks: Jonathan Meades' A-Z of brutalism". the Guardian (jezik: engleski). Pristupljeno 10. 10. 2018.
- ^ British Brutalism. World Monument Fund.
- ^ Kulić, Vladimir; Mrduljaš, Maroje; Thaler, Wolfgang (2012). Modernism In-Between: The Mediatory Architectures of Socialist Yugoslavia (jezik: English). Berlin: Jovis. ISBN 978-3-86859-147-7.CS1 održavanje: nepoznati jezik (link)
- ^ Bull, Alun (8. 11. 2013), What is Brutalism?, pristupljeno 10. 10. 2018
- ^ Review, Architectural (15. 5. 2014). "The New Brutalism". On Architecture. Pristupljeno 10. 10. 2018.
Nedovršeni članak Brutalistička arhitektura koji govori o arhitekturi treba dopuniti. Dopunite ga prema pravilima Wikipedije.
