Bela III, kralj Ugarske
Bela III (mađarski: Béla III; 1148. - 23. april 1196.) je bio kralj Ugarske od 1172. do 1196. godine. Kao drugi sin ugarskog kralja Gejze II i njegove supruge Eufrozine Rjurikovič, dobio je 1161. godine vojvodstvo koje je uključivalo Hrvatsku, srednju Dalmaciju i Sirmijum. Prema mirovnom sporazumu između njegovog brata Stjepana III i bizantijskog cara Manuela I Komnena, Bela se preselio u Konstantinopolj 1163. godine. Nakon vjeridbe sa carevom kćerkom Marijom, preimenovao se u Aleksije te dobio titulu despota. Međutim, njegovo naslijeđe je izazvalo oružane sukobe između Bizantijskog carstva i Ugarske (1164. - 1167.), jer je Stjepan III pokušao da zauzme ovu teritoriju. Nakon rođenja sina cara Manuela I, vjeridba sa Marijom je raspuštena a Bela lišen svih visokih titula.
| Bela III | |
|---|---|
 | |
| Kralj Ugarske | |
| Vladavina | 4. mart 1172. - 23. april 1196. |
| Prethodnik | Stjepan III |
| Nasljednik | Emerik |
| Krunidba | 18. januar 1173. |
| Supružnik | Agnesa Chatillon Margareta Kapet, kraljica Ugarske |
| Djeca | Emerik, kralj Ugarske Margareta Arpad Andrija II, kralj Ugarske Konstansa Arpad |
| Dinastija | Arpad |
| Otac | Gejza II, kralj Ugarske |
| Majka | Eufrozina Rjurikovič |
| Rođenje | 1148. |
| Smrt | 23. april 1196. (u 48. godini) |
| Mjesto sahrane | Bazilika svetog Stjepana, Székesfehérvár |
Nakon smrti Stjepana III 1172. godine, Bela se odlučio vratiti u Ugarsku. Prije odlaska, obećao je caru Manuelu I Komnenu da nikada neće ući u rat sa Bizantijskim carstvom. Iako su ugarski prelati i lordovi jednoglasno proglasili Belu kraljem, nadbiskup Esztergoma Lukas nije htio da ga kruniše zbog navodnog simonija. Na kraju ga je krunisao nadbiskup Kalosca uz odobrenje pape Aleksandra III. Nakon krunidbe započeo je borbu sa svojim mlađim bratom Gejzom, kojeg je držao u zatočeništvu više od deset godina. Iskoristivši unutrašnje sukobe nakon smrti cara Manuela I Komnena, zauzeo je Hrvatsku, Dalmaciju i Sirmijum 1181. godine. Zatim je okupirao Kneževinu Halych 1188. godine, ali je izgubio dvije godine kasnije. Bio je najbogatiji monarh svog doba. Naslijedio ga je sin Emerik.