221. brdska brigada

221. brdska brigada je vojna formacija koja je tokom rata u Bosni i Hercegovini djelovala u sastavu Drugog korpusa Armije RBiH. Ulazila je u sastav Operativne grupe 2 i 22. divizije.

221. brdska brigada
Osnovana	1. septembra 1992. kao 111. brdska brigada
Država	Republika Bosna i Hercegovina
Grana	Kopnena vojska Armije Republike Bosne i Hercegovine
Vrsta	pješadija
Dio	Drugog korpusa Armije Republike Bosne i Hercegovine
Glavno sjedište	Gračanica
Komandanti
Tarik Nuhanović (1.9.1992. - 7.3.1993)
Smajl Mešić (7.3.1993. - 31.1.1994)
Džemal Jukan (31.1.1994. - do rasformiranja brigade)

Historija

15. aprila 1992. na području Gračanice formirana su četiri rejonska štaba i prištapske jedinice: Odred TO, Protivdiverzantski vod, Pozadinska baza i Komanda stana. Nastankom Taktičke grupe 2 26. augusta 1992. jedinice OpŠTO ulaze u njen sastav. Naredbom komandanta Glavnog štaba ARBIH 1. septembra 1992. formirana je 111. brdska brigada. Na osnovu prijedloga OpŠTO-e ratno predsjedništvo općine Gračanice na mjesto komandanta imenovalo je Tarika Nuhanovića koji će na tom položaju ostati do 7. 3. 1993. Od Odreda TO nastao je 1. manevarski bataljon, od Rejonskog štaba Gračanica 2. bataljon, od Rejonskog štaba Orahovica 3. bataljon, od Rejonskog štaba Malešići 4. bataljon, a od Rejonskog štaba Trebava 5. bataljon. Paralelno sa formiranjem brigade osnovan je i Nastavni centar Doborovci, B sastavi, ratna bolnica, pozadinska baza i dr. Do januara 1993. rejonski štabovi ostali su u rezervnom sastavu, kada njihovim objedinjavanjem nastaje 6. bataljon. Formiranjem 212. bosanske brigade, tri manevarske čete 111. prešle su u njen sastav. Ulaskom u 22. diviziju brigada dobija ime 221. brdska brigada.

Tokom rata, u jedinice Armije RBiH angažovano je 9.569 (70.9%) vojnih obveznika sa područja Gračanice. Poginulo je 279, a ranjeno 1.313 boraca. Zlatnim ljiljanom, najvišim ratnim priznanjem, nagrađeno je 17 boraca.

Značajniji angažmani

Pripadnici brigade su, i prije zvaničnog ustrojstva iste, imali vatreno krštenje na gradačačkom i posavskom dijelu ratišta. Od mnogih datuma vezani za ovu brigadu značajniji su sljedeći:

• 6.7.1992. razoružavanje 157 pripadnika srpske paravojske u Donjoj Lohinji,
• 23.8.1992. bitka na Lendićima i pobjeda gračaničkih branitelja,
• učešće u odbrani Gradačca (od 2. 7.1992. do kraja 1994)
• u sadejstvu sa pripadnicima 109. brigade ovladavanje objektom Oblić marta 1993.
• 7. 8. 1994. u sadejstvu sa jedinicama 212. oslobodilačke brigade ovladano je zemljišnim objektima Vis i objektima Javor i Kik
• u julu 1995. godine pripadnici brigade su učestvovali u napadnim dejstvima na položaje srpske vojske na Ozrenu

Literatura

• Hasib Mušinbegović; Osman Kavazović (2002). Drugi korpus slobodi pjeva. Tuzla: Udruženje građana za zaštitu tekovina borbe za BiH.