Čamdžića kuća u Puračiću

Čamdžića kuća u Lukavcu predstavlja jednu od rijetkih sačuvanih brvnara sa čardakom u Bosni i Hercegovini Proglašena je 2016. god. za nacionalni spomenik Bosne i Hercegovine. Nalazi se u Ulici Avde Mujkića, u Čamdžića mahali na brežuljku zapadno od centra Puračića.

Historija

Datira iz osmanskog perioda. Ne postoje tačni podaci o vremenu nastanka. Prema etnologu i historičaru Milenku Filipoviću, koji je ovu kuću uvrstio na popis rijetkih kuća tuzlanskog kraja (popis iz tridesetih godina XX vijeka), kuća je izvedena krajem 16. vijeka. Filipović je to zaključio, između ostalog, na osnovu evidentiranih „demira“ – šipki na prozorima, koji su na ovoj kući izvedeni od drveta. Postoji i pretpostavka da je kuća izvedena tek sredinom 19. vijeka, odnosno od strane bega izbjeglice iz Budimpešte, nakon revolucije iz 1848. godine.

Kuća je u privatnom vlasništvu porodice Čamdžić iz Puračića. Autentični izgled je većinom sačuvan do danas, osim drvenog pokrova, koga je vlasnik zamijenio limenim. U oštećenom je stanju. Ne koristi se u stambene svrhe.

Opis

Pripada starim bosanskim kućama, sa čardakom među rogovima. Tlocrtna osnova je dimenzija 7,90 x 5,33 m. Spratnost iznosi suteren + prizemlje + čardak + tavan. Sagrađena je na četiri kamena na koje se oslanja drvena konstrukcija. Prostor između četiri temeljna kamena ispunjen je manjim kamenjem koje je vezano ilovačom i krečom. Dimenzije suterena iznose 3,47 m x 5,33 m, a ulaz predstavljaju drvena vrata dimenzija 90 x 165 cm. Djelimično ukopana magaza u suterenu i danas služi kao ostava. Zidovi suterena su drveni, a pod je sastavljen od nabijene zemlje i kamena. Na kući su očuvani drveni demiri, te sistem zatvaranja vrata – mandal.

Tokom osmanskog perioda osvjetljenje u kući vršilo se pomoću luča, kasnije pomoću svijeća od goveđeg loja. Tokom austrougarskog perioda osvjetljenje se počelo vršiti pomoću gasnih, petrolejskih i karabitnih lampi. S obzirom da je u Puračiću tokom tridesetih godina XX vijeka izgrađena električna centrala, Čamdžića kuća je snabdjevena i električnom energijom.

Vanjski linkovi

• Zavod za zaštitu i korištenje kulturno-historijskog i prirodnog naslijeđa TK - Čamdžića kuća Arhivirano 24. 9. 2020. na Wayback Machine