Vaznesenjska crkva u Beogradu
Vaznesenjska crkva ili Crkva Vaznesenja Gospodnjeg u Beogradu je hram srpske pravoslavne crkve, u ulici admirala Geprata. Pripada Beogradsko-karlovačkoj arhiepiskopiji.
Crkva je podignuta 1863. godine, osveštao je beogradski mitropolit Mihailo. Nalog za njenu izgradnju dali su 1860. godine knez Mihailo Obrenović i mitropolit Mihailo, a podignuta je dobrovoljnim prilozima mnogih Beograđana. Planove su izradili Pavle Stanišić i Jovan Ristić, građevinske radove su obavili Josip Štok i Ferdinand Stavenov, a preduzimač je bio Koča Z. Popović. Crkva je oblikovana u duhu tada vladajućeg romantizma, po ugledu na stare srpske manastire, prije svega Ravanicu. U početku je služila i kao vojna crkva jer se nalazila u blizini vojnih objekata.[1]
Prve ikone je naslikao slikar Nikola Marković 1864. godine, ali je kasnije ikone slikao Stevan Todoroviću, koji je ovaj poduhvat završio 1881. godine. Prvobitne zidne slike Nikole Markovića ustupile su mjesto novim kompozicijama Andreja Bicenka nakon obnove 1937. godine. Crkva ima bogatu riznicu sa zbirkom ikona, starih knjiga, zlatarskih dijela i drugih premeta iz 19. vijeka.
Crkva je posvećena Vaznesenju Gospodnjem (Spasovdan). Teško je oštećena u bombardovanju Beograda (1941. i 1944.) kada je poginuo veliki broj ljudi. U dvorištu pored crkve nalazi se spomenik u obliku krsta, u spomen na poginule. Svake godine na crkvenu slavu Spasovdan, nakon liturgije, polazi tradicionalna spasovdanska (slava Beograda) litija, koja se kreće ulicama Beograda do Saborne crkve i nazad, do Vaznesenjske crkve.
U septembru 2013. godine je svečano proslavljena 150. godina postojanja crkve.[2]
Reference
uredi- ^ Војна историја Вазнесенске цркве. CS1 održavanje: nepreporučeni parametar (link)
- ^ Прослава 150 година Вазнесењске цркве у Београду. Arhivirano s originala, 12. 11. 2019. Pristupljeno 12. 11. 2019. CS1 održavanje: nepreporučeni parametar (link)