Uzvodno i nizvodno (DNK)

U molekulskoj biologiji i genetici, termini i uzvodno i nizvodno odnose se na relativni položaj genetičkog koda u DNK ili RNK. Svaki lanc nukleinskih kiselina (DNK ili RNK) ima 5' kraj i 3' kraj, tako nazvanih zbog položaja ugljika u prstenu dezoksiriboze (ili riboze). Prema dogovoru, uzvodno i nizvodno se odnose na pravac 5' do 3', u kojem se odvija transkripcija RNK. Uzvodno je prema 5' kraju molekule RNK, a nizvodno prema 3' kraju. Kada se razmatra dvolančana DNK, uzvodno je prema 5' kraju kodirajućeg lanca za dotični gen, a nizvodno prema 3' kraju. Zbog antiparalelne prirode DNK, to znači da je 3' kraj matričnog lanca uzvodno od gena, a 5' kraj nizvodno.

Neki geni na istoj molekuli DNK mogu se transkribirati u suprotnim smjerovima. To znači da se uzvodna i nizvodna područja molekule mogu mijenjati ovisno o tome koji se gen koristi kao referenca.

Također pogledajte

• DNK
• RNK