Tvrđava Podzvizd

Tvrđava Podzvizd nastala je u periodu srednjeg vijeka na području općine Velika Kladuša, Bosna i Hercegovina. Tvrđava proglašena je za nacionalni spomenik Bosne i Hercegovine Nacionalni spomenik čine: branič-kula, kapi-kula sa džamijom, stražarnica, kuća, Pašića kula i bedemi utvrđenog grada.

Lokacija

Naselje Podzvizd se nalazi na pola puta između Vrnograča i Velike Kladuše, a nalazi se na vrhu kupastog brda, u neposrednoj blizini naselja.

Historija

Najznačajniji gradovi zapadne Bosne, Pounja i Cazinske krajine bili su Bužim, Bihać, Cazin, Podzvizd, Todorovo, Ostrožac, Velika Kladuša i Vrnograč. Podzvizd je jedna od najstarijih srednjovjekovnih tvrđava u Bosni. Godine 1553. i 1558. Podzvizd i Vrnograč je napadala osmanska vojska predvođena Malkoč-begom. Od 1563. godine Vrnogračom je upravljao ban Nikola Zrinski a Podzvizdom knez Mikulić i u njemu se nalazila straža od osam kraljevih vojnika. Odlukom austrijskog ratnog vijeća u Gracu odlučeno je da se oba grada i Podzvizd i Vrnograč razore, što je i učinjeno 1580. godine.

Godine 1670. Podzvizd trajno postaje dio bosanskog pašaluka u sastavu Ostrožačke kapetanije. U njemu je bila smještena vojna posada od 90 graničara kojom je komandovao dizdar.

Opis

Utvrđeni grad je imao tri faze izgradnje. Prva, najstarija faza nastala je u XIII. stoljeću. Tvrđava tada imala je okruglu branič-kulu i mali obor oko nje koji je štitio prilaz kuli.

U drugoj fazi, nakon što je ugarski kralj Ladislav 1456. godine dozvolio potomcima plemena Kreščić da sagrade dva utvrđena grada Podzvizd i Vrnograč, ojačani su zidovi kulama sa dodatnim kamenim zidom koji je prvobitni kružni tlocrt kule pretvorio u šesnaestougaoni. Dispozicija grada u prvoj i drugoj graditeljskoj fazi odgovarala je romaničkom utvrđenju sa snažnom branič-kulom i malim oborom.

Treća faza predstavlja utvrđeni grad Podzvizd sa izgrađenim velikim oborom koji je opasao srednjovjekovni grad u obliku nepravilne elipse. Prilikom izgradnje velikog obora porušen je najstariji mali obor. Ova faza nastala je u osmanskom periodu, za vrijeme vladavine Mahmuda I (1730-1754. godine). Na južnoj strani tom prilikom izgrađena je kapi-kula koja je na spratu imala malu drvenu džamiju. Do nje je izgrađen objekat stražarnice, a na istočnoj strani izgrađena je Pašića kula koja je imala četiri etaže. Na kamenoj ploči koja se nalazi iznad ulaza kapi-kule a ispod drvene džamije, uklesan je natpis koji glasi:

Božjom pomoći sagrađena je ova džamija. Došao je muhafiz Bosne ... njegovo ime je Ahmed.

Drugi dio teksta je nečitak. Natpis je evidentiran 1968. godine.

Nakon uvida na licu mjesta koje je izvršeno u oktobru 2009. godine, konstatovano je da je utvrđeni grad Podzvizd građevinski u lošem stanju. Ostaci zidova i bedema većim dijelom su urušeni ili su utonuli u zemlju. Drvena džamija kao i ostali objekti i dijelovi utvrđenog grada koji su bili izrađeni od drveta su u potpunosti nestali.

Literatura

• Madžida Bećirbegović, Publishing, Sarajevo, 1999. -Džamije sa drvenom munarom u Bosni i Hercegovini

Vanjski linkovi

• Općina Velika Kladuša