Teleprinter

(Preusmjereno sa TTY)

Teleprinter (engleski: teletypewriter, teletype ili TTY) elektromehanička je pisaća mašina koja se koristi za prenos poruka s jedne na drugu tačku preko jednostavnih električkih provodnika, često samo parom žica. Poruke prenesene teleprinterom nazivale su se teleksi.[1]

Teleprinteri u upotrebi tokom Drugog svjetskog rata

Danas je ovaj uređaj prevaziđen, izuzetak čine nerazvijene zemlje jer su pouzdaniji od telefona i faksa, a koristi se i u velikim preduzećima, bankama itd. Moderne forme ovih uređaja potpuno su elektronske i koriste ekrane umjestno printera. Teleprinter su izumili i usavršili mnogi inženjeri; najistaknutiji su Royal E. House, David E. Hughes, Edward Kleinschmidt, Charles Krum i Emile Baudot.

Historija

uredi

Teleksna mreža izumljena je 1920-ih. U početku su pozivni brojevi, zbog malog broja korisnika, bili veoma kratki u poređenju s današnjima.[1] Masovna upotreba teleprintera za poslovnu komunikaciju bila je 1950–1970-ih.[2]

Način funkcije

uredi
 
Teleks-poruka s bušenim karticama iz 1905; teleprinter je proizvela kompanija Siemens & Halske

U principu je riječ o pisaćim mašinama s telefonskim priključkom, a svaka ima odgovarajući kod za autentifikaciju (prepoznavanje korisnika). Poruke su pisane na tastaturi, a brzina ukucavanja veoma je bitna. Presporo ukucavanje povećava troškove za telefonsku liniju, dok prebrzo onemogućava prenos cijele poruke jer teleprinteri obično nemaju memoriju za podatke. Skuplji modeli koristili su kao memoriju bušene kartice. Teleprinteri koriste kanal od pet bitova, što omogućava 32 znaka za prenos.[2]

Poruka je ispisivana Baudot-Murrayjevom šifrom na bušenoj papirnoj traci. Korištena je i enkripcija.[3]

Brzina prenosa

uredi

Maksimalna brzina prenosa iznosi 6,66 znakova po sekundi, što odgovara 50 bodova.[1]

Zanimljivosti

uredi

Crveni telefon, kojim je uspostavljana hitna veza (pogledaj i One Time Pad) između Moskve i Washingtona, bio je ustvari teleprinter.[2]

Reference

uredi
  1. ^ a b c Telex (Fernschreiber) Elektronik Kompendium, pristupljeno: 12. 7. 2015 (de)
  2. ^ a b c Fernschreiber: Rückblick auf 80 Jahre Telex in Deutschlandteltarif.de, pristupljeno: 12. 7. 2015 (de)
  3. ^ Teleprinter codeBill Tutt Memorial, pristupljeno: 14. 7. 2015 (en)

Vanjski linkovi

uredi