Suzna kost
Suzna kost je najmanja i najkrhkija kost lica, otprilike veličine malog nokta. Nalazi se na prednjem dijelu medijalnog zida orbitu. Sastoji se od dvije površine i četiri ruba. Postoji nekoliko osobitosti funkcije suzne funkcije kost u procesu lučenja suza ili plakanja. Naime, suzna kost pomaže formiranje nosnosuznog kanala, koji je neophodne za premještanja suza.[1][2] [3][4]
| Suzna kost (Os lacrimale) | |
|---|---|
 Položaj suzne kosti (zelena) | |
 Medijalni zid wall orbite (Suzna kost je žuta) | |
| Identifikatori | |
| TA98 | A02.1.09.001 |
| TA2 | 744 |
| FMA | 52741 |
| Anatomska terminologija | |
Ulegnuće na prednjem donjem dijelu kosti – suzna jama – kućište je membranske suzne kesice. Tokom prekomjernog suzenja, u njoj se prikuplja suzna tekućina izlučena iz suzne žlijezde. Tečnost prolazi kroz nosnosuzni kanal, do nosnog područja ždrijela. Ova drenaža rezultira u pojavi koja se obično naziva curenjem nosa tokom prekomjernog plakanja ili suzenja. Povreda ili prelom suzne kosti može dovesti do posttraumatskog ometanje suznih puteva.[5]
Struktura
urediBočna ili orbitna površina
uredi- Bočna(zadnji ili orbitna (očna) površina je podijeljena okomitim grebenom (zadnji suzni greben) u dva dijela.
- Prednnja ploha grebena nosi uzdužni žlijeb – suzni šav (sulcus lacrimalis) – unutrašni rub koji se sjedinjuje s čeonim nastavkom gornje vilice, suzne jame gdje se završava. Gornji dio ove jame podnese u suzne kesice, donji dio je nazolakrimalnog kanala.
- Zadnji dio, iza grebena je gladak i čini dio medijalnog zida orbite.
- Greben, koji se nalazi uz orbitalnu površinu, odmah iza nje, ima polaziše za suzni dio mišića musculus orbicularis oculi i završava ispod, u maloj, kukastoj projekciji, zvanoj suzni hamulus, koji se zglobljava sa suznom kvržicom gornje vilice, a završava gornjim otvorom u nosnosuznom kanalu; hamulus se ponekad javlja i kao poseban dio, kada se zove mala suzna kost.
Medijalna ili nosna površinana
urediMedijalna ili nosna površina predstavlja uzdužnu brazdu koja odgovara sljemenu na bočnoj površini.
Prostor ispred ove brazde je sastavni dio srednje pregrade nosa; iza nje se zglobljava sa sitastom kosti i završava nešto iza prednjih sitastih ćelija.
Rubovi
urediSuzna kost ima četiri ruba:
- Prednji rub se zglobljava sa prednjim artnastavkom gornje vilice;
- Zadnjj sa lamina papyracea sitaste kosti;
- Gornji sa čeonom kosti;
- Donji je donjim krajem zadnjeg suznog grebena podijeljen u dva dijela:
- zadnji dio se zglobljava sa orbitnom pločom gornje vilice;
- prednji je produžen prema donjoj strani kao spuštajući nastavak, koji se zglobljava sa suznim nastavkom donje nosne školjke i pomaže u formiranju prolaza za nosnosuzni kanal.
Razvoj
urediSuzna kost okoštava iz jednog centra, koji se pojavljuje oko dvanaeste sedmicfetusne faze, u membrani koja pokriva hrskavičavu nosnu kapsulu.
Zglobljavanja
urediSuzna kost artikulira s četiri kosti: dvije lobanjske, čeona i sitasta i dvije lica: gornja vilica i donja nosna školjka.
Ostale životinje
urediKod ranih riba resoperki i predaka kopnenih kičmenjaka, suzna kost je relativno velika i robustna, dobro, izvodi iz orbite do nosnica. Ona je sastavni dio strane lica, među nosna kost ih i gornje čeljusti. U primitivnim oblicima, to je često popraćena mnogo manji septomaxilla, koja leži odmah iza otvora za nos, ali to je izgubljeno kod većine današnjiih vrsta. Suzna kost često je manja kod današnjih kičmenjaka, te je više, ali ne uvijek, direktno povezana s otvorom za nos, iako zadržava svoju vezu s orbitom. Kost je potpuno odsutna kod recentnih vodozemaca, kao i nekih vrsta gmizavaca.[1][6][4]
Dinosauri
urediKod dinosaura, suzna kost se obično definira kao prednji rub orbite (očne šupljine), tj. kao stražnji rub predorbitnog otvora. U nekih teropoda (npr. Alosaurus, Ceratosaurus, Albertosaurus) gornji dio suzne kosti rastao je na takav način da se stvarao rog na vrhu glave, obično se iznad i prednjeg ruba oka. Kod mnogih dinosaura, suzna kost je dolazila u kontakt s nosnom kosti, odnosno jugalnom kosti, pretčeonom kosti i gornjeviličnim i predgornjoviličnim kostima. Granice u kojima su neke od tih kostiju susreću s ostalima, zovu se šavovima. Rijetko, suzne kosti su im kondenzirane s nosnim kostima, čime se dobija par "nosnosuznih grebenova", koji su prisutni u dinosaura kao što su Dilophosaurus, Megapnosaurus i Sinosaurus.[7]
Dodatne slike
uredi-
Položaj suzne kosti (zelena) -
Neke kosti su uklonjene da bi se vidjela suzna kost (zelena) -
Orbitne kosti, suzna je zelena -
Uvećana lijeva suzna kost -
Suzna kost -
Suzna kost
Također pogledajte
urediReference
uredi- ^ a b Drake R., Vogl A. W., Mitchell A.W. M. (2014). Gray's anatomy for students, 3rd Edition. Philadelphia, Pa: Elsevier. ISBN 9780702051319.CS1 održavanje: upotreba parametra authors (link)
- ^ Korene Z., Hadžiselimović R., Maslić E. (2001). Biologija 8. Sarajevo: Svjetlost. ISBN 9958-10-396-6.CS1 održavanje: upotreba parametra authors (link)
- ^ Sofradžija A., Šoljan D., Hadžiselimović R. (2004). Biologija 1. Svjetlost, Sarajevo. ISBN 9958-10-686-8.CS1 održavanje: više imena: authors list (link)
- ^ a b Međedović S., Maslić E., Hadžiselimović R. (2002). Biologija 2. Svjetlost, Sarajevo. ISBN 9958-10-222-6.CS1 održavanje: više imena: authors list (link)
- ^ Maliborski, A; Różycki, R (2014). "Diagnostic imaging of the nasolacrimal drainage system. Part I. Radiological anatomy of lacrimal pathways. Physiology of tear secretion and tear outflow". Med. Sci. Monit. 20: 628–38. doi:10.12659/MSM.890098. PMC 3999077. PMID 24743297.
- ^ Campbell N. A.; et al. (2008). Biology. 8th Ed. Person International Edition, San Francisco. ISBN 978-0-321-53616-7. Eksplicitna upotreba et al. u:
|author=(pomoć) - ^ Carrano, Benson and Sampson, 2012. The phylogeny of Tetanurae (Dinosauria: Theropoda). Journal of Systematic Palaeontology. 10(2), 211-300.
Vanjski linkovi
uredi