Sedam sekretara SKOJ-a

Sedam sekretara SKOJ-a naziv je za sedmoricu jugoslavenskih komunista koji su između 1920. i 1930. godine bili sekretari, odnosno vodili Savez komunističke omladine Jugoslavije (SKOJ), podmladak tada ilegalne Komunističke partije Jugoslavije. Ovih sedam mladića su stradali za vrijeme Šestojanuarske diktature - ili u oružanim sukobima s policijom Kraljevine Jugoslavije, ili od posljedica mučenja. Zbog toga su stekli status mučenika među jugoslavenskim komunistima, a poslije Drugog svjetskog rata su ih vlasti FNRJ pokopale u Grobnici narodnih heroja na zagrebačkom groblju Mirogoj.

Tokom postojanja Socijalističke federativne republike Jugoslavije (SFRJ), u periodu od 1945. do 1990. godine vršena je popularizacija sedmorice sekretara SKOJ-a - njihova imena nosila su mnoge ulice, škole i druge organizacija, kao i omladinske radne brigade. Njima u čast bila je nazvana i jedna od najprestižnijih nagrada u Jugoslaviji, koja je dodeljivana mladima. Sedam sekretara SKOJ-a su bili:

• Josip Debeljak
• Josip Kolumbo
• Pavle Paja Marganović
• Janko Mišić
• Mijo Oreški
• Pero Popović Aga
• Zlatko Šnajder

Ekranizacija

Godine 1978. Televizija Beograd je snimila televizijsku seriju „Sedam sekretara SKOJ-a“. Ova serija prikazivala je njihove živote u periodu od 1922. do 1931. godine i snimljena je po motivima knjige „Sedam sekretara SKOJ-a“ Slobodana Petrovića. Scenarista i režiser serije je bio Dragoslav Lazić, a likove sedmorice sekretara SKOJ-a su igrali tada mladi glumci - Predrag Miki Manojlović (Zlatko Šnajder), Žarko Radić (Janko Mišić), Milan Gutović (Mijo Oreški), Goran Pleša (Paja Marganović), Enver Petrovci (Josip Kolumbo), Svetozar Cvetković (Pero Popović Aga) i Lepomir Ivković (Josip Debeljak).

Literatura

• Mala enciklopedija Prosveta. Beograd, 1959. godina.
• Enciklopedija Jugoslavije (knjiga osma). „Jugoslovenski leksikografski zavod“, Zagreb 1971. godina.
• Sedam sekretara SKOJ-a (Slobodan Petrović). „Rad“, Beograd 1979. godina.