Proteasom
Proteazomi su proteinski kompleksi koji su nađeni svih eukariota i Archaea, a i kod nekih bakterija. Kod eukariota se nalaze u jedru i citoplazmi.[1] Glavna funkcija proteazoma je razgradnja nepotrebnih ili oštećenih proteina, u procesu proteolize, odnosno hemijske reakcije u kojoj se razlažu peptidne veze. Enzimi koji kataliziraju ove reakcije su proteaze.[2][3][4]
Proteazomi su dio velikog mehanizma kojim ćelije reguliraju koncentraciju pojedinih proteina i razgrađuju nepravilno savijene proteine. U procesu degradacije nastaju peptidi sa oko sedam do osam aminokiselina, koji se zatim razrađuju u aminokiseline i koriste u sintezi novih proteina.[5] Za degradaciju, proteini se obilježavaju malim proteinom zvanim ubikvitin. Reakcija obilježavanja se katalizira enzimima ubikvitinskim ligazama. Vezanje jednog ubikvitina na protein je signal drugim ligazama da vežu dodatne molekule ubikvitina. Rezultat je poliubikvitinski lanac za koji se veže proteazom, što omogućava degradaciju ciljnog proteina.[5]
Također pogledajte
urediReference
uredi- ^ Peters, Jan-Michael; Franke, Werner W.; Kleinschmidt, Jiirgen A. (1994). "Distinct 19 S and 20 S subcomplexes of the 26 S proteasome and their distribution in the nucleus and the cytoplasm". The Journal of Biological Chemistry. 269 (10): 7709–18. PMID 8125997. Arhivirano s originala, 24. 2. 2020. Pristupljeno 12. 6. 2016. Nepoznati parametar
|month=
zanemaren (pomoć) - ^ Campbell N. A.; et al. (2008). Biology. 8th Ed. Person International Edition, San Francisco. ISBN 978-0-321-53616-7. Eksplicitna upotreba et al. u:
|author=
(pomoć) - ^ Alberts B.; et al. (2002). Molecular Biology of the Cell, 4th Ed. Garland Science. ISBN 0-8153-4072-9. Eksplicitna upotreba et al. u:
|author=
(pomoć) - ^ Bajrović K, Jevrić-Čaušević A., Hadžiselimović R., Eds. (2005). Uvod u genetičko inženjerstvo i biotehnologiju. Institut za genetičko inženjerstvo i biotehnologiju (INGEB) Sarajevo. ISBN 9958-9344-1-8.CS1 održavanje: više imena: authors list (link)
- ^ a b Lodish H, Berk A, Matsudaira P, Kaiser CA, Krieger M, Scott MP, Zipursky SL, Darnell J (2004). "3". Molecular cell biology (5th izd.). New York: W.H. Freeman and CO. str. 66–72. ISBN 0-7167-4366-3.CS1 održavanje: više imena: authors list (link)
Dopunska literatura
uredi- Glickman, Michael H.; Adir, Noam (2004). "The Proteasome and the Delicate Balance between Destruction and Rescue". PLoS Biology. 2 (1): e13. doi:10.1371/journal.pbio.0020013. PMC 314468. PMID 14737189.
- The Yeast 26S Proteasome with list of subunits and pictures
- Ciechanover, A (2005). "Early work on the ubiquitin proteasome system, an interview with Aaron Ciechanover". Cell Death and Differentiation. 12 (9): 1167–77. doi:10.1038/sj.cdd.4401691. PMID 16094393.
- Hershko, A (2005). "Early work on the ubiquitin proteasome system, an interview with Avram Hershko". Cell Death and Differentiation. 12 (9): 1158–61. doi:10.1038/sj.cdd.4401709. PMID 16094391.
- Adams, J (2005). "Early work on the ubiquitin proteasome system, an interview with Irwin Rose". Cell Death and Differentiation. 12 (9): 1162–6. doi:10.1038/sj.cdd.4401700. PMID 16094392.
- Cvek, B; Dvorak, Z (2007). "Targeting of nuclear factor-kappaB and proteasome by dithiocarbamate complexes with metals". Current pharmaceutical design. 13 (30): 3155–67. doi:10.2174/138161207782110390. PMID 17979756. Arhivirano s originala, 29. 7. 2012. Pristupljeno 16. 10. 2019.
- Lodish H, Berk A, Matsudaira P, Kaiser CA, Krieger M, Scott MP, Zipursky SL, Darnell J (2004). "3". Molecular cell biology (5th izd.). New York: W.H. Freeman and CO. str. 66–72. ISBN 0-7167-4366-3.CS1 održavanje: više imena: authors list (link) CS1 održavanje: ref=harv (link)