Povraćanje

Povraćanje (latinski: emesis) je prisilno izbacivanje sadržaja želuca kroz usta i ponekad kroz nos. Nastaje kao rezultat stimulacije centra za povraćanje u produženoj moždini, a usko vezana za taj centar je hemoreceptorska okidajuća zona (CTZ) koja je osjetljiva na brojne lijekove i određene metaboličke poremećaje. Centar za povraćanje mogu stimulisati i podražaji koji idu iz srednjeg uha u slučaju bolesti vožnje ("morska bolest") ili podražaji iz kore velikog mozga u slučaju psihogenog (povraćanje u slučaju emocionalnog stresa), a također mogu doći i iz perifernih dijelova tijela. Kod odraslih povraćanju obično prethodi osjećaj mučnine.

Žena u aktu povraćanja

Grana medicine koja se bavi proučavanjem povraćanja, kao i lijekova koji stimulišu i sprečavaju povraćanja, zove se emetologija.

Mučnina i povraćanje liječe se antiemeticima.

Treba razlikovati povraćanje od regurgitacije. Kod regurgitacije hrana se vraća na usta iz jednjaka, a ne iz želuca.

Akt povraćanja

• Povećana salivacija radi zaštite zuba od želučane kiseline.
• Retroperistaltika koja počinje na sredini tankih crijeva pomičući sadržaj crijeva prema želucu kroz opušteni pilorični sfinkter
• Smanjenje intratorakalnog pritiska pomoću inspirijuma uz zatvoren glotis, praćeno povećanjem abdominalnog pritiska radi kontrakcije mišića abdomena, nakon čega se sadržaj želuca automatski, bez kontrakcije samog želuca ili retroperistaltike jednjaka, prazni u jednjak.
• Povraćanje također stimuliše simpatički nervni sistem na znojenje i povećane otkucaje srca.

Povraćanje kod životinja

Povraćanje, kao fiziološki akt, je karakteristično za neke vrste životinja: pojedine vrste ptica, vuk, lisica itd. To je naročito izraženo tokom perioda ishrane mladunaca, kada roditelji povraćaju polusvareni ili nesvareni sadržaj želuca kojim se oni hrane.