Muhammad Ali (17. januar 1942. - 3. juni 2016.), rođen kao Cassius Marcellus Clay, Jr., bokser rođen u Louisville, Kentucky u SAD. Prema mnogim ocjenama najveći bokser 20-tog vijeka.

Muhammad Ali
Ali 1967.
Statistike
Nadimak/-ci
  • The Greatest
  • The People's Champion
  • The Louisville Lip
Težinska
kategorija
teška
Visina191 cm[1]
Doseg198 cm
DržavaSAD
RođenjeCassius Marcellus Clay, Jr.
(1942-01-17) 17. januar 1942 (82 godine)
Louisville, Kentucky, SAD
Smrt3. juni 2016.
Scottsdale (Arizona)
Statistika
Ukupno borbi61
Pobjede56
Pobjede KO37
Porazi5
Web-sajtmuhammadali.com

Počeci karijere

uredi

Ali je od samih početaka karijere pokazivao izniman talent za boks. Već od ranih dana je praktikovao netipičan način borbe, sa spuštenim gardom i brzim kretanjem po ringu. Ta je taktika često opisivana kao 'letim oko protivnika kao leptir, a bodem kao osa'. U amaterskom boksu je karijeru završio osvajanjem zlatne medalje na Olimpijskim igrama u Rimu 1960 u lako-teškoj kategoriji. Prvu borbu za naslov prvaka u profesionalnom boksu je imao već 1962. kada je u kontroverznom meču pobijedio Sonny Listona, koji je u sedmoj rundi odbio izaći u ring tvrdeći da ima ozljedu ramena. I uzvratni meč je bio prepun kontroverzi, jer je Liston pao nakon udarca u prvoj rundi za kojeg mnogi danas tvrde da nije bio tako opasan, te da je Liston namjerno pao. Te optužbe nikad nisu bile dokazane.[2]

Promjena imena i Vijetnamski rat

uredi

Neposredno nakon osvajanja titule Ali je skrenuo pažnju na sebe i javnim prihvaćanjem islama, te pod uticajem Nacije Islama uzima ime Cassius X, po ugledu na drugog poznatog člana Malcolm X-a. Nacije Islama je bila simbol borbe crnačkog stanovništva SAD-a protiv ropstva i ugnjetavanja. Vođa Nacije Islama uskoro daje Cassiusu njegovo 'pravo rođeno ime' Muhammad Ali.

U to vrijeme Ali ulazi i u sukobe se vladom SAD-a, odbijajući regrutaciju za vrijeme Vijetnamskog rata za što je bio osuđen. Istovremeno mu i bokserske federacije brane nastupe i oduzimaju osvojenu titulu koju je do tada uspješno branio više puta. Prekid službene karijere je trajao oko 3 godine. Danas mnogi žale zbog tog prekida u karijeri, jer je ostalo pitanje kakav bi još napredak ostvario Ali u bokserskom smislu da nije bilo tog prisilnog odmora.[2]

Nastavak karijere

uredi

1970. godine Ali je konačno ponovno dobio licencu za nastupe, a 1971. je ukinuta presuda na Vrhovnom sudu kojom je bio osuđen zbog odbijanja vojne službe. Nije se dugo čekalo do ponovnog napada na titulu, i to u borbi protiv Joe Fraziera, često opisivanoj kao 'borba vijeka'. Ali je tu doživio jedan od rijetkih poraza, ali se Frazieru revanširao u meču 1974. godine. Ta mu je borba donijela mogućnost novog napada na titulu protiv George Foremana koja se održala 1974. godine u Zairu, a postala je poznata kao 'The Rumble in the Jungle' (grmljavina u džungli). Ali je pobijedio te osvojio titulu po drugi put, a kasnije je uspješno branio protiv Fraziera i drugih boksera, ponekad dominantno ali ponekad i uz pomoć jakog ugleda među sucima. Treći put je titulu Ali osvojio protiv Leon Spinksa 1979. godine, od boksera od kojeg ju je i izgubio godinu dana ranije, te se nakon toga povukao neporažen. Pokušao je Ali ostvariti i četvrti povratak, ali je taj pokušaj završio neslavnim porazom od Larry Holmesa.[2]

Godine nakon boksa

uredi
 
Ali 2005.

Kroz sve svoje godine bokserske karijere Ali se osim neporecivim iznimnim bokserskim talentom isticao i brojnim kontroverznim izjava i ponašanjem. Prelaz na Islam, vješto korištenje medijske pozornosti, specifičan način verbalnog i neverbalnog provociranja protivnika prije, za vrijeme i nakon borbe čine Alija svakako najprepoznatljivijom ikonom boksa. Smatra se da je Ali prva i najveća medijska sportska zvijezda 20. vijeka

Što se samog boksa tiče, iako je njegova vještina i snaga bila neupitna, poneku mrlju na karijeru bacile su sumnjive borbe s Listonom, te nekoliko sumnjivih sudačkih odluka u režiji moćnog promotora Don Kinga. Ipak, ne mali broj stručnjaka će se složiti da je Ali možda i najbolji bokser svih vremena, što je on sam za sebe često neskromno isticao u svakoj prilici.

Nažalost, Ali je vrlo brzo nakon prestanka karijere obolio od Parkinsonove bolesti, koja je zadnjih godina uvelike oštetila njegov živčani sistem. Nije poznato koliko je dugogodišnje bavljenje boksom i veliki broj primljenih udaraca pomogao razvoju bolesti.

Usprkos svemu, Ali kao sportista i osoba i danas uživa veliki ugled u sportskim i društvenim krugovima SAD-a.[2]

Statistika nastupa

uredi

Ali je u karijeri imao ukupno 61 profesionalni meč. Od toga je pobijedio u 56 nastupa, uz 37 pobjeda nokautom. Nije imao niti jednu neriješenu borbu, te je zabilježio 5 poraza.

Zanimljivosti

uredi
  • Alijeva borba s relativno anonimnim bokserom Chuckom Wepnerom, u kojoj je pobijedio u 15. rundi tehničkim nokautom, inspirirala je Sylvestera Stallonea prilikom pisanja scenarija za film Rocky, koji je kasnije nagrađen Oscarom. Ironija je da je upravo Alijev protivnik, a ne sam Ali bio inspiracija za glavnog junaka filma, Rockyja Balbou, koji kao nepoznati bokser dobija priliku boksati s prvakom i pritom izdržava svih 15 rundi uprkos svim očekivanjima o lahkoj pobjedi favoriziranog prvaka.
  • Muhammad Ali je 1994. godine postao počasni predsjednik "Bokserskog saveza Bosne i Hercegovine", nakon što se u zgradi bosanskohercegovačke misije u Ujedinjenim narodima sreo s tadašnjim predsjednikom Predsjedništva Alijom Izetbegovićem.[3]

Reference

uredi
  1. ^ "Cassius Clay". sports-reference.com. Sports Reference LLC. Arhivirano s originala, 5. 11. 2013. Pristupljeno 17. 1. 2014.
  2. ^ a b c d Biografija na stranici Who is Who učitano 29.04.2014 (de)
  3. ^ "Zbogom, šampione / Ali je bio veliki prijatelj Bosne i Hercegovine". Radio Sarajevo. Pristupljeno 9. 6. 2016.

Vanjski linkovi

uredi