Mezzotinta

Mezzotinta je grafička tehnika duboke štampe pri kome se matrica izrađuje mehaničkim putem.

Bio je to prvi proces štampe koji je dao polutonove bez korištenja tehnika zasnovanih na linijama ili tačkama kao što su šrafiranje, unakrsno šrafiranje ili tačka. Mezzotinta postiže tonalitet hrapavljenjem metalne ploče sa hiljadama malih tačaka napravljenih metalnim alatom sa malim zupcima, zvanim "klackalica".

'Shema tehnike duboke štampe

(a) igla za jetkanje, (b) strugač, (c) i (d) laštilo, (e) dlijeto, (f) crpilica, (g) strugač za mezzotintu, (h) zakrivljeni strugač, (i) rulet za mezzotintu, (j) sjenilo za mezzotintu, (k) rulet za mezzotintu, (l) dlijeto sa suhim vrhom, (m) čekić, (n) držač jezgre za primjenu 'osnove', (o) kistovi za primjenu laka (p) kaliperni kompasi

'Njihalica'

'Vodić za upotrebu njihalice'

Rani primjer mezzotinte, Vaillerant

Historijski pregled

Izum mezzotine se pripisuje Ludvigu fon Zigenu, sredinom XVII vijeka.

Postupak rada

Bakarna ploča se podjednako u svim pravcima ohrapavi uz pomoć njihalice, to je specijalna alatka koja ima kanalisanu oštru reznu površinu. Sa ovako ravnomjerno obrađene površine se preciznim mjestimičnim uklanjanjem zrna postižu tamniji ili svjetliji tonovi. Ploča se pređe specijalnom grafičkom bojom i briše kao kod duboke štampe, otisci se štampaju u presi za duboku štampu. Tehnika je spora i zahtjeva preciznost i strepljenje grafičara, danas se rijetko koristi.

Također pogledajte

• Grafičke tehnike
• Gravura

Literatura

• Dževad Hozo, Umjetnost multiorginala, Prva književna komuna Mostar, 1988.

Vanjski linkovi

• The Printed Image in the West: Mezzotint (en)