Wikipedia

Italijanska partija

Italijanska partija je otvaranje u šahu, koje spada u grupu Otvorenih partija, razvijenih iz Otvaranja kraljevog skakača, čije varijante imaju karakteristične poteze:

Italijanska partija
a b c d e f g h
8alt= crni top alt= crni lovac alt= crna kraljica alt= crni kralj alt= crni konj alt= crni top8
7alt= crni pješak alt= crni pješak alt= crni pješak alt= crni pješak alt= crni pješak alt= crni pješak alt= crni pješak7
6 alt= crni konj 6
5 alt= crni lovac alt= crni pješak 5
4 alt= bijeli lovac alt= bijeli pješak 4
3 alt= bijeli konj 3
2alt= bijeli pješak alt= bijeli pješak alt= bijeli pješak alt= bijeli pješak alt= bijeli pješak alt= bijeli pješak alt= bijeli pješak2
1alt= bijeli top alt= bijeli konj alt= bijeli lovac alt= bijela kraljica alt= bijeli kralj alt= bijeli top1
a b c d e f g h
Potezi1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Lc4 Lc5
ECOC50, C53–C54
PorijekloItalija
Nazvano poItalija
Glavno otvaranjeOtvorena partija
SinonimiGiuoco piano
Chessgames.com otvaranja
1. e4 e5
2. Sf3 Sc6
3. Lc4 Lc5[1]

Iako neki autori ovo otvaranje nazivaju Italijanskom partijom,[2] ovaj se naziv takođe koristi za opisivanje svih igara koje počinju sa 1. e4 e5 2. Sf3 Sc6 3. Lc4, (Italijansko otvaranje) bez obzira na treći potez crnoga. Na ovaj način upotrebljen naziv Italijanska partija uključuje i slijedeće treće poteze crnoga: 3. …Sf6 (Odbrana dvaju skakača), kao i rjeđe igrano 3. …Le7 (Mađarska odbrana),[3] 3. …d6 (Poluitalijansko otvaranje), 3. …g6, 3. …Sd4 (Blackburnov gambit) i 3. …f5 (Rousseauov gambit).

Historija

uredi

Jedno je od najstarijih otvaranja i poznato je pod italijanskim imenom Giuoco piano. Spominje se u 15. vijeku u Göttingeskim rukopisima, kao i u Repetición de Amores y Arte de Ajedrez izašloj 1497. španskog autora i šahiste Luisa Ramíreza Lucene

Ideja otvaranja

uredi

Cilj bijeloga u Italijanskoj partiji je, nakon postavljanja bijelog lovca na c4, napad na crnog pješaka na polju f7. U razvoju napada postoje oštrije varijante, kao i pozicioni nastavci kao npr. 4. d3. Slična je Odbrani dvaju skakača sa razlikom 3. …Sg8–f6, nakon čega slijedi 4. Sg5 sa agresivnijim varijantama, mada se sa 4. d3 ponovo može vratiti na mirniju Italijansku partiju.

Varijante

uredi

Najvažniji nastavci bijelog u četvrtom potezu su:

  • 4. c3 - osnovni i glavni potez;
  • 4. b4 - Evansov gambit, gdje bijeli žrtvuje pješaka, za brži razvoj. Ova varijanta igrala se često u 19. vijeku;
  • 4. d3 - Giuoco Pianissimo;
  • 4. 0-0 - sa ciljem 4. …Sf6 nakon čega bi slijedilo 5. d4 što vodi ka varijanti Maxa Langa sa sličnim idejama kao Italijanski gambit, ali sa transpozicijskim razlikama.

Ostali nastavci su:

Varijanta: 4. c3

uredi
Dijagram 1
 a b c d e f g h  
8               8
7               7
6               6
5               5
4               4
3               3
2               2
1               1
 a b c d e f g h  
Pozicija nakon 8. 0-0
Dijagram 2
 a b c d e f g h  
8               8
7               7
6               6
5               5
4               4
3               3
2               2
1               1
 a b c d e f g h  
Pozicija nakon 19. Dxg6 u partiji Dubov-Karjakin u Moskvi 2020.[4]
Dijagram 3
 a b c d e f g h  
8               8
7               7
6               6
5               5
4               4
3               3
2               2
1               1
 a b c d e f g h  
Mat nakon 17. poteza u partiji Greco-NN iz 1620. godine[5]
Dijagram 4
 a b c d e f g h  
8               8
7               7
6               6
5               5
4               4
3               3
2               2
1               1
 a b c d e f g h  
Pozicija nakon 21. …Tb4 partiji Greco-NN iz 1620. godine[5]
Dijagram 5
 a b c d e f g h  
8               8
7               7
6               6
5               5
4               4
3               3
2               2
1               1
 a b c d e f g h  
Pozicija nakon 9. …0-0 u partiji Leonhardt - Spielmann, Ostend 1907.[6]

Bijeli igra

4. c3

te priprema zaštitu za budući potez pješakom na d4, čime osigurava dva centralna polja. Glavni potez crnoga 4. …Sf6 prvi put je analizirao Greco u 17. vijeku. Njime crni napada bijelog pješaka na e4. Alternativni potez je 4. …De7, sa namjerom da se brani crni pješak na e5.

Varijanta: 4. …Sf6

uredi
4. …Sf6
5. d4 exd4 6. cxd4

Bijeli može da igra i 6. e5, potez koji favorizuje Jevgeni Svešnikov[7] kada se igra obično nastavlja sa 6. …d5 7.Lb5 Se4 8.cxd4 Lb6, sa približnom jednakošću. Pored toga, bijeli ima gambit alternativu za 6. 0-0, koju je Graham Burgess opisao u knjizi 101 Chess Opening Surprises; te privremeno žrtvuje pješaka, da bi crni nakon rokade igrao 6. …Sxe4 zatim, slijedi 7. cxd4 d5 8. dxc5 dxc4 9. De2 Dd3 čime crni napada bijelu damu, brani crnog skakača, koji osigurava svog kralja, te primorava bijelog na odbranu svoje dame. Veoma rijetka opcija je 6. b4 kao što se igralo u briljantnoj igri Dubova protiv Karjakina;[4] Bijeli napada jakog crnog lovca na c5, 6. …Lb6 7. e5 Se4 (7. …d5 je kritična, mali moguća alternativa) 8. Ld5 Sxc3 9. Sxc3 dxc3 10. Lg5 Se7 11. 0-0 h6 12. Lh4 0-0 13. Te1 De8 14. Lb3 a5 15. Lf6 a4 16. Lc4 Sg6 17. Dd3 d5 18. exd6 Le6 19. Dxg6! čime bijeli žrtvuje damu, crni potezom 19. …fxg6 otkriva kralja i naposljetku gubi partiju(Dijagram 2).

6. …Lb4+

Bijeli ima mogućnost izbora između 7. Sc3 i 7. Ld2. 7. Sc3 obično vodi do Møllerovog napada, agresivne linije koja uključuje žrtvu pješaka, ali se na turnirima rijetko igra, jer crni stiče laganu prednost. 7. Ld2 nudi približno jednake šanse.

Varijanta: 7. Sc3
uredi
7. Sc3 Sxe4
8. 0-0 (Dijagram 1)

Ovom Grecovom varijantom bijeli rokadom oslobađa vezanog skakača na c3, ali omogućava 8. …Sxc3?!, 9. bxc3 Lxc3?! Bijeli ne sklanja topa sa a1, nego damu sa potezom 10. Db3 postavlja na dijagonalu sa bijelim lovcem. Crni uzima topa 10. …Lxa1? 11. Lxf7+ Kf8 12. Lg5. Grecova igra iz 1620. godine (vjerovatno analiza) se nastavlja sa 12. …Se7 13. Se5 (sa 13. Te1 ili 13. Txa1 bijeli takođe dobija) 13. …d5 14. Df3 Lf5 15. Le6 g6 16. Lh6+ Ke8 17. Lf7#.[5] Bijeli dobija mada ima manje jednog topa i pješaka.(Dijagram 3)

Crni je zamku mogao izbjeći igrajući 10. …d5. i zatvarajući dijagonalu prema f7. Iz tog razloga, škotski majstor James Aitken predložio je 10. La3!, što bijelom daje prednost. Poslije 9. bxc3, za crnoga je najbolje 9. …d5! 10. cxb4 dxc4 11. Te1+ Se7 12. Da4+! Ld7 13. b5 0-0 14. Dxc4 Sg6!

8. …Lxc3! 9.d5

9. bxc3 nije dobro jer slijedi 9. …d5! i napad na bijelog lovca

9...Lf6

sa 9. …Se5, mogući nastavak je 10. bxc3 Sxc4 11. Dd4 f5 12. Dxc4 d6.

10. Te1 Se7 11. Txe4 d6 12. Lg5 Lxg5 13. Sxg5 h6!

U slučaju da crni napravi malu rokadu 13...0-0 bijeli prijeti 14. Sxh7, čime otkriva crnog kralja, a u slučaju da crni kraljem uzme skakača, 14. …Kxh7 bijeli može igrati 15. Dh5+ ili 15. Th4+

14. Lb5+

Nakon 14. De2 hxg5 15. Te1 Le6! 16. dxe6 (Bijeli može probati i 16. Dd2 c6! 17. dxe6 f6 18. Ld3 d5 19. Tg4 Dc7 20. h3 0-0-0 21. b4, čime bijeli b-pješak prijeti napadom na c-liniju crnoga i otkrivanje linije na kojoj se nalaze crna dama i kralj, a koju bi bijeli mogao napasti topom sa c1, a po potrebi bijeli može sa Lb5 pojačati napad na polje c6) 16. …f6 17. Te3 c6 18. Th3 Txh3 19. gxh3 g6. Varijanta 14. Dh5 0-0 15. Tae1 Sg6! (ili 15. …Sf5!) daje prednost crnome, uprkos udvojenim bijelim topovima na e-liniji, bijeli je prinuđen skloniti napadnutog skakača sa g5.

14. …Ld7 15. De2 Lxb5 16. Dxb5+ Dd7 17. Dxb7

sa 17. De2 Kf8! crni osvaja drugog pješaka i skakača te dobija partiju kao u partiji Laszlo Barczay-Lajos Portisch[8]

17. …0-0 18. Tae1 Tab8 19. Dxa7 Sxd5 20. Dd4 Df5 21. Sf3 Tb4

čime je crni u boljoj poziciji (Dijagram 4).

Varijanta: 7. Ld2
uredi

Ukoliko bijeli ne želi žrtvu materijala i razvoj igre prema gambitu, dobra alternativa je

7. Ld2

Igra se može nastaviti sa

7. …Lxd2+

dok Kaufman preporučuje 7. …Sxe4!? 8. Lxb4 Sxb4 9. Lxf7+ gdje bijeli vraća pješaka 9. …Kxf7 10. Db3+ d5!? [ili 10. …Kf8 11. Dxb4+ De7 12. Dxe7+ Kxe7 je sigurnije, ali vodi ka istoj završnici] 11. Se5+ Ke6! 12. Dxb4 c5!?

8.Sbxd2 d5 9. exd5 Sxd5 10. Db3 Sce7

10. …Sa5 je mogućnost, koja vodi ponavljanju poteza, jer nakon 11. Da4+ Sc6 (crni prijeti 12. …Sb6, što može voditi do razmjene za lovca na c4, ali i laganu prednost crnoga zbog otvaranje pozicije i gubljenja tempa bijelog. Zato slijedi 12. Db3 Sa5.

11. 0-0 0-0 12. Tfe1 c6.

U ovoj poziciji bijeli ima veću pokretljivost, oslobodio je prvi red, i povezao topove, ali izolirani d-pješak može bijelome predstavljati slabost u nastavku partije.

Varijanta: 4. …De7

uredi
4. …De7

Crni može ovim potezom pokušati ojačati odbranu pješaka na f5. Ovaj se potez prvi put spominje oko 1500. godine u Göttingeskom rukopisu.[9] Slijedi

5. d4

(mada bijeli može prvo igrati i 5. 0-0), crni lovca povlači

5. …Lb6

nakon čega bijeli ima opcije: 6. 0-0, 6. d5, 6. a4 6. Lg5.[10] Tipični nastavak je

6. 0-0 d6 7. a4 a6 8. h3 Sf6 9. Te1 0-0

kao u partiji Leonhardt-Spielmann, Ostend 1907.)[6](Dijagram 5).

Varijanta: 4. …Lb6

uredi
4. …Lb6

povlačenje crnog lovca je samo transpozicija za kasnije

5. d4 De7

Varijanta: 4. d3

uredi

Sa

4. d3

bijeli razvija partiju mirnijim tokom. Zato je ovu varijantu Adolf Anderssen nazvao i Giuoco Pianissimo.[11]

Literatura

uredi
  • Pinski, Jan (2005), Italian Game and Evans Gambit (jezik: engleski), Everyman Chess, ISBN 978-1-85744-373-8
  • Gufeld, Eduard; Stetsko, Oleg (1996), The Giuoco Piano (jezik: engleski), Batsford, ISBN 978-0-7134-7802-0
  • Harding, Tim; Botterill, G. S. (1977). The Italian Game (jezik: engleski). B. T. Batsford Ltd. ISBN 0-7134-3261-6.
  • Hooper, David; Whyld, Kenneth (1996) [1992]. The Oxford Companion to Chess (jezik: engleski) (2nd izd.). Oxford University Press. ISBN 0-19-280049-3.

Reference

uredi
  1. ^ "Italian Game". chessbase.com (jezik: engleski). Pristupljeno 22. 1. 2020.
  2. ^ Pinski, str. 5.
  3. ^ Gufeld i Stetsko 1996, str. 5.
  4. ^ a b   Prikaz partije Dubov - Karjakin, 2020. na Chessgames.com (en)
  5. ^ a b c   Prikaz partije Greco - NN, 1620. na Chessgames.com (en)
  6. ^ a b   Prikaz partije Leonhardt - Spielmann, Ostend 1907. na Chessgames.com (en)
  7. ^ The Steinitz–Sveshnikov Attack
  8. ^   Prikaz partije Barczay - Portisch, Budimpešta 1969. na Chessgames.com (en)
  9. ^ Harding, str. 24.
  10. ^ Harding, str. 25.
  11. ^ Hooper, str. 153.
Preuzeto iz "https://bs.wikipedia.org/w/index.php?title=Italijanska_partija&oldid=3523751"