Husein Đozo

Bošnjački teolog

Husein Đozo (Bare kod Goražda, 1912 – Sarajevo, 1982) bio je islamski teolog, islamski aktivista te predsjednik udruženja Ilmije u Socijalističkoj Federativnoj Republici Jugoslaviji.

Obrazovanje

uredi

Rođen je 1912. godine u selu Bare kod Goražda. Od 1923. pohađa medresu Mehmed-paše Kukavice u Foči, a potom od 1925. Merhemića medresu u Sarajevu. U ovo vrijeme istovremeno je učio i u Atmejdan medresi u Sarajevu. Godine 1928. upisuje se u Šerijatsku sudačku školu u Sarajevu koju završava 1933.[1] Godine 1934. odlazi u Egipat i školuje se u Kairu, na Al-Azhar univerzitetu gdje završava Šerijatsko pravni fakultet 1939.[1]

Služba u SS-u

uredi

Tokom Drugog svjetskog rata, kao član Glavnog odbora "El-Hidaje" potpisao je rezoluciju kojom se osuđuje ustaška politika. Godine 1943. godine odlazi u redove 13. divizije Handžar koju je organizovao Waffen SS i služi kao imam 28-e regimente, a povremeno i kao divizijski imam. Otvoreno piše pismu Himmleru gdje navodi spremnost mnogih vojnika da polože život za Adolfa Hitlera: "Smatram svojom dužnosti izraziti zahvalnost Rajhfireru u ime divizijskih imama i stotina i hiljada siromašnih u Bosni. Spremni smo položiti naše živote u borbi za velikog vođu Adolfa Hitlera i Novu Evropu." Zbog učešća u diviziji biva osuđen na pet godina zatvora i gubitak građanskih prava.[2][3]

Period nakon rata

uredi

Od 1950-60. Đozo radi prvo u Tvornici kožnih prerađevina, a zatim u Upravi gradskih puteva, a potom i kao viši knjigovođa u firmi "Metal" u Sarajevu. Godine 1960. počinje raditi u Vrhovnom islamskom starješinstvu gdje ostaje sve do smrti 1982. Tokom šezdesetih i ranih sedamdesetih godina 20. stoljeća Đozo honorarno radi i kao profesor Gazi Husrev-begove medrese gdje predaje ahlak, akaid, fikh, hadis, retoriku, usuli fikh, tefsir i vaz. 1964. godine Đozo je izabran za predsjednika Udruženja ilmijje u Socijalističkoj Republici Bosni i Hercegovini. 1970. godine pokreće list "Preporod" čiji je glavni i odgovorni urednik do 1972. godine. U periodu od 1976-1979. godine Đozo je iznova odgovorni urednik "Preporoda". Sa otvaranjem Islamskog teološkog fakulteta 1977. godine Đozo je redovni profesor na predmetu tumačenja Kur'ana.[1]

Pokrenuo je rubriku "Pitanja i odgovoru" u tadašnjem ”Glasniku”. Đozo je radio i na drugim projektima, poput tefsira Kur'ana. Piše o mnogim stvarima kao što su prava žena, kamate, odijevanje muslimana, novotarija, sekte u islamu itd.[4]

Umro je 30. maja 1982, u Sarajevu, u 70. godini. Fakultet islamskih nauka mu je u povodu njegove smrti posvetio prvi Zbornik radova.[5]

Reference

uredi
  1. ^ a b c ww.ikc-berlin.de/bosnisch/arhiv/merhumi/husein_djozo/husein_djozo.html
  2. ^ "Bandenkampf in Jugoslawien 1941-1945 : 0010 | Photo | Comparison". Bandenkampf in Jugoslawien 1941-1945. 27. 8. 2015. Pristupljeno 22. 7. 2024.
  3. ^ "Honoring Nazis: The Bosnian Muslim Government Named an Elementary School After a Nazi SS Officer". web.archive.org. 21. 1. 2016. Arhivirano s originala, 21. 1. 2016. Pristupljeno 22. 7. 2024.
  4. ^ "Arhivirana kopija". Arhivirano s originala, 6. 4. 2019. Pristupljeno 6. 4. 2019.CS1 održavanje: arhivirana kopija u naslovu (link)
  5. ^ Fakultet islamskih nauka u Sarajevu: Biografija i bibliografija radova Husein-ef. Đoze