Historijski arhiv Sarajeva
Historijski arhiv Sarajeva je jedna od centralnih arhivskih ustanova u Bosni i Hercegovini i bitno mjesto za proučavanje historije, kulture, ekonomije, lijepe i primijenjene umjetnosti cijele Bosne i Hercegovine, a posebno Sarajeva. Komisija za očuvanje nacionalnih spomenika na sjednici održanoj od 7. do 13. jula 2013. godine donijela je odluku da se fondovi i zbirke Historijskog arhiva Sarajevo proglase za nacionalni spomenik Bosne i Hercegovine. Ovu odluku Komisija donijelo je u sljedećem sastavu: Zeynep Ahunbay, Martin Cherry, Amra Hadžimuhamedović (predsjedavajuća), Dubravko Lovrenović, Ljiljana Ševo.[1]
Nacionalni spomenik čine fondovi i zbirke arhivske građe sistematizirane u devet grupa:
- arhivska građa na orijentalnim jezicima
- uprava
- sudstvo
- prosvjeta, nauka i kultura
- zdravstvo i socijalna politika
- privreda
- društveno-političke organizacije
- porodični i lični fondovi
- ostale zbirke (karte, planovi, fotografije i dr.).
Lokacija
urediArhivski fondovi i zbirke JU Historijski arhiv Sarajevo smješteni su u ulicama: Alipašina 19, Čadordžina 90 (depo) i Ferhadija 13 (depo) u Sarajevu.
Historija Arhiva
urediTradicija čuvanja arhivske građe na području Sarajeva seže od srednjovjekovnih vremena, o čemu svjedoče sačuvani primjerci listina, povelja, rukopisnih knjiga i raznih drugih dokumenata historijskog, kulturnog, ekonomskog, političkog i drugog značaja i vrijednosti. U periodima osmanske i austrougarske uprave i Kraljevine Jugoslavije, u Bosni i Hercegovini, pa ni u Sarajevu, nije formirana samostalna arhivska ustanova.
Odluku o osnivanju Arhiva, donio je Narodni odbor grada Sarajeva 3. maja 1948. godine. Arhiv je osnovan kao ustanova čiji je zadatak bio sakupljati, sređivati, čuvati i omogućavati proučavanje arhivskog materijala koji se odnosi na život i razvitak, kao i na političku, kulturnu i privrednu prošlost grada Sarajeva.
Posebno je bila teška situacija sa prostorom za smještaj arhivske građe, jer je njen najveći dio bio smješten u zgradi Hanikaha (koja je bila jedna od najstarijih građevina u gradu). Tokom 1973. godine. Arhivu je dodijeljena zgradu u Koturovoj ulici br. 3.
U 1978. godini, uz podršku Skupštine grada, osiguran je i adaptiran depo od oko 200 kvadratnih metara u tadašnjoj ulici Vase Miskina br. 13, sada ulica Ferhadija (u taj prostor preseljena je građa iz podruma Skupštine općine Centar).
U decembru 1990. godine, arhivska građa preseljena je u depo na Vrbanjušu, današnja Čadordžina ulica br. 90.
U junu 1975. godine Arhiv grada Sarajeva mijenja ime i otada nosi naziv Istorijski arhiv Sarajevo.
Tokom ratnih događanja (1992–1995.) Arhiv je uspio sačuvati cjelokupnu arhivsku građu koja se nalazila u njegovom posjedu. Odlukom Skupštine Kantona Sarajevo od 24. jula 1997. godine Kanton preuzima prava osnivača JU Istorijski arhiv Sarajevo, a od 14. januara 2009. Arhiv nosi naziv JU Historijski arhiv Sarajevo. Arhiv sada pokriva područje Kantona Sarajevo u kojem su evidentirane 1753 registrature.
Literatura
urediReference
uredi- ^ "Fondovi i zbirke Historijskog arhiva Sarajevo" (PDF). Komisija za očuvanje nacionalnih spomenika Bosne i Hercegovine. Pristupljeno 15. 10. 2018.[mrtav link]