Dublin

Dublin (irski: Baile Átha Cliath) jest glavni grad Irske. Nalazi se na lijevoj obali Irskog ostrva. Ime Dublin potiče od irskog Dubh Linn (Crni bazen). Broj stanovnika je 495.000 (s okolinom 1,1 milion). Smatra se da su Vikinzi osnovali stalno naselje 841. i dali mu ime Dubh Linn (crni bazen).

Dublin
Grb
Država	Irska
Pokrajina	Leinster
Površina
• Ukupno	114,99 km2
Stanovništvo
• Ukupno	506.211
Pozivni broj	+353 1
Veb-sajt	www.dublincity.ie

Historija

Prema grčkom astronomu i kartografu Ptolomeju, najranije naseljavanje područja današnjeg Dublina odvijalo se oko 140. godine i odnosilo se na naselje Eblana Civitas. Naselje Dubh Linn datira još dalje u prošlost, vjerovatno oko 100. p.n.e., dok je nešto kasnije tamo izgrađen samostan. Sam grad su 841. godine osnovali Vikinzi, te tim područjem vladali skoro dvjesto godina, sve dok ih irski kralj Brian Boru nije porazio 1014. godine.

Irska vladavina bila je kratkog vijeka. Već 150 godina nakon osvajanja Dublina kralj Henrik II proglašava 1171. svoju vlast nad gradom te postavlja temelje za gotovo 750 godina engleske vladavine, pod čijom se upravom Dublin razvio u administrativni centar cijele Irske. Od 14. do 16. vijeka Dublin i njegova okolina čine najveće područje pod engleskom kontrolom. Parlament je prvobitno bio smješten u Droghedi nekoliko vijekova, ali je trajno prebačen u Dublin kada je Henrik VII osvojio Kildare 1504. godine.

Od 17. vijeka grad se proširio izuzetnom brzinom. Gregorijanski Dublin je neko vrijeme bio drugi najmnogoljudniji grad Ujedinjenog Kraljevstva, odmah poslije Londona, te peti grad u Evropi. Većina arhitekture datira iz gregorijanskog perioda te se to vrijeme smatra zlatnim godinama grada. U to doba je osnovana pivovara Guinness, jedan od prepoznatljivih simbola Dublina i cijele Irske, a Händelov oratorij "Mesija" je ovdje doživio praizvedbu, zajedničkim nastupom horova Kristove crkve i Katedrale sv. Patrika.

Nakon 1800. godine, premještanjem vlade u Westminster, Dublin je ušao u period stagnacije u razvoju, ali je ostao administrativno središte te je također bio važan faktor u razvoju Irske u industrijskoj revoluciji.

Uskršnji ustanak 1916. godine, koji se dogodio na nekoliko mjesta u Dublinu, donio je mnogo štete gradskoj infrastrukturi i doveo do uništavanja gradskog centra. Irski rat za nezavisnost i Irski građanski rat također su uništili grad, ostavivši neke od najznačajnijih dublinskih objekata u ruševinama. Vlada Irske slobodne države obnovila je grad te osnovala parlament (Dáil). Dublin je do danas ostao središte Republike Irske.

Također pogledajte

• Nelsonov stub (Dublin)

Nedovršeni članak Dublin koji govori o gradovima treba dopuniti. Dopunite ga prema pravilima Wikipedije.