Divoševo evanđelje
Evanđelje Divoša Tihoradića (Divoševo evanđelje) je rukopis pripadnika Crkve bosanske.[1] Evanđelje se naziva po naručiocu, usorskom vlastelinu Divošu Tihoradiću, koji je živio u prvoj polovini 14. vijeka. Pronađeno je septembra 1960. godine u srpskom pravoslavnom manastiru u Crkvi svetoga Nikole u Podvrhu kod Bijelog Polja u Crnoj Gori. Nepoznat je prepisivač i iluminator Divoševog evanđelja.[2] Pretpostavlja se da ga je izradio Manojlo (Emanuel) Grk, prepisivač i iluminator.[3]
Rukopis Divoševog evanđelja sastavljen je na čvrstom pergamentu, formata 16,5x22,5 cm. Nema korica, te nedostaje početak i kraj. Tekst je pisan tamnokestenjastim mastilom, a počeci poglavlja crvenim mastilom. Ime naručioca Divoša Tihoradića zabilježeno je na foliji 5 verso, 42 verso 132 i 182, pa se njegova izrada povezuje sa prvom polovinom 14. vijeka.
Pored naručioca, bosansko porijeklo rukopisa utvrđuje se po ukrasu, obliku slova i jeziku. Sličan je ostalim bosanskim pergamentnim evanđeljima (Manojlovom, Mostarskom, Čajničkom, Vrutočkom, Kopitarovom, Bosanskom evanđelju Narodne biblioteke u Beogradu i odlomcima Giljferdingovog bosanskog evanđelja.[4] Divoševo evanđelje izdvaja se ljepotom slikanog ukrasa. Sadrži preko 60 inicijala (uglavnom čovjek, životinja, traka i biljka) i jednu zastavicu. Po nekim autorima ono je glavni spomenik bosanskog minijaturnog slikarstva.[5]
Reference uredi
- ^ "Tragom pisane baštine BiH - Rukopisi Crkve bosanske -". 2015-02-07. Pristupljeno 2022-10-05.
- ^ Jelica Đurić – Rajka Ivanišević, Jevanđelje Divoša Tihoradića, Zbornik radova Vizantološkog instituta 7, Beograd 1961, 153).
- ^ Irena Grickat, Divoševo Jevanđelje, Južnoslavenski filolog 25, Beograd 1961-1962, 227-293.
- ^ Jelica Đurić – Rajka Ivanišević, Jevanđelje Divoša Tihoradića, Zbornik radova Vizantološkog instituta 7, Beograd 1961, 154.
- ^ (Isto, 155)
Literatura uredi
- Jelica Đurić – Rajka Ivanišević, Jevanđelje Divoša Tihoradića, Zbornik radova Vizantološkog instituta 7, Beograd 1961, 153-160.
- Irena Grickat, Divoševo Jevanđelje, Južnoslavenski filolog 25, Beograd 1961-1962, 227-293.