Wikipedia

Divna Veković

crnogorska književnica i prevoditeljica

Divna Veković (1886–1944) bila je prva ljekarka u Crnoj Gori. Rođena je u Lužcu, selu u opštini Berane.[1] Završila je medicinu na Sorbonni 1907.[2] Bila je ljekar na Solunskom frontu tokom Prvog svjetskog rata.[3] Radila je kao humanitarac i književni prevodilac. Prva je prevela Gorski vijenac sa srpskog na francuski jezik (Les lauriers de la montagne). Djelo je poznata epska pjesma u crnogorskoj književnosti koju je napisao Petar II Petrović Njegoš. Prevodila je i druge pjesme poput one srpskog pjesnika Jovana Jovanovića Zmaja.

Divna Veković
Rođenje1886.
Lužac, Kneževina Crna Gora
Smrt1944. (58 godina)
nepoznato
ZanimanjeKnjiževnica, pjesnikinja
JezikSrpski jezik
Djeca3

Nastavila je svoj rad kao doktorica sve do svoje smrti pred kraj Drugog svjetskog rata.[4]

Biografija uredi

Rođena je 1886. godine u selu Lužac kod Berana u srpskoj porodici, kao šesto od sedmoro djece Uroša i Tole Veković.[5] Osnovnu školu je završila u manastiru Đurđevi Stupovi a zatim nižu gimnaziju u Skoplju i Djevojački institut na Cetinju.[6] O njenom porodičnom životu nema pouzdanih podataka.

Školovanje uredi

Kao izuzetno talentovanu učenicu, knez Nikola je upućuje na studije u Pariz i dodjeljuje joj stipendiju Knjaževine Crne Gore. Kao odlična učenica i jedna od najboljih u svojoj generaciji[6] Divna je bila stipendistkinja Djevojačkog instituta na Cetinju, instituta za školovanje ženske djece "Carica Marija". Na Sorboni je 1907. završila medicinu i postala ljekarka. Obrazovanje koje je stekla u Francuskoj obuhvatilo je jednogodišnje studije škole za babice u Amiensu, drugi, završni razred pri Medicinskom fakultetu na Sorboni, i dvogodišnju stomatološku školu koju je završila 1917. u Parizu[6] Bila je članica Međunarodnog crvenog krsta. Vratila se u Crnu Goru 1939.[7] Bila je članica Međunarodnog crvenog krsta. Vratila se u Crnu Goru 1939. godine. Od odlaska na studije u Francusku do povratka uglavnom je boravila u Parizu, tako da je usavršila poznavanje francuskog jezika.[6]

Po završetku pripremnog razreda škole za babice i škole za stomatologe postoje službeni podaci, međutim o stipendiji za studije na Sorboni i upisu na medicinski fakultet ne postoji službena belješka. Ove podatke daju članovi njene uže porodice, a dokumentacija koju je posjedovala Divna Veković, 1945. je uništena.[8]

Godine 1926. u Beogradu je odbranila doktorsku tezu iz književnosti.[6]

Književni rad uredi

Prva je prevela Njegošev Gorski vijenac na francuski jezik, 1917. Predgovor za ovo francusko izdanje napisao je francuski pisac i akademik Henri de Régnier. Cijeneći tu njenu zaslugu, knez Nikola ju je nagradio spomen-brošem izrađenim u zlatu i platini, sa likom Njegoša. Bilo je to priznanje koje je dodjeljivano ženama visokog ranga, a za čiju je dodjelu, po nekim izvorima, najzaslužnija kneginja Milena. Poznato je i da je prepjevala pjesme Jovana Jovanovića Zmaja, prevela knjigu Vuka Karadžića Život i običaji naroda srpskoga, Srpske narodne priče, Epske pjesme, Basne i druge radove. Autorica je dva riječnika francuskog jezika, francuske gramatike i knjige Krvni umir (1931).[6] Sem ovog bavila se prikupljanjem narodnih umotvorina, običaja, nošnji u Vasojevićima i Crnoj Gori.[8]

Djela uredi

  • Veković, Divna (1916). Francuska gramatika : (grammaire franco-serbe). Pariz: Izdanje rusko-francuske knjižare.
  • Veković, Divna (1916). Srpsko-francuski razgovori = Manuel de conversation Serbe-Français. Pariz: Librarie Russe et Française.
  • Veković, Divna (1917). Dictionnaire serbe-français : (avec prononciation figurée). b. m.
  • Petrović Njegoš, Petar II; Régnier, Henri de; Vékovitch, Divna (1917). Les lauriers de la montagne. Paris: Berger-Levrault. Pristupljeno 11. 11. 2019.
  • Karadžić, Vuk Stefanović; Veković, Divna; Ginier, M. (1934). Contes populaires serbes. Paris: Les éditions internationales.

Reference uredi

  1. ^ "Divna Veković". Council of Europe. Women Writers Route (jezik: engleski). Pristupljeno 3. 10. 2022.
  2. ^ "Prva ljekarka u Crnoj Gori – Divna Veković (1886-1994) | MedicalCG Magazin o zdravlju i medicini". medicalcg.me. 18. 8. 2013. Pristupljeno 3. 10. 2022.
  3. ^ Defiant trajectories : Mapping out Slavic Women Writers Routes. Forum of Slavic Cultures.
  4. ^ Martinović M.; Jokanović V. (2006). "[Divna Veković (1886–1944)--the first woman physician in Montenegro]". Med Pregl. 59 (7–8): 391–3. doi:10.2298/mpns0608391m. PMID 17140043.
  5. ^ Dabižinović 2017, str. 59
  6. ^ a b c d e f "Prva ljekarka u Crnoj Gori – Divna Veković (1886-1994)". medical. Arhivirano s originala, 3. 11. 2019. Pristupljeno 3. 11. 2019.
  7. ^ "VEKOVIĆ DIVNA". Muzej žena Crne Gore. Arhivirano s originala, 5. 5. 2019. Pristupljeno 3. 11. 2019.
  8. ^ a b Dabižinović 2017, str. 59-61

Dodatna literatura uredi

  • Matić, Ljiljana (1991). "Njegošev "Gorski vijenac" u francuskom prevodu Divne Veković". Naučni sastanak slavista u Vukove dane. 18.2.: 309–315.
  • Martinović, Marina; Jokanović, Vladimir (2006). "Divna Veković (1886-1944), prva lekarka u Crnoj Gori". Medicinski pregled : povremeno izdanje Srpskog lekarskog društva-podružnice za Vojvodinu. God. 59, br. 7/8: 391–393. Arhivirano s originala, 21. 10. 2020. Pristupljeno 3. 11. 2019.
  • Raketić, Vukosav (2012). Divna Veković heroina velikog srca. Andrijevica: Udruženje srpskih književnika u otadžbini i rasejanju-Beograd. Ogranak za Crnu Goru- Andrijevica.
  • Dabižinović, Ervina (2017.). DISKURSI O ŽENAMA BOKE KOTORSKE: RODNI IDENTITETI (1815-2015) : Doktorska disertacija (PDF). Novi Sad: UNIVERZITET U NOVOM SADU ASOCIJACIJA CENTARA ZA INTERDISCIPLINARNE I MULTIDISCIPLINARNE STUDIJE I ISTRAŽIVANJA – ACIMSI CENTAR ZA RODNE STUDIJE. Pristupljeno 3. 11. 2019. Provjerite vrijednost datuma u parametru: |date= (pomoć)
  • Vešović, Radoslav Jagoš (1935). Pleme Vasojevići : u vezi sa istorijom Crne Gore i plemenskim životom susjednih brda. Sarajevo: Državna štamparija.

Vanjski linkovi uredi

Preuzeto iz "https://bs.wikipedia.org/w/index.php?title=Divna_Veković&oldid=3586296"