Džamija u tvrđavi Blagaj
Džamija u tvrđavi Blagaj je vjerovatno najstariji islamski sakralni objekat izgrađen na području Blagaja, koji je smješten u okviru istoimenog starog utvrđenog grada.
U okviru osmanlijskog osvajanja Bosanskog kraljevstva Blagajsku tvrđavu Osmanlije zauzimaju 1466. godine i odmah u nju smještaju svoju vojnu posadu. U Podgrađe koje je tada bilo nenaseljeno, uspostavljaju svoje organe vlasti, prije svih funkciju kadije. U svojoj Seyahatnami, Evlija Čelebija prilikom svog prolaska kroz Blagaj 1664, tvrđavu opisuje kao tvrd grad koji leži na vrletnoj crvenoj litici, koja se diže do plavih oblaka.[1]
Spominje i postojanje male džamije unutar zidina grada, uz ostale propratne objekte. Džamija u sklopu tvrđave služila je njenoj posadi i s obzirom da je sagrađena, vjerovatno, po samom osvajanju Blagaja, predstavlja najstariju islamsku bogomolju u Blagaju. Smještena je desetak metara lijevo od glavnog ulaza, nije imala munaru, i građena je od lomljenog kamena vezanog krečom. Džamija je bila pokrivena pločom, sa četiri zida u visini jednog metra i vidljivim malim mihrabom bez dekoracija.[2]
Blagajska tvrđava je bila pogođena zemljotresom za vrijeme ramazana 1827, međutim prošla je bez oštećenja. Posada blagajske tvrđave imala je svoje vjerske službenike koji često nisu stanovali u samoj tvrđavi, nego u njenom pograđu ili okolini. Tvrđava, a s tim i džamija u njenom sklopu, napušteni su 1835. godine. U osmanlijskim izvorima koji su većinom samo fragmentarno obrađeni, tvrđava se spominje kao zasebna teritorijalna jedinica.[2]