Cvrckâ je najveća lijeva pritoka Vrbanje[1][2]

Cvrcka
Vilenska / Vilinska vrela
(Vilenske / Vilinske kose)
i Cvrcka
Države Bosna i Hercegovina
Dužina12 km
Izvorobronci Čemernice
NV izvora1100 m
UšćeVrbanja (Večići - Vrbanjci)
SlivCrnomorski sliv
PritokeBukovica
Cvrcka, neposredno iznad Večića
Karakteristična slika jednog od mnogih kotlaca u kanjonu Cvrcke

Izvire na sjeveroistočnim padinama Čemernice, na vododijelnici sa Jakotinom (također lijevom pritokom iste rijeke) i potocima koji se ulijevaju u Ugar. Duga je oko 12 km. Ušće joj je kod Vrbanjaca i Večića. Nastaje od dvije čelenke: Međurača (izvor na oko 1100 m n/v) i Vukača (izvor na oko 850 m n/v)[3]

Nakon utoka jedine pritoke – Bukovice, ulazi u dubok, strm i sa zapadne strane nepristupačan kanjon, čija dubina mjestimično iznosi i do 400 m u odnosu na okolni plato. U kanjonskom toku je niz kaskadnih virovâ ("kotlacâ"), a pri njegovom kraju (ispod sela Hrastik) su atraktivna Vilen(j)ska vrela. To je snažan izvor na desnoj litici sa koje voda pada u raspršenim mlazevima. Šezdesetih godina prošlog vijeka, na Cvrckoj je bilo oko 30 vodenica.

Iz kanjona rijeka izlazi u ljevkasto polje tek nešto prije Večića. Ta zaravan se proširuje u Večićko polje, koje se nalazi u uglu što za zatvaraju Cvrcka i Vrbanja, a proteže se oko 3 km uzvodno uz Vrbanju. Široko je oko 2 km.[4][5]

Reference

uredi
  1. ^ Bertić I., Ur. (1987): Veliki geografski atlas Jugoslavije. SNL, Zagreb
  2. ^ Mučibabić B., Ur. (1998): Geografski atlas Bosne i Hercegovine. Geodetski zavod BiH, Sarajevo.
  3. ^ Spahić M. et al. (2000): Bosna i Hercegovina (1:250.000). Izdavačko preduzeće „Sejtarija“, Sarajevo.
  4. ^ [1]
  5. ^ Vojnogeografski institut, Izd. (1955): Prnjavor (List karte 1:100.000, Izohipse na 20 m). Vojnogeografski institut, Beograd.

Također pogledajte

uredi