Blefaritis

Blefaritis (blepharitis) predstavlja upalu očnih kapaka, najčešće njihovog ruba.

Rub očnog kapka se tupo završava, te ima dva brida, prednji i stražnji. U prednjem bridu su usađene trepavice u čijim su folikulima izlazni kanali modificiranih lojnih žlijezda (Zeisove žlijezde). Uz trepavice su i izvodni kanalići modificiranih znojnih žlijezda (Mollove žlijezde).

Stražnji brid ima izvodne kanale modificiranih lojnih tzv. meibomskih žlijezda. Na ovom rubu u kraju prema nosu (nazalnom dijelu) nalazi se otvor za oticanje suza u nos (punctum lacrimale).

Upala rubova očnog kapka je veoma često patološko stanje. Pri tome može biti upala prednjeg brida (prednji blefaritis, blepharitis anterior), odnosno zadnjeg (stražnji blefaritis, blepharitis posterior) Nekad se radi o miješanoj upali.

Simptomi

Upala prednjeg ruba može proticati kao kataralna (samo crvenilo), skvamozna (pojava bijelih ljuspica na trepavicama) ili ulcerozna ( kad se stvaraju defekti ruba kapka). Ova zadnja je obično popraćena sa ispadanjem trepavica. Pacijent osjeća svrbež, pečenje u kapcima, i oči se brzo zamaraju pri radu na blizini.

Upala zadnjeg ruba je vezana za poremećaje funkcije (disfunkciju) Meibomovih žlijezda, pa se često označava kao meibonitis. Ova upala dovodi da zadnji rub postaje neoštar i neravan, a pošto je on u tijesnom kontaktu sa konjunktivom i rožnjačom onda su kod ovog tipa upale česte i upale konjunktive i donjeg dijela rožnjače (mutnine i površna vaskularizacija). Komplikacija ove upale je i oštećenje suznog filma, što dovodi do osjećaja nekomfora, svrbeži i pečenja u očima.

Etiologija

Najčešći uzrok prednje upale je seboreja (sebborheic blepharitis), odnosno poremećaj funkcije lojnih žlijezda. Pri tome lojne žlijezde proizvode više masti nego je potrebno. Seboreja kapaka je obično udružena sa seborejom trepavica, kože čela i glave, kože u području iza ušiju. Uzrok seboreje mogu biti hormonalni i psihički poremećaji. Kod ovog vida upale manje je izraženo crvenilo, a više pojačana masnoća kapaka. Drugi uzrok je infekcija lojnih žlijezda, uzrokovana stafilokokom (S. aureus ili S. epidermididis). Kod ovog tipa kapci su jače crveni. Nekada su oba uzroka povezana. U prvom slučaju govorimo o seboroičnom blefaritisu, u drugom o bakterijskom.

Terapija

Seboroični blefaritis se liječi svakodnevnim pranjem i masažom rubova kapaka i okoline oka (trepavica i kosmatog dijela glave), najbolje dječijim šamponom. Rubovi kapaka se peru vatnim štapićem za uho ili rubovima prstiju. Najbolje je proceduru uraditi pred spavanje, uz masažu rubova u trajanju od pet minuta.

Bakterijski blefaritis je veoma uporan na liječenje, jer su bakterije duboko u folikulima i lokalna upotreba antibiotika dovodi do brzog poboljšanja ali ne spriječava pojavu recidiva (ponovne upale).

Tretman stražnjeg blefaritisa podrazumjeva čiščenje ruba i uklanjanje voska u začepljenim kanalićima (koji se često stvrdne u vidu kamenaca), te propisivanju veoma malih koncentracija kortikosteroida. Kod upornih slučajeva se preporučuje sistematska (oralna) upotreba manjih doza antibiotika, i to tetraciklina ili eritromicina u dužem vremenskom periodu. Lokalna upotreba antibiotika ili vještačkih suza je obično nepotrebna i može dovesti do još jačeg oštecenja suznog filma, te do toksičkog djelovanja konzervansa koji se nalaze u ovim preparatima.

Nekada su udružene upale oba brida. Ponekad je potrebno uzeti bris za bakteriloški nalaz. Prije bilo kakvog liječenja treba eliminisati refrakcionu grešku očiju, jer trljanje očiju kod nejasnog vida može izazvati upalu kapaka. Također treba izbjegavati iritirajuće faktore (prašina, vjetar).

Također pogledajte

• Očne bolesti
• Konjunktivitis