Beaufortovo more
Beauforovo more je rubno more Arktičkog okeana[1] a nalazi se sjeverno od Yukona i Aljaske i zapadno od kanadskih arktičkih ostrva. More je dobilo naziv po irskom hidrografu Sir Francisu Beaufortu. Površina mora je oko 450.000 km2. More se odlikuje nepovoljnom klimom jer je zamrznuto tokom većeg dijela godine. Gledano kroz historiju, samo uski prolaz u blizini obale, širine do 100 km, je prohodan u periodu august - septembar ali u zadnje vrijeme zbog klimatskih promjena na Arktiku područje bez leda u kasno ljeto je uvelikoj mjeri uvećano. Obale ovog mora su bile naseljene još prije oko 30.000 godina, ali je gustoća naseljenosti vrlo niska. More posjeduje značajne resurse nafte i zemnog plina otkrivene u razdoblju između 1950-ih i 1980-ih, a istraživanje ovih resursa je postala glavna ljudska aktivnost u ovom području od 1980. godine.
| Beaufortovo more | |
|---|---|
 | |
| Vrsta | More |
| Površina | 178,000 km2 |
| Prosječna dubina | 124 m |
| Maks. dubina | 4,683 m |
| Zapremina vode | 22,000 km3 |
| Zamrznuto | Skoro cijelu godinu |
Granični spor
uredi
Dio mora klinastog oblika koji se nalazi između kanadskog teritorija Yukon i američke savezne države Aljaske je sporan i oko njega se spore ove dvije susjedne države. Spor je nastao zbog različitih tumačenja pomorske granice. Naime, Kanada zastupa stav da pomorska granica prati 141. meridijan i to u dužini od oko 200 nautičkih milja tj. oko 370 km, odnosno da pomorska granica dalje nastavlja u pravcu kopnene granice između Yukona i Aljaske.[2][3] Američki stav po ovom pitanju je da morska granica mora biti okomita na kopno.[3][4] Ovaj spor je dobio na značaju zbog rezervi nafte] i plina[3][5][6] koje se od kanadskog nacionalnog enrgetskog odbora procjenjuju na oko 1,7 milijarde m3 plina, što je dovoljno da pokrije 20-godišnju nacionalnu potrošnju, i više od 1 milijarde m3 nafte.[7]
Reference
uredi- ^ John Wright (30 November 2001). The New York Times Almanac 2002. Psychology Press. p. 459. ISBN 978-1-57958-348-4.
- ^ The Law of the Sea Convention (BP-322E) Arhivirano 28. 2. 2007. na Wayback Machine. Dsp-psd.communication.gc.ca.
- ^ a b c Donald Rothwell (1996). The Polar Regions and the Development of International Law. Cambridge studies in international and comparative law. 3. Cambridge University Press. str. 174, 176. ISBN 978-0-521-56182-2.
- ^ Summary of claims Arhivirano 17. 3. 2007. na Wayback Machine, Department of Defense, p. 10
- ^ Northern interests and Canadian foreign policy Arhivirano 16. 8. 2010. na Wayback Machine, Associate Director Centre for Military and Strategic Studies, University of Calgary
- ^ Beaufort Sea Areawide 2006, Tract Map No.8, State of Alaska Department of Natural Resources, Division of oil and gas
- ^ US-Canada Arctic border dispute key to maritime riches, BBC News, 2 August 2010