Autoput A9 (Portugal)

A9 ili Circular Regional Exterior de Lisboa (CREL) je portugalski autoput, koji povezuje Caxias sa Alvercom, čineći kružnicu izvan glavnog grada, ukupne dužine 34,4 km.

Počinje pored Nacionalnog stadiona Jamor, u Vale do Jamoru, tačnije, Nacionalnog puta 6-3 i, sa pretežno jugozapadno-sjeveroistočnom kružnom orijentacijom, artikuliran je duž svoje rute sa nekim od glavnih pristupa Lisabonu, kako regionalno (IC19, A16, IC22) tako i međuregionalni (A8, A10). Prolazi pored Queluza (gdje mu je učinjena čast da sačuva spomenik prirode Carenque, sa svojim naslagama otisaka stopala dinosaura), Odivelasa i Louresa i završava, nakon 35 km, u Alverci, na ušću u glavni autoput u Portugalu, A1.

Iako ne prolazi, u cijelosti, više od 20 km od centra Lisabona, odvija se gotovo u potpunosti u poluurbanim i ruralnim sredinama – pored gradova i sela na periferiji glavnog grada. Također se razvija na vrlo planinskom terenu, zahtijevajući više od petnaest vijadukata i dva tunela. Prelazi, u različitim područjima, općine Oeiras, Sintra, Amadora, Odivelas, Loures i Vila Franca de Xira.

To je pod koncesijom za Brisu i, nakon što je imala putarine na cijeloj ruti u prvim mjesecima rada, one su ukinute u decembru 1995. godine. Dana 1. januara 2003. godine, ponovo je uvedena naplata putarine, odluka koja je već bila kontroverzna u to vrijeme. Trenutno, putovanje između dva kraja A9 košta 3,40 eura za vozilo klase 1.

Tunela

S obzirom na zemljište na kojem se ovaj autoput razvija, bilo je potrebno izgraditi dva tunela, jedan udaljen oko 7 km od drugog. Tunel Carenque, koji se nalazi na 9. kilometru i dugačak oko 200 metara, namijenjen je za prelazak rijeke Serra da Carregueira, u blizini Belasa, Sintra. Drugi tunel, tunel Montemor, koji se nalazi na 17. kilometru, sa oko 650 metara, prelazi Serra da Amoreira, u župi Caneças, Odivelas.