Agencija za bankarstvo Federacije Bosne i Hercegovine
Agencija za bankarstvo Federacije Bosne i Hercegovine je samostalna neprofitna institucija osnovana radi unapređenja sigurnosti, kvaliteta i zakonskog poslovanja tržišno orjentisanog stabilnog bankarskog, mikrokreditnog i leasing sistema u Federaciji. Osnovana je na osnovu Zakona o Agenciji za bankarstvo koji je proglašen 28. juna 1996. godine.[1] Svoj rad zasniva na Zakonu o bankama proglašenim 5. oktobra 1998. godine.[2] Godine 2006. Agencija postaje regulator i kontrolor poslovanja mikrokreditnih organizacija. Zakon o radu mikrokreditnih organizacija proglašen je 5. septembra 2006.godine.[3] Agencija počinje regulirati i kontrolisati rad leasing društava 2008. godine, na osnovu Zakona o leasing društvima koji je proglašen 26. decembra 2008. godine.[4] Agencija također kontrolira rad ovlaštenih mjenjača, čije je djelovanje regulisano proglašenjem Zakona o deviznom poslovanju 30. jula 2010.[5] Od 2014. godine u Agenciji počinje djelovati ured Ombudsmena za bankarski sistem usvajanjem Zakona o izmjenama i dopunama Zakona o Agenciji za bankarstvo Federacije Bosne i Hercegovine koji je proglašen 03. aprila 2012.godine.[6]
| Agencija za bankarstvo Federacije Bosne i Hercegovine | |
|---|---|
| Državni nivo | Bosna i Hercegovina |
| Sjedište | Ul. Zmaja od Bosne 47 b, Sarajevo |
| Šef agencije | Jasmin Mahmuzić |
| Sajt | fba |
Ciljevi i zadaci uredi
Agencija je osnovana radi unapređenja sigurnosti, kvaliteta i zakonskog poslovanja tržišno orjentisanog stabilnog bankarskog, mikrokreditnog i lizing sistema u Federaciji. Osnovni zadaci Agencije su sljedeći: izdavanje dozvole za osnivanje i rad banaka, mikrokreditnih organizacija i lizing društava. Nadziranje poslovanja banke, mikrokreditne organizacije i lizing društva. Ukidanje dozvole za rad bankama, mikrokreditnim organizacijama i lizing društvima. Imenuje privremene i likvidacione upravnike u banci, vrši nadzor nad postupkom privremene uprave i likvidacije banaka, prati postupak likvidacije mikrokreditnih organizacija i podnosi zahtjev za pokretanje stečajnog postupka nad bankama i mikrokreditnim društvima. Donošenje podzakonskih akata kojima se reguliše rad banaka, mikrokreditnih organizacija i lizing društava. Ocjenjuje ispunjavanje uslova i daje druga odobrenja bankama, mikrokreditnim organizacijama i lizing društvima, u skladu sa zakonima iz ovih oblasti i podzakonskim aktima. Nadzire i ocjenjuje usklađenosti banaka, mikrokreditnih organizacija i lizing društava sa standardima sprječavanja pranja novca i finansiranja terorističkih aktivnosti. Nadzire i ocjenjuje provodenja mjera banaka, mikrokreditnih organizacija i lizing društava u cilju sprječavanja finansiranja aktivnosti kojima se opstruira i/ili prijeti da opstruira proces provedbe mira koji se odvija u skladu s Općim okvirnim sporazumom za mir u BiH, u skladu sa posebnim zakonom.
U sastavu Agencije uspostavlja se samostalna organizaciona jedinica unutar koje djeluje jedan ili više ombudsmena za bankarski, s ciljem promoviranja i zaštite prava i interesa potrošaca, tj. fizičkih lica kao korisnika finansijskih usluga. U obavljanju poslova iz svog djelokruga u skladu sa odredbama ovog zakona Agencija je potpuno samostalna i nezavisna.
O radu Agencije uredi
U 1998. godini u Federaciji BiH 55 banaka je imalo dozvolu za rad, od toga 40 banaka je bilo sa stalnom, a 15 sa privremenom dozvoliom. U ovom periodu još nisu okončane aktivnosti vezane za izdavanje stalnih dozvola bankama koje su poslovale prije osnivanja Agencije, uglavnom zbog toga što banke koje su bile u privatnom ili pretežno privatnom vlasništvu nisu ispunjavale sve propisane norme za izdavanje stalne dozvole. Ukupna aktiva banaka na dan 31.12.1998. je iznosila 7,2 milijarde KM, dok je kapital u bankarskom sektoru iznosio 920 miliona KM.
U 1999. je došlo do smanjenja broja banaka koje su imale dozvolu za rad od strane Agencije. Dozvolu su imale 44 banke i to 33 banke sa stalnom i 11 banaka sa privremenom dozvolom. U 9 banaka je uvedena privremena uprava, ukinuta je dozvala za 4 banke dok je izvjestan broj banaka pretrpio statusne promjene i spajanje sa drugim bankama. Opao je ukupan kapital banaka kao i aktiva te sada kapital iznosi 843 miliona KM, a ukupna aktiva banaka je 6,7 milijardi KM.