Šerbo Rastoder
Šerbo Rastoder (13. augusta 1956)[1] jest jedan od vodećih savremenih crnogorskih historičara.[2]
Šerbo Rastoder | |
|---|---|
| Rođenje | 13. august 1956 Radmanci, Berane, Jugoslavija |
| Nacionalnost | Bošnjak |
| Zanimanje | Historičar |
Biografija
urediRođen je 13. augusta 1956. u Radmancima regiji na sjeveru Crne Gore koji obuhvata dijelove opština Berane i Bijelo Polje u bošnjačkoj porodici. Osnovnu i srednju školu završio je u Baru.[1] Diplomirao je na Filozofskom fakultetu Univerziteta u Beogradu 1981.[1][3] Magistrirao je (1987) i doktorirao (1993) na istoj instituciji. Trenutno radi kao profesor, predaje na Univerzitetu Crne Gore, Filozofskom fakultetu u Nikšiću. Također je direktor i glavni i odgovorni urednik podgoričkog udruženja Almanah. Njegov rođak Rifat Rastoder je bivši potpredsjednik Skupštine Crne Gore i potpredsjednik Socijaldemokratske partije Crne Gore (SDP).
Svojim djelom "Skrivana strana istorije: Crnogorska buna i odmetnički pokret 1918-1929. godine" - u kojem je objavio oko 1.700 potpuno novih, nerecenziranih i originalnih dokumenata - prof. Rastoder je napravio pravi revolucionarni obrt u proučavanju novije crnogorske historije i traumatičnih događaja oko prisajedinjenja (aneksije) Kraljevine Crne Gore Srbiji, odnosno, Kraljevini SHS 1918.
Rođen je u Radmancima, Berane, Crna Gora), osnovnu školu i gimnaziju završio je u Baru. Diplomirao je, magistrirao i doktorirao na Filozofskom fakultetu Univerziteta u Beogradu - odsjek za historiju kod mentora prof. dr Branka Petranovića. Osnovni predmet naučnog interesovanja je historija Crne Gore i Jugoslavije 19. i 20. vijeka i teorijsko-metodološki problemi historijske nauke.
Autor i koautor je više naučnih monografija, preko 100 naučnih priloga, članaka i rasprava i preko 100 prikaza, priloga, bilješki i osvrta, kao i više od 150 enciklopedijskih jedinica za "Enciklopediju Crne Gore" i "Crnogorsku enciklopediju".
Redovni je član Dukljanske akademije nauka i umjetnosti do 2004, član je Odbora za historijske nauke Crnogorske akademije nauka i umjetnosti, član je Upravnog odbora Matice crnogorske, Upravnog odbora Instituta za otvoreno društvo Crna Gora 1999- 2002, Upravnog odbora Historijskog instituta Crne Gore od 2001, Upravnog odbora Centra za ljudska prava pri Univerzitetu Crne Gore, Redakcije Enciklopedije Crne Gore (urednik tematske oblasti), zamjenik glavnog urednika Crnogorske enciklopedije, Predsjedništva Društva historičara Crne Gore, potpredsjednik je Nacionalnog komiteta za dijasporu, itd.
Učestvovao je na izradi više projekata međunarodnog karaktera, okruglih stolova i tribina iz oblasti historije, ljudskih prava, interetničkih odnosa, medija i kulture. Član je ekspertskog tima UN u timu od 100 naučnika iz čitavog svijeta na projektu "Dissolution of Yugoslavia ", sekcija "Indepedendence & the Fate of Minorities". Urednik i recenzent više od trideset monografskih izdanja iz oblasti društvenih nauka.
Predsjednik Foruma Bošnjaka-Muslimana Crne Gore 2002- 2004. Pokretač i glavni i odgovorni urednik "Almanaha", časopisa za proučavanje, zaštitu i prezentacijhu kulturno-historijske baštine Bošnjaka-Muslimana Crne Gore od 1999.
Sa Rifatom Fejzićem, reisom Islamske zajednice u Crnoj Gori uputio je poslaničkim klubovima u crnogorskom parlamentu "Prijedlog rezolucije o genocidu" u Šahovićima 1924. nad muslimanskim stanovništvom, kojim se traži da Skupština osudi ovaj zločin, omogući obilježavanje stogodišnjice masakra i da se podigne spomen-obilježja stradalima.[4]
Naučni radovi
uredi- "Dr Nikola Dobrećić, arcibiskup barski i primas srpski 1872- 1955", Budva 1991.
- "Životna pitanja Crne Gore 1918- 1929", Bar, 1995.
- "Političke borbe u Crnoj Gori 1918-1929"Beograd, 1996.
- "Skrivana strana istorije:Crnogorska buna i odmetnički pokret 1918 - 1929", I-IV,Bar,1997.[5]
- Političke Stranke u Crnoj Gori 1918–1929, 2000, Bar
- Janušovo Lice Istorije, 2000, Podgorica
- Uloga Francuske u Nasilnoj Aneksiji Crne Gore, 2000, Bar
- Crna Gora u Egzilu, Prvi i drugi dio, 2004
- Istorijski Leksikon Crne Gore, 2006
- "Crna Gora u egzilu 1918-1925", I-II, Podgorica 2004.
Reference
uredi- ^ a b c Latinka Perović; Drago Roksandić; Mitja Velikonja; Wolfgang Hoepken; Florian Bieber, ured. (2017). Jugoslavija u istorijskoj perspektivi [Yugoslavia in Historical Perspective]. Helsinki Federation for Human Rights Serbia. str. 543. ISBN 978-86-7208-207-4.
- ^ "Šerbo Rastoder – Hrvatska internetska enciklopedija". enciklopedija.cc. Arhivirano s originala, 22. 4. 2024. Pristupljeno 22. 4. 2024.
- ^ "Šerbo Rastoder - CANU". canu.me. Pristupljeno 13. 3. 2024.
- ^ Janković, Srđan (9. 2. 2024). "Zločin nad Bošnjacima u Crnoj Gori, o kojem se ćutalo 100 godina". Radio Slobodna Evropa (jezik: srpskohrvatski). Pristupljeno 13. 3. 2024.
- ^ Istorijski institut Crne Gore: Zajednička izdanja Arhivirano 10. 3. 2016. na Wayback Machine, pristupljeno 27. 2. 2016
Vanjski linkovi
uredi- Crnogorska enciklopedija [1][mrtav link]
- Sajt bratstva Rastoder [2]
- Almanah
- biografija na SANOPTIKUM – Kultura, umjetnost i udruženje bošnjaka Srbije i Crne Gore Arhivirano 17. 12. 2007. na Wayback Machine
