Saponin
Saponini (saponin glikozidi) su posebna grupa glikozida koji u svom sastavu, pored šećera imaju i triterpenske ili steroidne spojeve, a njihove otopine pri miješanju ili mućenju stvaraju pjenu. Po toj osobini su i imenovani, u 19. stoljeću.[1][2][3][4]
Od saponina se prave pjenasti rastvori za gašenje požara, preparati za pranje osjetljivih tkanina, kao što su svila i vuna, a i kao i šamponi, losioni i drugi slični kozmetički proizvodi. U biljkama se nalaze u sadržaju ćelijskog soka, najviše podzemnih organa, plodova i sjemenima, iako ima i biljaka kod kojih se nalaze u čitavom organizmu.[5][6]
Prema nešećernom sastojku, zvanom sapogenol, dijele se u dve grupe:
- steroidni saponini, npr. fitotoksin solanin;
- triterpenski saponini koji su otrovni, imaju sposobnost hemolize.
Reference
uredi- ^ Međedović S., Maslić E., Hadžiselimović R. (2000): Biologija 2. Svjetlost, Sarajevo, ISBN 9958-10-222-6.
- ^ Bajrović K, Jevrić-Čaušević A., Hadžiselimović R., Ed. (2005): Uvod u genetičko inženjerstvo i biotehnologiju. Institut za genetičko inženjerstvo i biotehnologiju (INGEB), Sarajevo, ISBN 9958-9344-1-8.
- ^ Kapur Pojskić L., Ed. (2014): Uvod u genetičko inženjerstvo i biotehnologiju, 2. izdanje. Institut za genetičko inženjerstvo i biotehnologiju (INGEB), Sarajevo, ISBN 978-9958-9344-8-3.
- ^ Sofradžija A., Šoljan D., Hadžiselimović R. (2003): Biologija 1, Svjetlost, Sarajevo, ISBN 9958-10-592-6.
- ^ Hostettmann, K. (1995). Saponins. Cambridge: Cambridge University Press. str. 3ff. ISBN 0-521-32970-1. OCLC 29670810. Nepoznati parametar
|coauthors=zanemaren (prijedlog zamjene:|author=) (pomoć) - ^ "Saponins". Cornell University. 14. 8. 2008. Pristupljeno 23. 2. 2009.
Vanjski linkovi
uredi
- http://www.sciencedaily.com/releases/2003/09/030909070840.htm Saponins in Wine], by ScienceDaily, accessed Sep 9,2003
- http://micro.magnet.fsu.edu/phytochemicals/pages/saponin.html Molecular Expressions Phytochemical Gallery - Saponin]
- http://lpi.oregonstate.edu/sp-su98/saponins.html Saponins: Suprising [sic] benefits of desert plants]
- http://www.newscientist.com/article/mg14519651.400-how-to-survive-the-worlds-worst-diet.html How to survive the world's worst diet]
- http://www.inchem.org/documents/jecfa/jecmono/v48je03.htm Quillia Extracts] JECFA Food Additives Series 48