Primeira Liga
Primeira Liga (portugalski: [pɾiˈmejɾɐ ˈliɣɐ]; engleski: First League), također poznata i kao Liga NOS iz sponzorskih razloga, je profesionalna nogometna liga i predstavlja najviši rang u portugalskom nogometu. Organizovana je i pod nadzorom je LPFP-a. Od sezone 2014-15. u ligi se takmiči 18 klubova, od kojih dva posljednjeplasirana kluba ispadaju u niži rang.
| Primeira Liga | |
|---|---|
 | |
| Država |  Portugal |
| Konfederacija | UEFA |
| Osnovana | 1934. |
| Broj ekipa | 18 |
| Ispada u | Druga liga |
| Domaći kup(ovi) | Nacionalni kup |
| Međunarodni kup(ovi) | Liga prvaka Evropska liga |
| Aktualni prvak | SL Benfica[1] (2018/19.) |
| Najviše titula | Benfica (37x) |
| Veb-sajt | ligaportugal.pt |
 Primiera Liga 2018/19. | |
Osnovana je 1934. godine kao eksperimentalna liga. Ozvaničena je 1938. godine, a bila je poznata pod nazivom Primeira Divisão sve do 1999. godine. U ligi je ukupno učestvovalo 70 klubova, ali je samo pet klubova osvajalo titulu: Benfica (36), Porto (28), Sporting (18), Belenenses (1) i Boavista (1).
Primeira Liga je povećala svoju reputaciju u posljednjih nekoliko godina. Zauzima peto mjesto na UEFA listi nogometnih liga. U top 5 liga je ušla u sezoni 2011-12. kada je prestigla francusku Ligue 1. Na listi IFFHS-a se nalazi na četvrtom mjestu.
Historija
urediPrije portugalske nogometne reforme 1938. godine, održano je eksperimentalno takmičenje po sistemu kupa. Poslije te godine, formirano je prvenstvo, dok se kup održavao paralelno sa prvenstvom. U početku su navijači smatrali osvajača kupa za šampiona države, jer je kup bio dosta popularniji od prvenstva.
Nakon toga je osnovana Campeonato Nacional da Primeira Divisão (Nacionalno prvenstvo Prve Divizije) ili samo Primeira Divisão (Prva Divizija). Porto je bio prvak u prvoj sezoni, te je uspješno odbranio naslov u narednoj sezoni. U sezoni 1939-40. liga je proširana sa osam na deset klubova.
Velika Trojka
urediVelika Trojka (portugalski: Os Três Grandes) je nadimak za tri najuspješnija nogometna kluba u Portugalu. Sa izuzetkom Belenensesa u sezoni 1945-46. i Boaviste u sezoni 2000-01, samo su tri kluba osvajali najviši rang u portugalskom nogometu: Benfica (34), Porto (27) i Sporting (18). Ova tri kluba sezonu uglavnom završavaju u vrhu tabale, te ostvaruju plasman u evropska takmičenja.
Ovi klubovi dominiraju portugalskim nogometom. Veliki broj navijača navija za Veliku Trojku, dok im je lokalni klub na drugom mjestu. Klubovi Velike Trojke imaju najveću posjetu na stadionima tokom sezone, dok ostale ekipe nemaju veću podršku lokalnog stanovništva (izuzev Vitórie i Brage).
Benfica je klub sa najviše osvojenih prvenstava, kupova i Liga kupova, te je jedini portugalski klub koji je osvojio sva domaća takmičenja. Porto je najuspješniji portugalski klub u evropskim takmičenjima.
Sponzori
uredi2002. godine sponzorski ugovor sa Primeira Ligom je potpisala kompanija GalpEnergia. Ugovor je potpisan na 4 godine. 18. augusta 2005. godine, austrijska internet kladionica Bwin postaje generalni sponzor, promijenivši naziv lige u Liga betandwin.com. Od sezone 2008-09, Primeira Liga nosi naziv Liga Sagres, po proizvođaču piva i sponzoru. 2010. godine sponzor postaje ZON Multimedia, televizijska kuća, i od tada se Prva liga Portugala naziva Liga ZON Sagres. 2015. godine mijenja ime u Liga NOS.
Sponzorski nazivi po sezonama
- 2002–2005: SuperLiga GalpEnergia
- 2005–2006: Liga betandwin.com
- 2006–2008: BWINLIGA
- 2008–2010: Liga Sagres
- 2010–2014: Liga ZON Sagres
- 2015–2018: Liga NOS
Klubovi u sezoni 2018/19.
urediPrvaci
uredi| Klub | Broj titula |
|---|---|
| SL Benfica | |
| Porto | |
| Sporting Lisabon | |
| Os Belenenses | |
| Boavista |
Najbolji strijelci
uredi| # | Igrač | Sezone | Klub | Golovi |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Peyroteo | 1937–1949 | Sporting | 331 (1,68) |
| 2 | Eusébio | 1960–1977 | Benfica | 319 (1,02) |
| 3 | Fernando Gomes | 1974–1991 | Porto | 318 (0,79) |
| 4 | José Águas | 1950–1963 | Benfica | 290 (1,03) |
| 5 | Nené | 1968–1986 | Benfica | 262 (0,62) |
| 6 | Manuel Fernandes | 1970–1988 | Sporting | 243 (0,50) |
| 7 | Matateu | 1951–1967 | Belenenses | 218 (0,75) |
| 8 | José Torres | 1959–1980 | Benfica | 217 (0,57) |
| 9 | Rui Jordão | 1971–1989 | Sporting | 215 (0,60) |
| 10 | Arsénio Duarte | 1943–1959 | Benfica | 211 (0,67) |